Xo'jaligi transporti va tashqi iqtisodiy aloqalari

Xo'jaligi, transporti va tashqi iqtisodiy aloqalari 9-sing Geografiya darsligi asosida 34 § - mavzu Reja: Rossiya Federatsiyasi - MDH davlatlari ichida kattaligi va aholisining soni bo'yicha eng yirik suveren davlatdir. Rossiya MDH davlatlari doirasida YMD ning 60 % i va sanoat ishlab chiqarishining 23 qismi Rossiyaga to'g'ri keladi. Rossiya iqtisodiyoti keng tarmoqlidir. Sanoat mahsuloti hajmining 13 qismi yoqilg'i-energetika majmuyi tarmoqlariga to'g'ri keladi. 2012-yilda 420 mln. tonna neft va 670 mlrd. m3 tabiiy gaz hamda 300 mln. tonna atrofida ko'mir qazib chiqarildi. Neft sanoati Konlardan qazib olingan neftning katta qismi mamlakat ichkarisidagi uzunligi 70 ming km ga yaqin bo'lgan neft quvurlari orqali tashiladi. Gaz sanoati Rossiya tabiiy gazning sanoat zaxiralari va uni qazib olish hajmi bo'yicha dunyoda ikkinchi o'rinni egallaydi. Ko'mir sanoati. Rossiyada toshko'mir ham, qo'ng'ir ko'mir ham qazib olinadi. 2012-yilda 300 mln. tonna atrofida ko'mir qazib olindi. Bundan 30 mln. tonnasi chet el davlatlariga eksport qilindi. Elektroenergetikasi. Elektroenergiya ishlab chiqarish bo'yicha Rossiya dunyoda AQSH, Yaponiya va XXR dan keyin to'rtinchi o'rinda turadi (2008-yilda 940 mlrd. kVts). Elektroenergetika balansida gidravlik elektrostansiyalarning hissasi 18 % ga, atom elektrostansiyalarning hissasi 12 % ga teng. Qora metallurgiya. 2012-yilda jami 80,0 mln. t temir rudasi qazib olindi. Qora metallurgiyaga zarur bo'lgan kokslanadigan ko'mir Kuzbass va Pechora havzalaridan keltiriladi. Rangli metallurgiya. Qo'rg'oshin-rux sanoati ishlab chiqarishning joylashishi murakkabligi bilan xarakterlanadi. Mashinasozlik Rossiyaning barcha hududlarida bir tekis tarqalgan. Lekin ba'zi rayonlarda u asosiy tarmoq hisoblansa, boshqa rayonlarda ichki ehtiyojlarni qondirishga qaratilgan, xolos. Energetika mashinasozligi korxonalarida bug' qozonlari, bug' turbinalari va generatorlar, gidroturbinalar, dizel va elektrodvigatellar tayyorlanadi. Kimyo va neft-kimyo sanoati Superfosfat sanoatining eng yirik korxonalari Voskresensk (Moskva oblasti), Sankt-Peterburg, Kingisepp (Leningrad oblasti) dagi kombinatlardir. O'rmon, yog'ochni qayta ishlash va selluloza-qog'oz sanoati. Rossiya o'rmonlarga juda boy va ular hudud bo'yicha keng tarqalgan. Selluloza-qog'oz sanoati korxonalarini joylashtirishda xomashyo omilining ahamiyati juda katta. Yengil sanoat So'nggi yillarda bu tarmoqda jiddiy vaziyat yuzaga kelgan. RF sanoati tizimidagi uning salmog'i sezilarli kamaydi. Qishloq xo'jaligi. Qishloq xo'jaligi ikki asosiy - dehqonchilik va chorvachilik tarmoqlaridan iborat. Oziq-ovqat sanoati. Bu sanoat aholini oziq-ovqat mahsulotlari bilan ta'minlovchi tarmoqlarni o'z ichiga oladi. Temiryo'l transporti Rossiyadagi asosiy transport turi. Temiryo'llarning uzunligi bo'yicha Rossiya dunyoda AQSH dan keyingi ikkinchi o'rinda turadi. ...