Tog'li havzalarda o'simlik va hayvonot dunyosi

Tog'li havzalarda o'simlik va hayvonot dunyosi Dashtlar. Dashtlar. MDX hududidagi dasht zonasi o'rmon-dasht, chala cho'l kabi zonalar bilan chegaralanadi. Dasht va o'rmon dasht faunasi uchun o'txo'r hayvonlar ko'proq xarakterli. Ayniqsa, sut emizuvchilardan kemiruvchilar ko'p sonda uchraydi. Bundan tashqari hasharotlar va ular bilan oziqlanadigan hayvonlar (hasharotxo'r qushlar, kaltakesak, ilonlar) keng tarqalgan. Ayrim hayvonlar dashtlarda juda katta sonda yig'ilishadi. Bular jumlasiga chigirtkalar, oddiy dala sichqoni, kichik yumronqoziq va boshqalar kiradi. Mazkur zona florasida yarustlilik yo'q. Tuproq umurtkasiz hayvonlarga kambag'al.Tuproq tagida yashaydigan hayvonlardan ko'r-sichqonlarning bir necha turlari, dala sichqonlari yashaydi. Dasht zonasi hayvonlarijuda notekis tarqalishga ega. Bu zonada tabiiy boshpananing amli gi tufayli, ko'pgina turlar tuproqda in yasashga yoki boshqa hayvonlarning inlaridan foydalanishga moslashgan. Bunday murakkab, chuqur uyalar, sugur lar, yumronqoziqlar, xomyaklar va boshqalar tomonidan kazilishi kuzatiladi. Uyalarda toshsir chumso'klar, bo'zdoqlar, ayrim o'rdaklar ham (pechanka, ogar) uya qurishada. Kichik yumronqoziqning uyasidan turli maqsadlarda 250 tur hayvon foydalanadi. Dasht zonasi uchun xarakterli bo'lgan asosiy faunistik kompleksga quyidagi hayvonlarni kiritish mumkin:saygoq, baybak, yumronqoziqlarning birnecha turlari, katta qushoyoq, oddiy ko'r sichqon, oddiy dala sichqoni, rusak tovushqoni bir necha turdagi xomyaklar, dasht xoryogi, lochinlar, dasht burguti, sariqsor, bir necha turdagi bo'ktargilar, turna, bizg'aldoq, tuvaloq, bir necha turdagi to'rg'aylar, sariq qorinli va boshqa chipor ilonlar, suv ilon, korsak, kuloqli tiprotikan, yumronqoziq, kiron qora, turli rang kaltakesak, uy sichqoni, kul rang kalamush, bo'ri, tulki, laska, g'ornostoy, borso'k, qarg'a, ung qarg'a, zagizgon va boshqalar uchraydi. Cho'l zonasi biotsinozlari inson tomonidan qisqa muddatda o'zgarib ketishi vauzoq muddatda qayta o'z holiga kelishi mumkin. Bunga asosiy sabab namlikning yetishmasligidir. bahor oylarida cho'llarda o'simlik va hayvonot dunyosi ancha boy bo'ladi. O'zbekiston Respublikasining ham ko'p qismi cho'l zonasiga joylash gan. Cho'l zlnasiga hayvonlar dasht zonasiga qaraganda ancha kam migratsiya qilishadi. Bo'zonadaasosan qushlarning migratsiyasini kuzatish mumkin. Bu zonadagi ko'pgina hayvonlar anabioz holatiga o'tish yoki uykuga ketish or kali noqulay sharoitdan o'zlarini himoya qilishadi. Tog' zonasi uchun vertikal yarustlilik haraktelilidir. Albatta g'orizontal zonallik ham hayvonlarning tog' zonasida tarqalishini belgilashda muhim ahamiyatga ega. Fauna tarkibi va shakl lanishigatog'larning tarixi kuchli ta'sir ko'rsatgan. Tog' zonalarida qusho yoklar, qum sichqonlar, rusak kuyoni, kakliklar, chipor ilonlar, o'rmon mushugi, kunitsa, tipratikon, krot, bug'u, Yevropakosulyasi, qizilishtonlar, chumchuqsi monlarning vakillari, kungir ayiq, kaychi tumshuq, kedrovka, arhar, chillar (to'rtinchi tur), kavkaz salamandrasi, ko'r tog' echqilari, dala sichqonlari, ponolzm (fotma chumchuq), sqololaz gekkonlar, ko'rshapalaklar (g'orlarda), qoya kaftarlari, Chegarasiz ov qilish, chorvachilikning mazkur hududlarda rivojlanishi ko'pgina hududlarni qo'riqxona yoki buaort maxofalar holiga saqlash zaruriyatini tugdiradi. Yer yuzida aholi sonining oshib borishi tufayli turar-joy va oziq-ovqatga bo'lgan ...