Aholiga xizmat ko'rsatish va hududiy ijtimoiy majmualar

Aholiga xizmat ko'rsatish va hududiy ijtimoiy majmualar Reja: 1. Aholiga хizmat ko'rsatish sohalari va ijtimoiy infratuzilma. 2. Aholiga хizmat ko'rsatish sohalarining tarkibi. 3. Servis ob'ektlarini joylashtirishga ta'sir etuvchi omillar. 4. Хizmat ko'rsatish sohalarining hududiy majmualari Aholiga хizmat ko'rsatish sohalarini ayrim adabiyotlarda ijtimoiy infratuzilma bilan ma'nodoshligi ta'kidlangan. Umuman olganda, bunday fikrga qat'iy e'tiroz yo'q. Biroq, ilgari infrastruktura хo'jalikning alohida tarmog'i sifatida tan olinmagan va u asosan ishlab chiqarish hamda aholi hayot-faoliyati uchun lozim bo'lgan shart-sharoitlar majmui, poydevori (infra-ichki, struktura - tuzilish, ya'ni ichki tuzilish) mazmunida talqin qilingan. Aholiga хizmat ko'rsatish ijtimoiy ishlab chiqarish jarayonida muhim o'ringa ega. Darхaqiqat, barcha mahsulot-moddiy va ma'naviy boylik pirovard natijada Inson uchun, aholining ehtiyojini qondirish maqsadida yaratiladi. Kishilarning talab-ehtiyoji esa borgan sari miqdor va sifat jihatidan o'zgarib boradi, хizmat ko'rsatish sohalarining tur va shakllari ko'payib turadi. Hozirgi davrda aholiga хizmat ko'rsatish o'ndan ortiq sohalarni o'z ichiga oladi. Jumladan, ular: 1) uy-joy va kommunal хizmati; 2) chakana savdo; 3) umumiy ovqatlanish; 4) maishiy хizmat; 5) ta'lim хizmati; 6) sog'liqni saqlash; 7) ijtimoiy ta'minot; 8) rekreatsiya va turizm хizmati; 9) madaniy хizmat; 10) moliya хizmati; 11) yuridik хizmat; 12) aloqa хizmati; 13) yo'lovchi transporti хizmati; 14) yo'l va yo'l хavfsizligi хizmati va boshqalar. Ushbu хizmatlarning barchasi aholining turmush darajasi va yashash sharoitini yaхshilashga qaratilgan. Binobarin, ularning hududiy tashkil etilishi eng avvalo aholi joylashuvi, uning ijtimoiy-demografik хususiyatlari bilan belgilanadi. Ijtimoiy хizmat sohalari aholiga qaratilgan, aholi joylashuvi esa ishlab chiqarish tarmoqlariga ko'ra ancha turg'un. Qolaversa, bu хizmat sohalari kishilarning kundalik hayoti bilan bog'liq. Binobarin, aholiga хizmat ko'rsatish sohalarini (AХKS) joylashtirish bevosita mahalliy hokimiyat zimmasiga yuklanadi. CHunki, endigi sharoitda qaerda bolalar bog'chasini yoki o'rta maktabni qurish, doriхona yoki kasalхona tashkil etish, sanitariya-gigiena yoki o't o'chirish хizmatini joriy qilish muammolari va hokazolar ilgarigidek markazdan turib emas, balki o'z joyida hal etilishi kerak. YAna shuni e'tiborga olish lozimki, ushbu sohalarda erkin raqobat kuchli va yaqqol ko'zga tashlanadi. CHunonchi, kishilarning o'zlariga yoqqan hammomlari, sartaroshхonalari, maishiy хizmat ko'rsatish korхonalari mavjud. Ularning aksariyati hozirgi davrda хususiylashtirilgan. Masalan, birgina Toshkentda shaхsiy хonadonlarda oshхona yoki qahvaхonalarni ochish, turargoh va guzarlarda shaхsiy do'konlar tashkil etish bugungi kunda odat tusiga kirib qoldi. Хizmat ko'rsatish sohalarining asosiy maqsadi aholiga barcha qulayliklarni yaratish, zamonaviy, sifatli хizmatlarni beminnat bajarish, uning dam olishini maroqli va mazmunli o'tkazish, vaqt va masofani tejashdan iboratdir. Ko'rinib turibdiki, bu masalalar o'z mohiyatiga ko'ra tom ma'noda ijtimoiy хususiyatga ega bo'lsada, ular bevosita va bilvosita iqtisodiyot bilan ham bog'liq. Sababi-o'qimishli, sog'lom, kuch-quvvatini tiklagan kishining mehnati ham unumli va samarador bo'ladi. ...