Dunyo okeani suv va uning inson hayotidagi ahamiyati

Dunyo okeani suv va uning inson hayotidagi ahamiyati Reja 1. Atmosfera havosida is gazining to'planishi bilan bog'liq bo'lgan hodisalar va ularning oqibatlari. Dunyo issiqxonasi inson hayotiga ta'siri 2.Ozon tuynugi nima? Cho'llashishning sayyoramiz bo'ylab hujumi. 4.Dunyo okeani suvining ifloslanishi inson hayotidagi ahamiyati. 6.Dunyo miqyosidagi ekologik - geografik muammolarning yechimi. Atmosfera havosida is gazining to'planishi bilan bog'liq bo'lgan hodisalar va ularning oqibatlari. Dunyo issiqxonasi Atmosferaning quyi qatlami- troposferaning qalinligi 10-12 km dan iborat bo'lib, unda havoning 80% massasi mavjud. Maskur qatlamda barcha iqlim hodisalari, suv va boshqa kimyoviy elementlarning aylanma harakati sodir bo'ladi. Atmosfera havosining yer ustidagi o'rtacha harorati Quyosh radiatsiyasining intensivligi bilan, yani quyoshdan shu joygacha bo'lgan masofa, al'bedo (Yer sathidan koinotga qaytgan radiatsiya miqdori) bilan aniqlanadi. Bu borada boshqa omillar qatori troposferada mavjud bo'lgan turli moddalarning oz yoki ko'pligi issiqxona samarasini belgilaydi. Masalan, troposferada suv bug'lari, uglerod ikki oksidi, metan, xlor, ftor, uglerod, azot oksidi, ozon va boshqalarning mavjudligi tufayli qaytgan radiatsiya turli miqdorda yana yerga qaytadi. ma'lumotlarga ko'ra, aynan bu moddalarning troposferada mavjudligi sababli hozirda yerning quyi qismidagi havoning o'rtacha harorati 150ni tashkil qiladi, aks holda harorat-300 bo'lishi mumkin edi. Atmosferaning yuqori qatlamlarida Yerdan qaytgan radiatsiya hisobiga havo ma'lum darajagacha isiydi, binobarin, sayyora sathi qo'shimcha issiqlik oladi. Bu hodisa issiqxona samarasi deb ataladi. Dunyo bo'yicha 50-yillardan boshlab mineral yoqilg'ilardan energiya olish maqsadlarida keng foydalanishga o'tilishi atmosferaga katta miqdorda turli chiqindilarni chiqarishga olib keldi. 80-yillarning boshlarida elektroenergiya ishlab chiqarish, po'lat quyish va avtomobillarning harakati natijasida atmosferaga 5 mlrd t. uglerod, taxminan 100 mln t. oltingugurt va azot oksidichiqarigan. Uglerodning chiqarilishi asosan ko'mirning ko'plab yoqilishi bilan bog'liq, neft va tabiiy gazdan uglerod nisbatan kam ajralib chiqadi. Endilikda uglerodning atmosferaga chiqarilayotgan jami miqdori 6 mlrd tonnage yetdi. Tabiiy o'rmonzorlarning yo'q qilinishi ham is gazining hajmi ko'payishiga sabab bo'lmoqda. -Atmosferaga ko'p miqdorda turli chiqindilarning chiqarilishi Yerda havoning o'rtacha haroratini 1890- yillardagi 14,50 dan 1980 yilda 15,2 darajaga oshishiga sabab bo'ldi. Aslida ushbu o'zgarish unchalik katta ko'rsatkichni tashkil qilmasa ham, lekin u ortib boorish xususiyatiga ega. Chunki atmosferaga is gazi, metan va boshqa moddalarning chiqarilishi yil sayin (yiliga 100 mln t.) ko'payib bormoqda. Atomosfera havo haroratining ko'tarilishi kutilmoqda. Troposferada is gazi, metan azot oksidi, xlor, ftor va uglerod kontsentratsiyasining oshib borishi havo haroratining ko'tarilib borishiga olib keladi. AQSH dagi Butun dunyoni kuzatish institutining mutasaddilaridan biri Laster R.Braunning (1989 y.) bashrat qilishicha, hayvoning o'rtacha harorati 1,5-4,50 ko'tarilishi taxmin qilmoqda. Uning takidlashicha, bu hodisa 2030-2050 yillar orasida sodir bo'lishi mumkin. Kellog (AQSH) ning 1978 yilda ishlab ...