Geografik nomlarning paydo bo'lishi, mazmuni va tasniflash masalalri Reja: Atoqli geografik nomlarning kelib chiqishi, umumlashgav tartibga solingan toponimlar tasodif nomlar O'xshatib qo'yilgan nomlar ko'chma nomlar atoqli otdan hosil bo'lgan nomlar. Geografik nomlarning paydo bo'lishi va xususiyatlariga ko'ra turlari. Geografik nomlarning tasniflash masalalari. Geografik nomlarning toponimlar atoqli otlar turkumiga kiradi. Turdosh otlardan yasalgan nomlar ma'lum bir so'z birikmasini tashkil etishi mumkin. Nomlar umumiy tushunchalarning mujassamlashuvi individuallashivi natijasida paydo bo'ladi. Qizilqiya, Qoratog', Chuqurko'l aslida so'z va so'z birikmalari to biror joyning atoqli otiga aylanishiga qadar turdosh ot bo'laveradi. Abektning joylashuvi biror bir belgisini miqdorini sifatini rangini va boshqa xususiyatlari aynan shu obyektga mujassamlashgandan Keyin abektning atoqli otiga toponimga aylanadi. Unumlashgan avvolo umumlashgan obyektning umumiy jihatini boshqa obyektlardan farq qiladigan turini bildiradi. Cho'l - quruq iqlimlik qoplami siyrak oqar suvi bo'lmagan quruqlik maydoni cho'l hududining sho'rxoklar ko'p uchraydigan bo'lagi individuallashgan cho'lning va sho'rxok doirasi sho'rhokcho'l atoqli otga aylanadi. Qumloq maydonli qismi qumli cho'l va rangi kattaligi kabi sifat jihatlari qo'shilib, kattaqum cho'li Qizilqum cho'li deb atoqli otga aylanadi. Geografik nomlar dastavval til taraqqiyotining boshlang'ich davrlarida oddiy turdosh otlardan iborat bo'lgan odamlar geografik obyektlarni oddiygina suv daryo tog', to'qay va hokazo deb yuritganlar. Bora-bora rangi bo'yicha Qorasuv Qizilsuv, Sarisuvga aylangan. Muayyan alomatlar shu obyektlar uchun mujassamlashib, tanhoz asli Tanqiz Jinnidaryo Uradaryo Tantaksoy atoqli otlar paydo bo'lgan. Qadimiy turkiy tilda katta daryo O'kiz Edil Jayhun der ekanlar bu so'zlar keyinchalik daryolarda atoqli ot bo'lgan O'kuz, Jayhun Amudaryo Idil Volga Kavkaz xalqlarida daryoni Don deganlarni Don-Amur Gang daryolarining nomi ham shu tariqa paydo bo'lgan. Misisipi, Kattasuv, Yenisiy - Ona daryo, shu yo'sunda ma'lum va mashhur mikrotoponimga aylangan. Ko'chma nomlar toponimikada talaygina tog' yoki tepalik nomi shu yerdan boshlangan. Soyga, qishloq nomi toqqa, tog'ning nomi shaharga beriladi. Tom, Om', Biya, Angara daryolarining nomi shaharlarga o'tgan. Respublikamizda Zarafshon daryosi nomi oltin qazuvchilar shahri Zarafshonga Ohangaron daryosi nomi Ohangoron shahriga berilgan. O'rta Osiyoda odatda daryolar qaysi aholi manzili yonidan o'tsa daryo nomi o'sha shahar nomi bilan ataladi. G'uzordaryo Yakkabog'daryo, Amudaryo Yevropava Rossiyadan daryolar nomi shaharga ko'chadi. Venetsiya shahar nomi janubiy Amerikaning Venesuella davlati nomiga ko'chgan. Amerika qitasida Yevropashaharlarining nomlari ko'p ekanligini ko'rish mumkin. Shaharlarimiz mikrotoponimiyasida barcha shahar va tumanlarning nomlarini uchratish mumkin ki bu nomlar shu shahar va tumonlarga bo'lgan hurmat belisi desa bo'ladi. Edil Don, Amur, Ganga Oxota Yayla, Chinik Qopchig'oy nomlari ham aynan shunday so'z nomlardir. Al'p qismiga kel't tilida tog' balandlik degan oddiy so'z edi. Zamon o'tishi bilar Yevropadagi eng baland tog' nomida mujassamlashib, ...

Joylangan
14 May 2024 | 11:15:11
Bo'lim
Geografiya
Fayl formati
zip → doc
Fayl hajmi
26.89 KB
Ko'rishlar soni
106 marta
Ko'chirishlar soni
6 marta
Virus yo'q.
VirusTotal da tekshirish
O'zgartirgan san'a:
28.03.2025 | 17:35
Arxiv ichida: doc
Joylangan
14 May 2024 [ 11:15 ]
Bo'lim
Geografiya
Fayl formati
zip → doc
Fayl hajmi
26.89 KB
Ko'rishlar soni
106 marta
Ko'chirishlar soni
6 marta
Virus yo'q.
VirusTotal da tekshirish
O'zgartirish kiritilgan:
28.03.2025 [ 17:35 ]
Arxiv ichida: doc