Mintaqalarning madaniy tarixiy merosi, ulardan foydalanish va muhofaza qilish

Mintaqalarning madaniy tarixiy merosi ulardan foydalanish va muhofaza qilish Reja: Jahon madaniy-tarixiy merosini saqlashda yunesko va Butunjahon turistik tashkilotining (BTT) o'rni. Shaharlardagi arxitektura yodgorliklari va tabiatda geoturistik yodgorliklar va ulardan foydalanish. Mintaqalardagi madaniy merosda etnografiya, urf-odatlar va an'analarni tutgan o'rni. Mintaqalarda mavjud muzeylar va ulardan foydalanish. O'zbekistonda mintaqalar bo'yicha turistik resurslarning joylanishi. Jahon madaniy-tarixiy merosini saqlashda yunesko va Butunjahon turistik tashkilotining (BTT) o'rni Jahon madaniyati va turistik faoliyatda boshqarish va standartlashda asosiy rolni YUNESKO va BTT o'taydi. Mazkur tashkilotlar turli o'tkaziladigan anjumanlar, tadbirlarda mazkur resurslardan foydalanish bo'yicha tavsiyalar berib boradi. Ko'pgina tarixiy obidalar YUNESKO tasarrufida bo'lib, ular muhofaza ostiga olingan. Bu kabi meroslarni saqlash, muhofaza qilish bo'yicha Mexiko (1981 y) deklarasiyasi qabul qilingan. Ko'pgina hududlar o'ziga xos qadimiy shaharlar, arxitektura, tarixiy madaniy yodgorliklarga boy hisoblanadi. Turistik infrastruktura rivojlanishi tarixiy o'zlikni manzarasi buzilmasligi kerak. Har bir tashkil etilayotgan yangi turistik markaz (obyekt) Milliylik bilan uyog'unlashgan, qaytarilmas o'ziga xoslikka ega bo'lishi lozim. Albatta, tarixiy-madaniy, arxitektura va madaniy majmualarni milliy qadr-qiymati, tarixiy bahosini tiklash va muhofaza qilish orqaligina turistlar qiziqishini orttirish, bu orqaldi turizmni rivojlantirish mumkin. Madaniy-tarixiy majmualarni qayta tiklashda umumiy (ansambl) va yakka (individual) uslubida loyihalashtirish qabul qilingan. Madaniy tarixiy va tabiiy merosni quyidagicha kategoriyalarga bo'lishni mutaxasislar qo'yidagicha taklif etgan: asosan turistlar ishlatadigan obyektlar (festivallar, namoyishlar, yodgorliklar va h.k.) aralash foydalaniladigan obyektlar (kamiga tarixiy yodgorliklar va muzeylar, teatrlar, qo'riqxonalar va boshqa;) asosan mahalliy aholi foydalaniladigan obyektlar (fuqarolar inshootlari, madaniy obyektlar, kinoteatrlar, kutubxona va boshqa;) Madaniy va turizm sohasida asosiy yo'nalishlarida turli tashkilotlarning o'zaro hamkorligini aniqlab olish juda muhim sanaladi. Turistik rivojlanish siyosati quyidagi talablarni keltirib chiqaradi: turistik resurslar ruyxatini tayyorlash, turizmni rivojlanishi uchun madaniy tarixiy, tabiiy merosni tasniflash muhim obyektlarni ajratish; turistik ahamiyatga ega joy va asosiy turistik hududlarni ajratishni hamda tegishli mahalliy madaniy, tarixiy va tabiiy yodgorliklarni muhofaza qilishni ta'minlash; milliy boylik hisoblangan sun'iy va tabiiy, moddiy va nomoddiy obyektlar hamda mahalliy aholi yashadiki (san'at,folkor va b.) turizm maqsadida foydalanish; Mintaqa madaniy merosiga nisbatan hurmat bilan qarashga mahalliy aholi va turistlarni tarbiyalashga yo'naltirilgan tadbirlarni o'tkazish. Hozirgi kunda jamiyatda iqtisodiy ijtimoiy va madaniy rivojlanish jadvallik bilan kechmoqda. Bu esa o'z navbatida misollarda ish yuzasidag harakati, dam olish kunlarini ko'payishi natijasida turisik faoliyatga ehtiyoj oshmoqda. An'anaviy turizm shakllariga yangicha yondoshishga talab oshmoqda. Ya'ni turlarning madaniy tarkibiga mahalliy diqqatga sazovor joylar bilan tanishini ham kiritish katta samara berib, sayohatni mazmunli va uzoq vaqtga cho'zilishiga sabab bo'ladi. Turizm hudud uchun foyda berishdan tashqari, mahalliy aholini o'zining ajratib merosidan farqlanishiga olib keladi. Bu jihatdan foydalanib turistik ...