Shimoliy Uelsdagi vodiy

Shimoliy Uelsdagi vodiy Britaniya orollari ilgari qimmatbaho baliqlar, ayniqsa, losossimonlar va forelga (xonbaliqqa) juda boy edi. Ko'p daryolar ifloslanishi natijasida baliq boyliklari ancha qisqardi. Orollarning qirg'oqbo'yi suvlari baliqqa boy. Ovlanadigan asosiy baliqlar-seld, treska va kambala (qalqonbaliq)dir. O'RTA YevropaTYeKISLIGI Reyn daryosining quyi oqimidan to Sovet Ittifoqining chegarasigacha geografik kenglik yo'nalishida tekisliklar polosasi cho'zilib ketgan. Janubda-O'rta Yevropaning tog'lar oblasti, shimolda esa-Shimoliy dengiz bilan Baltika dengizi bu polosaning tabiiy chegarasi bo'lib xizmat qiladi. Niderlandiya (Gollandyya)ning deyarli barcha qismi, butun Daniya, GFR va Polshaning shimoliy tekislik qismlari shu polosa doirasida joylashgan. Qo'shni oblastlarga qaraganda bu yerda tekislik relefi ustun turadi va tabiiy sharoiti hiyla bir xildir. O'rta Yevropatekisliklari-Baltika qalqoni bilan paleozoy burmalistrukturalari orasidagi juda katta bukilmalardir. Qatlamlarni bukilib, cho'qishi va dengiz suvi bilan bosishi perm davridaboshlangan. Keyinchalik dengiz sharoiti bir necha marta kontinyontal sharoit bilan almashinib turgan. Tekislikning geologik tuzilishida perm yotqiziqlaridan tashqari bo'r va paleogen davrining dengiz yotqiziqlari ham ishtirok etadi. Tekislikda neogen oxirida kontinental sharoit qaror topib, relefining rivojlanish tarixi materik muzlanishlari bilan bog'liq bo'lgan. Hozirgi vaqtda relefda ikkita muzlik davri izlari aniq bilinadi. Maksimal muzlanish vaqtida muzlar Reynning quyi oqimigacha bo'lgan barcha oblastni egallagan va gertsin tog' massivlari hamda Karpat tog'lari etaklarigacha etib borgan. Oxirgi muzlanishda muzlar tekislikning shimoli-sharqiy qisminigina qoplagan, biroq hozirgi relefda bu muzlanish izlari ancha yaxshi saqlanib qolgan. Muzliklardan keningi vaqtda yer po'stining yangidan-yangi cho'qishlari va transgressiyalar ro'y bergan; buning natijasida Shimoliy dengiz bilan Baltika dengizi paydo bo'lgan. Hozirgi vaqtda qirg'ok chizig'ining ayrim joylari ayniqsa g'arbiy qismida qisman cho'kmoqda, ayrim rayonlari esa, aksincha, ko'tarilmoqda. Bu harakatlar dengiz qirg'oqlarining tuzilishi xususiyatlarida aks etgan. Tekislikning g'arbiy qismi balandligi 100 m dan oshmaydigan bir xil pasttekislikdan iborat bo'lib, bu pasttekislikning qirg'oq bo'yidagi katta qiemlari dengiz sathidan pastda yotadi. Sohilga sayoz Zyoyder-Ze va Dollart qo'ltiqlari o'yib kirgan bo'lib, bu qo'ltiqlar sohilning tarixiy davrdagi cho'qishlari bilan bog'liq holda vujudga kelgan. Bu cho'qish izlari Reyn deltasining tuzilish xususiyatlarida va oblast butun g'arbiy qismining xarakterida ham namoyon bo'lgan. Reyn daryosi o'z deltasida bir necha keng o'zaklarga bo'linib ketgan; bu o'zaklar delta tekisliklarining cho'qishi natijasida saqlanib qolgan ko'pdan-ko'p orollarni bir-biridan ajratib turadi. Bu orollar yuzasining katta qismi dutsyo okeani sathidan pastda yotadn. Sohildan ancha narida Shimoliy dengizda G'arbiy Friz, Sharqiy Friz orollari yoylari,Yutlandiyaning g'arbiy qirg'oqlari yaqinida esa-Shimoliy Friz orollari yoyi cho'zilib ketgan. Orollar bilan materik qirg'og'i orasida o'ziga xos suvlik-quruqlikdan iborat polosa cho'zilib ketgan bo'lib, u dengiz suvi qalqib ko'tarilganda suv ostida qoladi. Bu polosa vatt nomi bilan mashhur; tekislikning g'arbiy qismidagi sohilni odatda ...