Bilish falsafasi

Bilish falsafasi Reja: Bilishning obyekti va subyekti. Inson bilishining asosiy bosqichlari. Ilmiy bilishning usullari va mohiyati. Metod, nazariya va metodologiya. Haqiqat tushunchasi. Bilim va bilish falsafiy tahlil mavzui sifatida. Bilish tushunchasi - gnoseologiyaning asosiy kategoriyasi. Bilim - bilishning maqsadi hamda asosiy natijasi. Bilish obyekti va subyekti. subyektning aktivligi va bilimning obyektivligi. Inson bilishining asosiy bosqichlari: hissiy va aqliy bilish. Tushuncha, hukm va xulosa. Oldindan ko'rish, intuitiv bilish, g'oyibona bilish, taxmin, gipoteza va bashorat qilish. Mantiqiy bilish va uning o'ziga xos jihatlari. Ilmiy bilishning mohiyati va usullari. Metod, nazariya va metodologiya. Umumiy va maxsus ilmiy usullar. Bilishda empirizm va ratsionalizm. Amaliy va nazariy tadqiqotning usullari va vositalari. Haqiqat tushunchasi. Haqiqatga erishish - bilishning asosiy maqsadi. Haqiqatning turli shakllari: mutloq, nisbiy va sarob haqiqatlar. Hozirgi davrda bilish va haqiqat muammosi, uni o'rganish zarurati. O'zbekistonning istiqloli va bilimli, ilmli yoshlarni tarbiyalab voyaga yetkazish vazifalari. 1- ko'rgazma 2- ko'rgazma 3- ko'rgazma Tayanch tushunchalar Bilish, gnoseologiya, bilim, kundalik (empirik) bilim, nazariy bilim, bilish obyekti, bilish subyekti, hissiy bilish, mantiqiy bilish, ilmiy bilish metodlari, nazariya, haqiqat. Takrorlash uchun savollar Hozirgi dunyoning mafkuraviy manzarasi deganda nimani tushunasiz? Gnoseologiya nimani o'rganadi? Bilish nima? Hissiy va ratsional bilishning o'ziga xosligi nimada? Ilmiy bilishning asosiy usul (metod)larini ko'rsating. Bilish falsafasi. Insonning o'zini kurshagan dunyoga bo'lgan munosabatlaridan biri - b i l i sh dir. Inson o'z hayoti davomida fakat tashqi dunyoni, yani tabiat va jamiyatnigina bilib kolmasdan, balki o'zini, uzining ruhiy - ma'naviy dunyosini xam bilib boradi. Falsafa esa inson bilishining eng umumiy tomonlarini, konu- niyatlarini va xususiyatlarini o'rganadi va ochib beradi. Falsafa paydo bo'lganidan boshlab, inson bilishining tabiati va mohiyatini nima tashkil qiladi? Uning eng umumiy qonunyatlari va xu- susiyatlari nimalardan iborat, degan savollarga javob kidirib va javob berib keldi. Shu sababli, falsafada inson bilishining falsa- fiy muammolari bilan shugullanmagan birorta xam falsafiy oqim, birorta xam faylasuf yuk. Aksincha, xamma falsafiy oqimlar va falsafiy yo'nalishlar bu sohaga oid o'z qarashlarining malum tizimini ishlab chikkanlar. Natijada, falsafada inson bilishining tabiati va mohiyati haqida turli xil ta'limotlar, turli xil qarashlar kelib chikdi. Bir guruh faylasuflar insondan, uning ongidan tashqari dunyo mavjud emas, dunyo fakat bizning ongimizda, bizning sezgi va idrok-larimiz yig'indisidan (kompleksi va kombinatsiyalari)dan iborat xolos, binobarin biz o'z sezgi va idroklarimiznigina bila olamiz, degan fikrlarni bildirganlari malum. boshqa bir guruh faylasuflar esa insoning dunyoni va o'zini bi- lishga shubxa bilan karaydilar, inson dunyoni tulik bila olmaydi, deyishib, inson bilishini cheklaydilar yoki dunyoni bilishni butun-lay inkor kiladilar. S k e p ...