Yevropa paleoliti

Yevropapaleoliti Reja: Yevropahududi tabiiy iqlim sharoiti. YevropaPaleolit davri madaniyatlari. YevropaPaleolitining o'rganilish tarixi. YevropaPaleoliti dunyo miqyosida tutgan o'rni. Yevropahududi Shimoliy yarim sharda joylashgan bo'lib, umumiy maydoni 10 mln km ni tashkil etadi. Uning hududi Shimoliy Muz dengizi va Atlantika okeani suvlari bilan yuvilib turadi. Aholisi 740 mln kishini tashkil etadi. Osiyo qitasi bilan birgalikda Yevrosiyo materigini tashkil etadi. Yevropamaterigining chekka nuqtalari: shimolda Nordkin, mg'arbda Roka burni, sharqda Qutbiy Ural tog'ining sharqiy etaglari kiradi. Yevropahududining 25% ini yarimorollar tashkil etadi. Ularning eng yiriklari Kola, Skandinaviya, Yutlandiya, Bretan, Pireneya, Bolqon, Qrim yarimoroli hisoblanadi. Yevropaga qarashli orol va arxipelaglardan eng yiriklari Yangi Yer, Shpitsbergen, Britaniya, Islandiya, irlandiya, Korsika, Sardiniya, Sitsiliya, Krit hisoblanadi. Yevropaqirg'oq chizizg'ining umumiy uzunligi 38 ming km. Qirg'oqlari kuchli yemirilgan, dengiz va qo'ltiqlari quruqlik ichkarisiga kirib brogan. Yevropaning aksariyat qismi o'rtacha kengliklarda joylashgan. Yevropada arktika, subarktika, mo'tadil va subtropik mintaqa iqlim tiplari mavjud. Yevropahududida joylashgan Klekton quyi paleolit davrining yodgorliklari ichida eng qadimgilaridan biridir. Bundan 550-475 ming yillar avval g'arbiy Yevropahududida tarqalgan madaniyat hisoblanadi. Ushbu madaniyatga tegishli asosiy topilmalar Temza daryosi hududidan topin o'rganilgan. Klekton kelib chiqishi Buyuk Britaniyadagi Klikto city shahridagi manzilgoh nomidan kelib chiqqan. Paleolitning so'ngi davri Madlen deb ataladi, bu davr fransiya g'orlaridagi makonlardan birining nomi bilan atalgan. Madlen davri suyakdan yasalgan qurollarning ko'pligi bilan mashxur. Ammo tosh avvalgiday ko'p jihatdan eng muhim o'rin tutgan, ayniqsa ishlab chiqarish qurollarini yasashda, birinchi navbatda o'sha suyaklarni ishlashda boshqa hech narsa, tosh o'rnini bosolmaydi. Madlen davri boshlariga kelib muz bosish so'ngi marta kengaydi. Bu vyurm bo'lib, muz bosishning to'rtinchi bosqichidir. Vyurm maydoni kengligi jihatdan rissdan kichikroq bo'lsada, sovuq maksimal darajaga yetgan. Madlen madaniyati quyi paleolit davri madaniyati hisoblanadi Ushbu madaniyat Fransiya, Ispaniya, Shvetsariya, Belgiya, Germaniya hududida keng tarqalgan. Davriy sanasi 15-8 ming yilliklarni tashkil etadi. Ushbu madaniayt jamoalarida suyakka ishlov berish san'ati yuqori yuqori darajada rivojlangan edi. Madlen madaniyati yodgorliklarida mikrolit tosh qurollariga o'tish bosqichi kuzatildi. Madlen ovchilari asosan G'orlarda, teri hamda suyakdan qurilgan turar joylarda yashashgan. XX asrning oxirlarida G'arbiy Yevropaolimlari tomonidan madlen madaniyatining dastlabki bosqichi sifatida badegulsk ajratib ko'rsatiladi. Orinyak - Solyutre davr odamlari, akonlarida qalin madaniy qatlamlar qoldirgan. Muqim o'troqlik bu davrning muhim xususiyatidir. Oldingi davrlarda bunga o'xshash narsalar bo'lmagan, muqim o'troqlik ov uchun eng qulay joylarda katta katta hayvonlarni ovlash bialn uzoq vaqt mashg'ul bo'lishga bo'liqdir. Makonlar mamontlarni quvib haydash vaqtida ularning yiqilib tushishi mumkin bo'lgan katta jarlar yaqinida qurilgan. Orinyak-Solyutre makonlarida bunday hayvonlarning qoldiqlari yuzlab ...