O'rta Osiyo va Qozog'iston xalqlari

O'rta Osiyo va Qozog'iston xalqlari Reja: O'rta Osiyo va Qozog'iston xalqlari etnogenezi va etnik tarixi. Xo'jalik madaniy tiplari. Moddiy va ma'naviy madaniyati. Viloyatlari-12ta. Shaharlari-29ta. 2010-yil ma'lumotlariga ko'ra O'zbekistonda yashovchi o'zbeklar 28 mln aholining 81.7%ini tashkil qiladi ya'ni 22 mln. 15 yoshgacha bo'lgan aholi butun aholining 44%ini, 15 yoshdan 60yoshgacha bo'lgan aholi 51%ini, 60 yosh va undan keksalar 5%ni tashkil qiladi. Toshkent. Antropologik jihatdan O'rta Osiyo ikki daryo oralig'i tipi o'zbeklar va voha tojiklariga xos. Dastlab antropolog Yaxro tomonidan Pomir-Farg'ona tipi taklif etilgan. Voha tojiklarini kuzatishi natijasida L. Oshanin va V. Ginzburglar O'rta Osiyo ikki daryo oralig'I tipi ekanligini aniqladilar. P. Alekseyev bu tipni Janubiy Sibirning bronza davri antropologok materiallari bilan bog'laydi. Yu. Yakubovskiy Turk xoqonligi bilan bog'laydi. O'zbekistondagi qayta ta'mirlash ishlari. Samarqanddagi Registon maydoni. Xo'jalikda qadimdan jamoa bo'lib ishlaganlar jamoada 4-5 kishi mehnat qilgan. Jamoa mehnatining: Algov-ot-ulovini bir-biriga qarzga berib turish; Hashar-hamma birgalikda mehnat qilish turlari bo'lgan. Dehqonchilikda qo'sh (Zarafshon), chek, chik, chak (Toshkent va Shimkent atroflari), Paykal, cheklar (Qashqadaryo va Surxandaryo), bir otliq, jabdi (Amudaryoning quyi oqimi) usullari bor edi. Tojikiston. Tojikiston bayrog'i. Tojikiston Respublikasining asosiy aholisi 4mln 898mingdan ortiq (2001-yil ma'lumoti). Aholining asosiy qismi tojik-dariy tilida gaplashadi. Tog'li Badaxshon muxtor viloyati hamda Yag'nob aholisining asosiy qismi Sharqiy eroniy tillari guruhiga kiruvchi shevalarda gaplashadi. Yirik shaharlari: Dushanba, Xo'jand, Qo'rg'ontepa, Ko'lob. 1925-yilda A.A.Semyonov, M. S. Andreyevlar boshchiligida Tojikiston va undan tashqarida yashovchi xalqlarni o'rganish jamiyati tuzildi. Tojikiston ayoli. Tojikiston madaniyati. Tojiklarning kelib chiqishi mil. Av. II ming yillik oxiri-I ming yillik boshlariga borib taqaladi. Tadqiqotchilarning fikricha tojiklarning avlodi sak-massaget qabilalariga borib taqaladi. Yaxsuv va Qizilsuv tojiklari o'zlarini tojiki ko'lobi, Yaxsuv daryosining yuqoridagilar yaxsuvliklar, Obimozor daryosi sohilidagilar xovalinglar, Sho'robdaryo atrofidagilar sho'robdaryoliklar, undan shimoli-sharqdagilar darachilar, Qizilsuv daryosining o'ng irmog'idagilar o'zlarini dashtlilar deb ataydilar. Tojikiston tabiati. Tojiklarning xo'jalik mashg'uloti qadimdan Sun'iy sug'orishga asoslangan dehqonchilik va bog'dorchilik bo'lib, chorvachilik ham xo'jalikda muhim edi. Yerni haydash uchun sipor va omoch ishlatilgan. Farg'ona vodiysiga qo'shni yerlarda yashovchi tojiklarning uylari bir necha imoratdan iborat va ichki (darun) va tashqi (berun) hovliga ega. Ko'lob va Hisor atrofidagi uylar yengil va ixcham.O'rtasi ayvon dolonli 2 xonali uylar bor. Tog'li tojiklarning uylarining devorlari qalin va baquvvat bo'ladi. Shamol uchirib ketmasligi uchun. Tojikiston somoni. Tojikistonning tarixiy joylari. Pomir tojiklari o'zlarini pomiri deb ataydilar. Ular katta yevropoid irqiga mansub bo'lib, hind-Yevropatillar oilasining sharqiy eron tiliga kiruvchi lahjalarda so'zlashadilar. Uy-joylari daryolar, tog' atroflari va yalangliklarda joylashgan. Erkaklar: yaxtak, tambun, ustidan jun chopon-gilim, do'ppi, yumshoq etik-pex kiyadilar. Ayollar: ko'ylak, cholvor, ro'mol durracha, keksa ...