Ijtimoiy ongning namoyon bo'lish shakllari

Mavzu: Ijtimoiy ongning namoyon bo'lish shakllari Bajardi: Sarvar Qosimov Tekshirdi: Ijtimoiy ongning namoyon bo'lish shakllari 1. Kundalik ong tushunchasining mazmuni va moo'iyati. 2. Ijtimoiy ong jamiyat ma'naviy hayotining asosi sifatida. 3. Huquqiy ongning namoyon bo'lish shakllari. 4. Sharq falsafasida insonning ichki olami to'g'risidagi qarashlar. Kundalik yoki odatdagi ong asosan tashqi aloqalar va ijtimoiy hayot hodisalariga bo'lgan munosabatlarni aks ettiradi, ularni umumlashtiradi. Ammo kundalik ong narsalar, hodisalar mohiyatiga chuqur kira olmaydi. Odatdagi ong xato fikrlarga ega bo'lishi mumkin. Bu urf-odat, an'ana, aqida kabilarni o'z ichiga oladi. Kundalik ong har bir shaxsning ishlab chiqarish, turmush, siyosat va boshqa sohalardagi kundalik faoliyati bilan bevosita bog'langandir. Kundalik ong kishilarning kundalik hayotiy ehtiyojlarini anglab yetishi asosida vujudga keladi. Nazariy ong narsa va hodisalar mohiyatini tushunishda muhim o'rin egallaydi. Nazariy ong g'oyalar sistemasi, tushunchalar, qonunlar va boshqa tarzdagi ma'naviyat ko'rinishlarini ifodalaydi. G'oyalar o'z mohiyati bilan nazariy shaklda paydo bo'ladi. Ular jamiyat taraqqiyotini belgilaydi, rivojlanishga turtki beradi. Har bir nazariya va g'oya o'z vazifasini o'tab bo'lgandan so'ng ommaviy ongga aylanadi. Ijtimoiy ongni kishilar hayotida tutgan o'rniga qarab ikki qismga ajratish mumkin: Ijtimoiy psixologiya (ruhiyat) Mafkura (ideologiya) Ijtimoiy psixologiya kishilarning mehnat va kundalik turmush faoliyatida stixiyali ravishda vujudga keladi,uni sistemalashtirish va nazariy jihatdan asoslash qiyin. U quyidagi xususiyatlari bilan ajralib turadi: Kishilarning barqaror psixik holatlari (hissiy kechinmalari, emotsiya, kayfiyati, urf- odatlar). Ruhiy hodisalar: odat, udum, ko'nikma; turli kechinmalar. Ruhiy jarayonlar: taqlid qilish, ishontirish va shunga o'xshash xususiyatlar. Sezgi, idrok, fahm, tasavvur, tafakkur, g'oya (siyosiy, huquqiy, diniy, axloqiy belgilar) kabilar. Yuqorida qayd etilgan xususiyatlarning barchasi asta- sekin ishonch, e'tiqod, udum, ko'nikma, ijtimoiy pozitsiyani ifoda eta boshlaydi. Ijtimoiy psixologiya - keng ommaviy ong bo'lib, u bevosita modsiy ishlab chiqarish jarayonida paydo bo'ladi: odat, ko'nikma shakliga kiradi. Ijtimoiy psixologiya ibtidoiy jamoa tuzumi davrida urug' va qabila a'zolari tomonidan guruh ongi sifatida stixiyali ravishda shakllangan. Bu ong shakli moddiy ne'matlar ishlab chiqarish uchun xizmat qilgan. Shuningdek, ibtidoiy jamoalarning barcha sohalari odat, udum, sadoqat kabilar yordamida boshqarilgan va hayotning barcha tomonlariga keng yoyilgan. Jamiyatning rivojlanishi bilan ijtimoiy guruhlar (sinflar, elat, oila) va boshqa ijtimoiy uyushmalar shakllandi. Natijada ularning o'ziga xos manfaatlari, psixologiyasi, ongi ham vujudga keldi. Ijtimoiy psixologiyadan sinf, elat, xalq, millat, oila va boshqa ijtimoiy guruhlar psixologiyasi ajralib chiqdi. Ijtimoiypsixologiya nihoyatda murakkab va zidsiyatlidir. Ijtimoiy psixologiyaning barqaror elementlari (hissiyot, xarakteri) ijtimoiy strukturani saqlash va uni mustahkamlashga yordam beradi. Ijtimoiypsixologiyaning dinamik elementlari (ommaviy psixik holat, norozilik, ko'nikmaslik, ruhiyatning o'zgarishi ) jamiyatda tub o'zgarish qilishni talab etadi. Ijtimoiypsixologiya stixiyali ravishda xalq ichida shakllanadi, ...