O'lkashunoslikda toponimlardan foydalanish masalalari

O'lkashunoslikda toponimlardan foydalanish masalalari K I R I S H I.BOB. Geografiya ta'limida toponimika 1.1. H. Hasanov - «Yer tili»ning bilimdoni va fidoiysi toponimistlar sardori 1.2.Toponimikaning O'zbekiston tarixi va o'lkashunoslik bilan aloqadorligi 1.3.Geografiya ta'limida toponimika va geografik terminlar 1.4.О'zbekistonda hozirgi zamon toponimika va geografik atamashunoslik 1.5.Geografik nomlarning paydo bo'lishi, mazmuni va tasniflash masalalri II BOB.O'LKASHUNOSLIKDA TOPONIMIKADAN FOYDALANISH 2.1. O'rta maxsus ta'lim muassasalari geografiya darslarida o'lkashunoslik materiallaridan foydalanish 2.2. Maktab o'quv dasturida o'lkashunoslikning tutgan o'rni 2.3. Toponimik ma'lumotlarni to'plash 2.4. Toponimlarning etimologik tahlilida geografik usullar 2.5. Viloyat o'quv - o'lkashunoslik atlaslarini yaratishda toponimlardan foydalanish XULOSA FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ROYXATI Ilovalar KIRISH Bitiruv malakaviy ishning dolzarbligi. Prezidentimiz I.A.Karimov «Aql zakovatli, yuksak ma'naviyatli kishilarni tarbiyalay olsakkina, oldimizga qo'ygan maqsadlarga erisha olamiz, yurtimizda farovonlik va taraqkiyot qaror topadi» deb ko'rsatganining o'zi jamiyatmizning yuksalishida va uning rivojlanishida ilmning boshqa sohalari bilan bir qatorda zamonaviy geografiyaning ham tutgan o'rni aloxida e'tiborga loyiq. Shu borada O'zbekiston Respublikasi Vazirlar mahkamasining 2011 - yilda respublikani ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlariga va 2012 -yilda iqtisodiyotni barqaror rivojlantirishning eng muhim ustuvor vazifalariga bag'ishlangan majlisida Prezident I.Karimov … kasb - hunar va oily ta'limgacha bo'lgan bo'g'inlarda chuqur bilim va puxta kasb - hunar tayyorgarligiga ega bo'lgan yosh avlodni tarbiyalash jarayonini o'z ichiga olgan yaxlit uzliksiz tizimni shakllantirish ishlari izchil davom ettirilganini ta'kidlamoqchiman deb bayon etganlar. I.Karimov. 2012 yil Batanimiz taraqqiyotini yangi bosqichga ko'taradigan yil bo'ladi Xalq so'zi 2012 y. 20-yanvar, 14-son. Yer yuzida millionlab geografik nomlar - toponimlar mavjud. Yer yuzidagi har bir geografik obyekt, hodisa va voqeaning o'z nomi bor. Har bir dengiz, har bir daryo, har bir tog'u - cho'qqi, har bir shahar, qishloq, har bir daha, har bir mahalla, ko'cha o'z nomiga ega. Geografik nomlarga shunday o'rganib ketganmizki, hatto, ularning mavjudligini ham unutib qo'yamiz. Faraz qilaylik, bir zum geografik nomlar yo'qolib qoldi deb: kim qayerga borishini ham, qayerdan kelayotganini ham, shuningdek qayerda yashashini ham bilmay qoladi. Geografik nomlar hayotiy zarurat bo'lib qolgan. Har qanday geografik nomni bilishda birinchi va asosiy vazifa ob'ektning shu xildagi ob'ektlardan alohida ajratilishi va nomlanishid namoyon bo'ladi. Obekt nomidan foydalanib og'zaki va yozma nutqda ushbu toponimning biror bir predmet yoki hodisa bilan bog'lash imkoniyati paydo bo'ladi.Geografik nomlar asosan ikki xil bo'ladi: ayrim geografik obyektni bildiruvchi atoqli ot, nom va geografik obyekt hamda voqea, hodisalarning, umumiy nomini bildiruvchi turdosh otlar. Atoqli geografik nomlar toponimlar deyiladi. Yunoncha topos - joy va onoma - ism, nom so'zlaridan tashkil topgan. Toponimlarga, ularning kelib chiqishi, yani etemologiyasi ma'nosi, o'zgarishi, talaffuz ...