Tabiatshunoslik va ekologiya fani

R e j a : Tabiyatshunoslik asoslari fani va uni mazmuni. Tabiat ilmi va ijtimoiy madaniyat. Tabiatshunoshlik fanining rivojlanish an'analari. Tabiatshunosli insoniyat ma'naviy madaniyatning ajralmas va muhim kismidir. Bilimlarning zamonaviy fundamental ilmiy salohiyati, dunyoqarash va uslubiy xulosalari, istalgan sohada faoliyat kursatuvchi mutaxassis tayyorlashning zaruriy elementidir. Bilimlarning alohida shoxobchalari-tabiiy, texnik fanlar bir-biridin ajratilgan holda tabiat tilida tulik tasavvur bera olmaydi, jamiyat va insoniyatni sotsial tabiat fenomi sifatida qarashga imkon beradi. Filosofiya xam tabiatshunoslikka maxsus murojaat etmay bu vazifani bajarishga kuchi etmaydi. Filosofik nuqtai nazaridan bayon etilgan dune qarash dunyoning tabiiy-ilmiy nazariyasi bilan oydilashtirish kerak. Tabiat haqida erishilgan prinsipial va xarakterli yutuklar bir butunga mujassamlashgan bo'lishi kerak. Xam deferensiyalashgan deferensiyalashuvi, xam integrallashuv ilmiy bilimning zaruriy qonuniy rivojlanish an'analaridir. Diferensiyalashuv va integrallashuv jarayonlarning biriligi ayniqsa tabiiy, ijtimoiy va gumanitar fanlarning kushilishida ko'rgazmali namoyon bo'ladi. Tabiatni bilash, jamiyat va insonni bilish bilan chambarchas boglanib kelmokda. Tabiatshunoslik-bu fanning bir bo'limii bo'lib, gipotezaning empirin yul bilan tekshirish va nazariya yaratish va imperik umulashtirish mashg'ulotlari bilan shugullanadi. Tabiatshunoslikni predmeti bu bizni sezgi a'zolarimizga ta'sir qiluvchi barcha dalil va hodisalardir, olimlarning vazifasi Ushbu dalillarni umumlashtirish va nazariy model yaratish, bu model tabiat hodisalarini boshqaruvchi qonunlarini o'z ichiga oladi. Fan qonunlari bayon etilgan nazariya va elementlarini umumlashtirish, tajriba dalillarini farqiga borish kerak Masalan: Tortishish hodisasi bevosita tajriba bergan natijadir, Fan qonunlaridan butun olam tortishish qonuni hodisani tushuntirishga bir variant xolos. Tasdik topgan Fan dalillari uzining doimiy qiymatlarini saklaydi. Ammo Fan rivoji, mobaynida ular o'zgarishi mumkin, aytaylik nisbiylik nazariyasidan sung butun olam tortishish qonuniga kupincha moslashtiruvchi, uzgartirishlar kiritiladi. Sezgi va ongning xakikatga erishish jarayonidagi qiymati murakkab filosofiy masaladir. Fandagi xakiatning shunday holati tan olinadiki, agar ular o'tkazilayotgan tajribalarda tasdiklangan bulsa. Tabiatshunoslikning asosiy prinsipi kuyidagicha ta'riflanadi: tabiat haqidagi bilmlar albatta emprik tekshirishlardan o'tkazilishga ruxsat etilsin. Bu xar bir xususiy fakat albatta tekshirilishi kerak degan manoga ega emas, balki tajriba kabul kilinayotgan nazariyada xal qiluvchi argumentga ega degan manoni bildiradi. Tabiatshunoslik tom manoda umumqiymatli bo'lib, barcha insonllar kabul kiladigan va kullaydigan sof xakikatni ta'riflab beradi. Shuning uchun xam u ilmiy obyektivlikni etiloni sifatida karaladi. boshqa yirik Fan kompleksi jaiyatshunoslik-tabiatshunosliikka qarama-qarshi ularok xar doim bir guruh qiymatli va kizikarli dalillarga asoslanadi, bu dalillar olimlarni uzida yoki tekshirish predmeti bilan birga bo'lishi mumkin. Shuning uchun jamiyatshunoslik uslubiyatida obyektiv usuldan tashqari, urganlayotgan hodisani boshdan kechirayotganliklari, ularga subyektiv nisbatda bo'lib usullari mavjuddir. Tabiatshunoslikni texnik fanlardan farqi bilishga bo'lgan maqsadli intilishdir, dunyoni uzgartirishiga bo'lgan yordamchi emas, matimatikaga uxshab belgilar sistemasini emas balki tabiatni o'rganish bilan farq qiladi. ...