Rossiya Federatsiyasi haqida ma'lumot

Rossiya federasiyasi Rossiya - Yevrosiyoda joylashgan, maydoniga ko'ra yer sharidagi eng yirik mamlakat. Maydoni 17075,400 km2 . Shahar aholisi 107,3 mln, qishloq aholisi - 39,3mln kishi. Rossiya federasiya sifatida 1917 yil 7 noyabrda tashkil topgan. Rossiya siyosiy - ma'muriy jihatdan 21 Respublika, 7 o'lka, 49 oblast, 1 avtonom oblast, 10 avtonom okrug va 2 federal shahardan iborat. Rossiya shimoldan janubga 2,5 -4 ming km gacha, g'arbdan sharqqa 900 km ga cho'zilgan bo'lib, 3 ta okean suvlari bilan o'ralgan. Tabiiy resurslarga boyligi, ikki qit'ada joylashganligi (ayniqsa Evropada joylashganligi), 3 okean va 13 ta dengiz bilan o'ralganligi, quruqlik orqali MDH ning 7 mamlakati bilan va 5 ta xorijiy davlat bilan chegaradoshligi, suvlik orqali Yaponiya, AQSH va Xorijiy Yevropadavlatlari bilan chegaradoshligi iqtisodiy geografik o'rnining qulayligidir. Rossiya hududining ¾ qismini dunyodagi eng yirik tekisliklar va pasttekisliklar egallagan. Misol: Sharqiy Yevropatekisligi, G'arbiy Sibir, Shimoliy Sibir tekisliklari, Kaspiy bo'yi pasttekisligi (-27m). Tog'li territoriyalar mamlakat hududining janubida va sharqida joylashgan. Ular: Katta Kavkaz (Elbrus cho'qqisi 5642m. Rossiyadagi eng baland nuqta), Ural, Oltoy, Kuznesk Olatovi, Sayan; tizmalaridan : Yablonovoy, Verxoyansk, Cherski, Sixote Alin, Stanovoy, Kalima, Keryak va h.k. Kamchatka yarim oroli va Kuril orollarida ko'plab harakatdagi vulqonlar bor. Ularning eng balanti: Klyuchevskaya Sopka 4750 m (4688m). Rossiyada uzunligi 10 km dan oshiq bo'lgan 120 ming daryo bor, ularning umumiy uzunligi 2,3 mln km. Eng uzun daryolari : Ob (5410km), Amur, Lena, Enisey, Volga. Rossiyada 2 mln atrofida ko'llar bor. Eng muhimlari: Baykal (chuqurligi 1637m), Ladoga, Onega, Taymir, Chud. Yirik suv omborlari: Bratsk (169,3 km3 ), Krasnoyarsk, Zey, Ust - Ilimsk, Kuybishev. O'rmonlar Rossiya hududining 41 % ni egallagan. Rossiyaning shimoliy Arktika muz sahrolaridan janubda chala cho'llargacha davom etadi. Rossiya hududi asosan mo''tadil mintaqada joylashgan bo'lib, g'arbda dengiz iqlimi, dengiz - kontinental, kontinental va mussongacha. Qora dengiz sohillari subtropik. O'rtacha harorat: Rossiya g'arbida 00 − -50 S gacha yanvarda Yakutskda -400 -500 S . Iyulning o'rtacha temperaturasi Sibirning shimolida +10 S, Kaspiy bo'yida +240 +250 S. Chekka nuqtalari: Chelyuskin burni 770 sh.k. Janubda Bazar-dyuzi tog'i 410 sh.k, g'arbda Baltika posasi (Kaliningrad), sharqda Dejnyov burni 1690 g'.u. Rossiya davlat chegarasining uzunligi 60,9 ming km bo'lib, shundan quruqlik chegarasi 14,5 ming km, dengiz chegarasi 38,8 ming km, daryo chegarasi 7,1 ming km, ko'l chegarasi 0,5 ming km. Aholisi soniga ko'ra Rossiya jahonda birinchi o'nlik mamlakatlari qatoriga kiradi. (1986 yil 145,3 mln, 199 yil 146,7 mln, 2006 yil 142 mln kishi). Tug'ilish - 142600 kishi, o'lim - 237200 kishi. O'rtacha ...