Qashqadaryo viloyatining qishloq xo'jalik ishlab chiqarishida atrof muhitni muhofaza qilish

Qashqadaryo viloyatining qishloq xo'jalik ishlab chiqarishida atrof muhitni muhofaza qilish M U N D A R I J A Atrof muhitni muhofaza qilish ko'p tomonlama muammo sifatida qaraladi, uning qoidalari global miqyosdagi bir qator eng muhim masalalarga tayanadi, xususan; yer resurslaridan muvozanatlashgan foydalanish, o'rmonlarni o'tqaziash, ochiq sistemalarni muhofaza qilish, ekologik jihatdan xavfsiz bo'lgan qishloq xo'jaligiga va regionlarning barqaror rivojlanishiga, hamma landshaftlarning barcha genetik, turlar va ekosistema xilma-xilligigaini muhofaza qilishga ko'maklashish va b. K I R I S H Fan - texnika taraqqiyoti jadal suratlar bilan rivojlanayotgan hozirgi davrda insonning tabiatga ta'siri kundan - kunga о'sib bormoqda. Tabiatdan foydalanishning katta miqiyoslari sayyoramizda tegraviy (regional) va umumzaminiy (global) ekologik muammolarni keskinlashuviga hamda ayrim mintaqalarda ekologik tanazzulning kelib chiqishiga sabab bо'lmoqda. Ekologik xavfsizlik muammosi, - deb ta'kidlaydi I.A.Karimov - allaqachonlar milliy va mintaqaviy doiradan chiqib, butun inoniyatning umumiy muammosiga aylangan. Shu sababli bunday sharoitlarda inson tomonidan uning atrof tabiiy muhitga kо'rsatilayotgan ta'sirini tartibga solish, ijtimoiy taraqqiyot va qulay tabiiy muhitni saqlab qolishning о'zaro ta'sirini uyg'unlashtirish, inson va tabiatning о'zaro munosabatlarda muvozanatga erishish muammolari borgan sari dolzarb bо'lib qolmoqda.Qishloq xo'jaligini rivojlantirish tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va atrof muhitni muhofaza qilishni dolzarb muommaga aylantiradi. Qishloq xo'jaligi mamlakatimiz iqtisodiyotining asosiy ishlab chiqarish tarmog'i bo'lib, u asosiy tabiatdan foydalanuvchi hamdir. Undan foydalanishda respublikada yangi == va tabiiymografik zharayonlar, ==turgan tabiat va tabiiy resruslarda namayon bulla boshladi. Yirik suv ombor va magstrol kanallari kurilishi, sugoriladigan erlarni kengayishi, suv va shamol erodiyasiga karshi kura shva boshkalar Respublikaning rayonlari ekosistemasini uzgartirib yubordi. Ekosistemalarni uzgarishida antropogen temir tabiiy resurslari sun'iy uzgartirish, tabii y va madaniy bio va agrocenoz, asosan ishlab chikarish tehnik ishlar va hizmat, er-suv resurslari va aholini tabiiy resurslaridan foydalanish sababdir. Uzbekiston tabiiy uzgarishida asosiy sabablardan kishlok huzhaligidan foydalanish, erlarni == holatida va usimliklarni kimyolashtirishga karatilganligidir. Respublikada intensivlashtirish, bir taraflama foydalanish ekologik yondashmalilik atrof-muhitning yomonlashuviga asosiy sabablardandir. Er-suv resurslari uzgarishida kishlok huzhalik tehnologik zharayonlardan bir foydalanmaslik, (tuproklarni kayta ishlash, mineral ugitlardan haddan tashkari kup foydalanish, minerativ holati buzilishi va boshkalar) bu esa uz navbatida er ustini va gurunt suvlarini buzilishi, eroziya, er holatini buzilish va shurlanishiga hamda boshkalarga olib keladi. Iktisodiyot va izhtimoiy yunalishlar sobik ittifokni 1986-90-yillarda va 200-yilgacha bulgan rezhalarda Uzbekistonda kishlok huzhaligi mahsulotlarini urta yillik 14-16 foizga kutarish, 1990-yilda paxta ishini 1,8-1,93 mln tonnaga etkazish, shu zhumladan, ingichka tolali pahtalar, 154 ming tonna gallani 3,2-3,5 mln tonna etishtirish, em-hashak 20 mln tonnagacha, gushtni 540-560 ming tonna va boshkalar uzlashtirilgan erlard a kayta rekontrukciya kilish va ishga solish, ...