Zardushtiylik dini falsafasi

Zardushtiylik dini falsafasi Reja: 1. Vatanimiz hududidagi eng qadimiy falsafiy qarashlar, 2. Falsafa tarixi 3. Zardushtiylik taMimoti Avesto Tarixni bilish, undan tri va holis huiosalar chiqara olish inson ma'naviy kamoloti uchun muhum. Tarix buyuk muallim o' tmi shdan saboq beradigan tarbiyachidir. Gap eng qadimgi davir falsafasi haqida borar ekan, buhaqlqat yanada katta ahamiyat kasb etadi. Ayrimlar Bizga ming yillar qarida yotgan madaniyat va falsafadan nima foyda, yaxshisi, buguning gapidan gapidan gapiring? , tmish qaridan tashbex izlagandan kra, bugungi muammolar ustida bosh qotirgan maqul emasmi? , degan xayollarga borish mumkin. Bir qarashda ularning gapida ham jon borga hshaydi. Ammo bir aniq: tmishni bilmasdan turib, kelajakni tri tasavvur etish mumkin emas. Zero, tmishsiz kelajak yq. Shu ma'noda, biz falsafa tarixini azbaryi tmishga qiziqqanimiz uchun rganmayapmiz. Biz uni turli zamonlarda ry bergan xilma - hil, voqea hodisalarning falsafiy fakir va ongda qanday aks etgani, ular qanday oyalarni tuilishiga sabab blgani, qaysi ma'lumotlar insoniyat taraqqiyotiga qanday ta'sir krsatgani, qaysi mafkura odamzodni kproq rivojlanishi yoki manazzul tomon yetaklagani kabi haqiqatlarni bilib olish uchun rganamiz. Tarixni rganmoq va saboq olmoq har bir inson uchun zarurdir. Bu falsafa bilan shuullanayotgan mutaxassis uchun ham, uni rganayotgan talaba uchun ham birdek muhim ahamiyatga ega. Tarixni falsafasiz tri tushinib blmagani kabi, falsafani ham tarix haqiqatisiz tri anglab blmaydi. Shularni nazarda tutib, quyida biz mamlakatimiz tarixida muayyan iz qoldirgan ayrim falsafiy qarashlar va ta'limotlar haqida qisqacha txtalib tamiz. Falsafa tarixida makedoniyalik Aleksandr (eski zbek tilida Iskandar deyilgan) istilosi va Grek - Baktirya davri falsafasi ham xalqimizning taraqqiyot tarixida muhim rin tutgan. Manbalarda Aleksandr qshini mahalliy xalqlarning qattiq qarshiligiga uchragani, u Avestoning kpgina qismini yondirib yuborgani haqida ma'lumotlar bor. Bugungi kungacha ham ayrim tarixchilar Avesto ning tilini bilmagani, uni qiy olmagani sababli bu kitobning qadr - qimmatini tushunmagan va uni yoqish trisida krsatma bergan degan fikirlarni bayon etadilar. Aslida unday emas. Bu - tarixiy xaqiqatni garchand u kimga achchiq va kimlar uchundir ibratli blsada haspshlashdan boshqa narsa emas. Negaki, Aleksandr z zamonida fanning otasi deb nom olgan falsafani fan darajasiga yetkazgan, buyuk donishmand sifatida yeti iqlimda tan olingan unda 20 yil mobaynida muttasil ta'lim olgan edi. Shoh Filipning li Aleksandirni savodsiz kitob qadrini tushunmaydigan bir kimsa deb ta'riflash tarix ta'limotiga tri kelmaydi. Eramizdan avvalgi X asrdan eramizning VII asrlarigacha blgan davr mahsuli blgan diniy falsafiy ta'limotlar dan biri zardushtiylikdir. Bu ta'limotga Zardsht asos slogan blib, Sharq va arbda Zaratushtar, Zaroastr Nomlari bilan mashhurdir. Manbalarga ko'ra, Zardusht eramlzdan avvalgi VI asrning birinchi yarida ...