Afrika materigining tabiiy geografk o'lkalari

Afrika materigining tabiiy geografik o'lkalari Reja: 1. Past Afrika: Atlas toglari. 2. Saxroi Kabir chuli. 3. Sudan- Gvineya. 4. Kongo botkogi. 5. yuqori Afrika: Efiopiya - Somali 6. sharqiy Afrika. 7. Janubiy Afrika. Atlas toglaridan keyin tomon deyarli 200 km masofada va materikning g'arbiy chetidan sharqiy chetigacha tropik chullar zonasi - Saxroi Kabir davom etadi. Saxroi Kabir tengi yuk ajoyib o'lka bo'lib, uning chegaralarini relpefga karab xech bir joyda aniklab bulmaydi. Saxori Kabirdan janub tomonda Sudan savannalari va siyrak urmonlari bor. Shimoldan janubga tomon namlikning ortib borishi landshaftda o'simlik koplamining kalinlashuvidan, avval, ko'rib koladigan, sungra esa doimiy daryolarning paydo bo'lishida o'z ifodasini topadi. Namlikning kupayishi, shu sababli Sudan va Shimoliy Gvineya landshaftlarining sekin-asta yashil tus olishi, tropik xarakteri va daryolar rejimining o'zgarishi Sudan bilan yuqori Gvineyani subekvatorial va ekvatorial geografik mintaqalardan bir butun tabiiy o'lkaga ajratish imkonini beradigan asosiy xususiyatlardir. Sudandan Kongo botigiga utishda landshaftlarning o'zgarish sababi Xam namlikning kupayishidir. Kongo botigining relpefda yakkol ko'rinishi uni va atrofidagi balandliklarni alohida o'lka qilib ajratishga imkon beradi. Atlas toglari - kenglik yo'nalishiga yaqin yo'nalishda 200 km masofaga chuzilagan va juda Xam murakkab tarmoqlangan o'rta hisob bilan 1200-1500 m balandlikdagi tizmalari Ar-Rif va Tell-Atlas tizmalari neogen davridagi burmalanishda hosil bo'lgan. Atlas toglarining kolgan kismi tuzilishida gertsin strukturalari katnashgan. o'rta dengiz buyi landshaftlarning mavjudligiga asosiy sabab orografiyadir, chunki Atlas tog tizmalaridan tashqarida Saxroi Kabir Liviya soxiliga deyarli zich yondashib turadi. Ammo o'rta dengiz bo'yinning tipik landshaftilari kirgok buyidagi eng kupi bilan 150 km keladigan kambar polosada rivojlangan. Bu polosadagi tog zanjirlari Atlantika okeanidan, o'rta dengizdan esadigan nam shamollarni tusib koladi. Shu sabablarga ko'ra Atlas toglari bir-biri bilan katta tafovut kiladigan ikkita rayonga: o'rta dengiz buyi landshaftlari mavjud bo'lgan shimoliy rayonga va Saxroi Kabir oldidagi chala chul landshafti mavjud bo'lgan janubiy rayonga ajratiladi. Shimoliy rayonga Ar-Rif, Tell-Atlas tizmalari va kirgok buyidagi pastekisliklarning kambar polasasi kirai. Ar-Rif murakkab tog tizmasi bo'lib, unda burmali strukturalardan tashqari, siljima (nadvig) va koplamlar Xam bor deb faraz kilinadi. Toglar eroziya natijasida parchalanib ketgan va markaziy kismi kuprok kutarilgan. Tell-Atlas Ued Sheliff vodiysining sharq tomonidan shimoli-sharqka karab ketgan kalta tizmalardan boshlanadi, bu tizmalar kirgokka paralell uchta zanjirni hosil qiladi. Jazoirdagi kirgok buyi tizmalarida antiklinal burmalarining yadrolarida qadimgi kristall jinslra chukindi qatlam ostida chikib koladi, kuprok kutarilgan va bulinib ketgan Jurjur massivi ana shu jinslardan tuzilgan. yuqori Atlasdan sharq tomonda o'rta Atlas savlat tortib turadi. Uning sharqiy yarmida yuksak paralel antiklinal burmalar kuprok. o'rta Atlasning orka tomonida yuksak platolarning keng kozonsoylari boshlanadi. ...