Shimoliy Qozog'iston iqtisodiy rayoni haqida ma'lumot

Shimoliy Qozog'iston iqtisodiy rayoni Reja: 1. Shimoliy Qozog'iston iqtisodiy rayonining geografik o'rni, chegaralari, maydoni. 2. Tabiiy sharoiti va tabiiy resurslari. 3. Sanoati. 4. Qishloq xo'jaligi. 5. Shaharlari. Shimoliy Qozog'iston Akmala,To'rg'ay,Ko'kshg'altov va Pavlodar viloyatlarini o'z ichiga oladi.Maydoni 600,9 ming km kv.Aholisi 4431 ming kishi.Shimoliy Qozog'iston Respublikasining asosiy don va sut -go'sht,sut xarakteridagi chorvachiligi rivojlangan.Iqtisodiy rayonda agrosanoat majmuasi ancha to'liq tarkib topgan.Urushdan keyingi yillarda iqtisodiy rayonda tog'-kon,metallurgiya va mashinasozlik sanoati rivojlangan. Geografik o'rni,tabiiy sharoiti va resurslari. Shimoliy Qozog'iston Respublikaning eng chekka qismida Ishim,Tobol va ubagan daryolari havzalarida joylashgan.Rayonning sharqiy qismi qisman Irtish daryosi o'rta qismini egallaydi.Iqtisodiy rayon hududidan Buyuk Sibir, O'rta Sibir va Janubiy Sibir temir yo'llari hamda Transqozog'iston-Petropavlovskiy-Ostona-Qarag'anda temir yo'llari kesib o'tadi.ushbu yo'llar ural,Kuzbas va Markaziy Qozog'istonni bir-biri bilan bog'laydi.Shimoliy Qozog'istonning iqlimi mo'tadil iqlim bo'lib,rayondagi iqlimiy xususiyatlar boshoqli don va dukkakli dopn ekinlari yetishtirish imkonini beradi.Rayon hududida o'rtacha yillik yog'in 300-400 mm ni tashkil qiladi.Birgina rayonning janubiy qismida atmosfera yog'inlari 150-200 mm ni tashkil qiladi.Ushbu joylarda dehqochilik sun'iy sug'orishni taqozo etadi. Shimoliy Qozog'iston aholi soni va aholining o'rtacha zichligi jihatidan janubiy Qozog'istndan keyin ikkinchi o'rinda turadi. Iqtisodiy rayonda aholi 7,2 mln kishiga teng.Iqtisodiy rayonda aholi deyarli bir tekisda taqsimlangan. Shunga qaramasdan aholi temir yo'l yoqalaridan va Irtish,Tobol daryolari vodiylarida joylashgan.Shimoliy, sharqiy va g'arbiy Qozog'iston iqtisodiy rayonlari kabi shahar aholisi ko'pchilikni tahkil qiladi.Bu shuni ko'rsatadiki,iqtisodiy rayonda qishloq xo'jaligi bilan birgalikda sanoat yaxshi rivojlangan. Shimoliy Qozog'iston xo'jaligiga xos xususiyalardan biri.Ushbu zona uzoq yillar davomida qozoqlar tomonidan yaylov sifatida foydalani kelindi.Iqtisodiy rayonda dehqonchilik XVII asr oxirlarida bularga sibir qozoqlari,XIXasr oxiri XX asr boshlarida rus-ukrain dehqonlarining ko'chirib kelish natijasida rivojlangana boshladi.1997 yilga kelib Shimoliy Qozog'iston qishloq xo'jaligi rivojlangan rayonlardan biriga aylangan edi.Irtish bo'yi ko'larida osh tuzi,Jetig'ora,Stepniyakda oz miqdorda oltinqazib olinar edi.Petropavlovsk va Pavlodarda remont mexanika korzonasi mavjud. Revolyutsiyadan keyingi yilarda Shimoly Qozogistonda qayta ishlovchi tarmoqlari kuchli rivojlana boshladi.Shunga qaramasdan iqtisodiy rayon iqtisodiyotida agrosanoat majmuasi mahsulotlari yetakchi o'rin egallaydi. Shimoly Qozog'iston qishloq xo'jaligida dehqonchilik yetakchi tarmoq bo'lib,bu yerdagi yaydaladigan yerlarning 78% bahorikor don ekinlari ekiladi.Bundan tashqari bu yerda tariq,arpa va kuzgi javdar,grechixa,yashil opzuqa sifatida makkajo'xori ekiladi.Texnika ekinlaridan kungaboqar,zig'ir,gochida va tolali zig'ir ekiladi.Keyingi yillarda daryo vodiylarida sabzavot ekinlari va poliz ekinlari ham ekila boshladi. Shimoly Qozog'istonda Respublikaning boshqa rayonlariga nisbatan go'sht-sut xarakteridagi qoramolchilik rivojlangan.Rayonda qo'ychilik ham yaxshi rivojlangan.Iqtisodiy rayonning shimoliy qismida sut xarakteridagi qoramolchilik asosini Koasno stepnaya zoti tashkil qiladi.Rayon janubiga borgan sari go'sht xarakteridagi qoramolchilikning salmog'i orta boradi. Ushbu yo'nalishga mos qoramol zotlaridan Qozog'iston oqtoshli zoti katta o'rin tutadi.Iqtisodiy rayonning barcha qismida yilqichilik,shimolida esa cho'chqachilik va ...