O'rta Osiyoning ibtidoiy jamoa va antik davrdagi tarixiy geografiyasi

O'rta Osiyoning ibtidoiy jamoa va antik davrdagi tarixiy geografiyasi Reja: 1. O'rta Osiyo jahon sivilizatsiyasining o'choqlaridan biridir. 2. O'rta Osiyo hududida tashkil topgan qadimgi dehqonchilik vohalarining geografiyasi. 3. Qadimgi davr tarixining o'ziga xos xususiyatlari. 4. Salavkiylar Yunon-baqtriya, Qang, Dovon davlati O'rta Osiyo tarixiy geografiyasi. O'rta Osiyoning ibtidoiy jamoa va antik davrdagi tarixiy geografiyasi O'rta osiyo insoniyat olamida juda qadimdan madaniyati rivojlangan, tarixi boy mintaqalardan biri. Bu muqaddas zaminda odamzodning ilk ajdodlari faoliyatidan gu-voxlik beruvchi kupgina materiallar topilgan. yaqin kun-largacha fanda Teshiktosh goridan topilan neandertal davri odamining koldiklariga asoslangan holda Markaziy osiyoda eng qadimgi ajdodlarimizning izlari 80-100 ming yillik tarixga ega degan tasavvur mavjud edi. Birok keyingi yillarda janubiy Kozogistonda, Tojikistonda eng qadimgi ajdodlarimizning izlari topib urganildi. Shuningdek arxeologlar Toshkent viloyatida(kulbulok) va Fargona vodiysida (Selungur gori) arxeologik kazishmalar o'tkazib, odamzodning Markaziy osiyodagi ilk faoliyati ashel' davriga (yaqin bir million yilga) tegishli ekanligini anikladilar. Endilikda Markaziy osiyo hududi jahonda odamzodning ilk ajdodlari makon topgan mintagaga ki-radi. Bu kashfiet o'zbek arxeologlarining jahon tarixiga qo'shgan munosib hissasidir. Ibtidoiy ajdodlarimiz dastlab tabiatning tayer noz-ne'matlarini istemol qilib kun kechirdilar. Keyinrok esa, tabiat sirlarini o'rganishi tufayli bir vaqtning uzida dehqonchilik va chorvachilikni kashf etdilar. Bu kashfiet odamzodni tabiat kulligidan abadiy ozod kildi. Bu vokealar ibtidoiy jamoa tuzumining neolit (yangi tosh) davrida sodir buldi. Bu inkilobiy o'zgarishlar Markaziy Osiening janubiy rayonlarida miloddan avvalgi 5-chi ming yillikda (joytun madaniyati-Kopetdag etak-larida, Korakum chulida yangi tosh (neolit) davrida ilk dehqonchilik bilan shugullangan kabilalar madaniyati), markaziy va shimoliy rayonlarida esa, miloddan avvalgi II chi ming yillikda (Kaltaminor madaniyati-Amudarening kuyi xavzasida yangi tosh(neolit) davrida dare uzanlari va kul ekalarida makon topib, ovchilik va balikchilik bilan shugullangan kabilalar madaniyati) so-dir buldi. dehqonchilik xo'jaligi o'z navbatida hunar-mandchilik kator sohalarining rivojlanishiga zamin yaratdi va ular asosida qadimgi sharq sivilizatsiyasining mintaqalari karor topdi. Kishilik jamiyatida ruy bergan bu inkilobiy o'zgarishlar dastlab buyuk Nil, Yefrat, Dajla, Xind va Xuanxe darelari xavzalarida yuz berdi. Bu mintaqalarda miloddan avvalgi 4-3 ming yilliklarda qadimgi misr va mesopatamiya, Xind va Xitoy kuldorlik davlatlariga asos bergan Maxonjo doro, Xarappa va Yan-shao madaniyatlari tashkil topdi. Kishilik tarixining ilk bor sivilizatsiyasi karor topgan bu mintaqalar butun insoniyat olamining kelajak taraqqiyotida uzining ma-daniy va xo'jalik ixtirochilik rolini uynadi. Markaziy osiyo uzining boy tarixi va madaniy dunesi bilan ana shu ka-dimgi sharq sivilizatsiyasi tizimida rivojlanib bordi. Keyingi yillarda arxeologlar Janubiy Turkmanistonda qadimgi sharq sivilizatsiyasining yangi uchoklarini ochib urgandilar. Anov eki Nomozgox madaniyati nomi bilan uzoq o'tmish tariximizdan muhim urin olgan bu uchoklar Markaziy osiyo xalqlarining jahon madaniyatiga ...