O'zbekistonning aholisi va aholi soni, dinamikasi, joylashishi

O'zbekistonning axolisi va axoli soni, dinamikasi, joylashishi. mexnat resurslari va ulardan foydalanish; urbanizasiya jarayoni Reja: Aholi ishlab chiqarish kuchlarining asosi ekanligi. Aholi dinamikasi. Aholining jinsiy va yosh tarkibi. О'zbekiston aholisining milliy ijtimoiy tarkibi. Mehnat resurslari va ulardan foydalanish. Aholining hududiy joylashuvi va kо'chishi (migrasiya). Aholining shahar va qishloq о'rtasida taqsimlanishi. Urbanizasiya jarayoni. Tayanch iboralar: 1. axoli soni; 2. Zichligi; 3. usish denamikasi; 4. Jinsiy tarkibi; 5.Yosh tarkibi; 6 Shahar axolisi; 7. Qishlok axolisi; 8. Qishlok manzilgoulari va ularning tiplari; 9. Shaharlar va ularning tiplari; 10. Mehnat resurslari va ulardanfoydalanish. Uzbekiston axolisi. Iktisodiy va ijtimoiy geografiya kurslarida axolining urganishning muqim axamiyati shundan kelib chiqadigan axoli jamiyatning asosiy ishlab chiqaruvchi kuchidir. Mamlakat, uning iktisodiy rayonlari xalq xujaligini xududiy tashkil qilish va rivojlanishida axolini soni, tarkibi, takror barpo qilinishi rejasi, ishlab chiqarish malakalari, kabi kursatkichlar katta axamiyatga ega. Aholi zichligi 1km2 Axoli kupgina xususiyatlariga kura mamlakatning turli mintaqalarida bir-biridan farq qiladi. axolining takror barpo uilinishi kursatgichlari yosh va jinsiy tarkibi, iktisodiy faol axolining xalq xujaligi tarmoqlari buyicha taqsimlanishi, axolining xududiy taqsimlanishi bilan xarakterlanadi. Axoli dinamikasi. Uzbekiston respublikasining axolisi 2008 yilgi 1 yanvar xisobiga kura 27,0 mln kishidan iborat. axolisining soniga kura Uzbekiston xamdustlik mamlakatlar orasida Rossiya Federasiyasi va Ukrainadan keyin 3-urinda turadi axolini son jiqatidan usishi (dinamikasi) uning takror barpo qilinish jarayoni (tukilish, ulim va tabiiy usish), xamda mexanik harakati (migrasiya) bilan chambarchas bog'liqdir. Bu jarayonning kelishiga axoli urtacha shakillangan murakkab tarixiy - ananaviy va ijtimoiy va iktisodiy xususiyatlar xam katta tasir kursatadi. Uzbekiston juda murakkab tarixiy rivojlanish yulini bosib utdi. Uning kuxna tarixiy zamining gurkirab rivojlanishi va tanazuli, jangu jadallar oqibati bulgan vayronalilar va ularning yaratuvchisi namunalari, madaniy yuksalish va siyosiy uarashlar davrinig demografik va migrasion holatiga kuchli tasir etdi. Uzbekiston axolisiga Oktabr inqilobidan avvalgi rasmiy malumotdar juda kam. Shu bilan birga, xali turmush darajasining va unga tibbiy xizmat kursatishning pastligi, axoli sonini usishi ancha sust borgan. 1865 yilda hozirgi Uzbekiston xududida, 3 mln 320 ming axoliyashagan. 1897 yilga kelib esa uning axolisining soni 3 mln 948 ming kishiga yetgan, yani 32 yil moboynida 19% kupaygan, bu davrda axolining usish darajasi atiga 0,55% ni tashkil etgan. Sovet xokimiyati davrida Uzbekiston axolisining soni ancha tez usa bordi. 1913-1940 yillarda Uzbekiston axolisi yiliga 1,5% dan usib bordi.Bu davrda axoli dinamikasidagi eng yuqori suratlar , ting qurilishlar payti - dastlabki besh yilliklar davriga tug'ri keladi. Axolining soni jihatdan usish bosqichlarida Vatan urushi yillari alohida ajralib turadi. urush tufayli, erkaklarning uzoq muddatga oilasidan tashqarida qolishi, joylarda ...