Jahon iqtisodiy va siyosiy geografiyasi fanining maqsadi va vazifalari

jahon iqtisodiy va siyosiy geografiyasi fanining maqsadi va vazifalari. Reja: Jahon mamlakatlari iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi fanining o'rganishning ahamiyati. Fanning maqsadi, vazifalari. jahon mamlakatlari iqtisodiy geografiyasi fanning kelajakdagi istokbollari. Tayanch iboralar: N.N. Baranskiy, I.N. Vitver, iqtisodiy, miqdor, sifat, regional, hududlar muammolar. Mavzuning maqsadi: Fan aholi va xo'jalikni umuman butun dunyoda, ayriim hududlar, mamlakatlarda rivojlanish va joylanish qonuniyatlarini tadqiq etishini tushuntirish. Eslab koling: I-kismi iqtisodiy va ijtimoiy geografiyaning umumiy masalalariga, II-kismi jahonning hududlar bo'yicha iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi ta rifiga, II- kismi insoniyatning umumjajahon maumalarining ta'riflashga bagishlangan bo'lib, uning maqsadi bilimlarni umumlashtirishdir. 1. jahon mamlakatlari iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi faning o'rganish ahamiyati. jahonning iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi iqtisodiy geografiya fanlari katoriga kirib ijtimoiy yo'nalishdagi fandir. Bu fan aholi va xo'jalikni butun dunyoda ayrim hududlar mamlakatlarda rivojlanish va joylanish qonuniyatlarini planetamiz bo'yicha hududiy tashkil etish muammolari bilan shugunlanidi.Bu muammo fanning asosiy bosh o'rganish ob etidir.Fanda keyingi yillarda yuz bergan o'zgarishlar natijasida uning iqtisodiy va ekologik, demografik jarayonlari o'rganishga bo'lgan yo'nalishlari keskin ortdi. Mamlakat yoki uning biror kismini iqtisodiy rivojlanishini ishlab chiqarish va iqtisod fani bilan birgalikda o'rganish keng rivojlanishi natijasida regional iqtisod fani shakillandi. Fanni aholini o'rganishga bo'lgan toplash negizida chet mamlakatlar demografik va etnografik yo'nalishlari shakillandi.Keyingi yillardagi ekologik muammolarning keskinlashuvi va uni xal qilish yo'llarini kidirib topishda xam mamlakatlarning o'ziga xosligi asosiy uringa qo'yilgan. Muamolli vaziyat: jahonning siyosiy va iqtisodiy xaritalarida roy beriyatgan ko'p muhim vokealar, darslik va xaritalarda tezda aks etmas- ligini tushuntirib utish. Xar bir mamlakat o'zini rivojlanish tarixi taraqqiyoti davomida ma lum sohalar bo'yicha jahon moddiy va ma'naviy hayotiga xissa kushadi. Takrorlanmas o'ziga xoslik esa, jamiyat rivojlanishi va yashovchanligini ortiradi.Bunday o'ziga xoslik mamlakatning katta kichik, aholisining soni ko'p yoki kamligida ahamiyati bekiyozdir. 2. FANNING maqsadI VA VAZIFALARI. Fan uzining oldiga shunday vazifa va maqsadlarni kuyganki, eng kolok, kam rivojlangan tabiy sharoiti nokulay bo'lgan mamlakatlar jahon xo'jaligida qandaydir, soha bo'yicha o'z o'rniga ega bo'ladi. Bu mamlakatlarda xam insoniyat oldidagi yuzaga kelayotgan muammolarni xal etish yo'llarini topish mumkin. Bugungi kunda planetamiz bo'yicha chet mamlakatlar geografiyasi kursida mamlakatlar soni 231 bo'lib shundan 190tasi mustaqil, jahon tarakkietining hozirgi bosqichini yaxshirok tushunishiga yordam. Savol: Dunyodagi davlatlar hududi kattaligiga va aholisi soniga ko'ra qanday guruhlarga bulinadi? Dunyoda davlatlar hududi kattaligiga ko'ra kuydagi guruhlarga bulinadi: 1.Rossiya- 17075400 2.Kanada- 9970610 3.Xitoy- 9572900 AKSh- 9372571 Braziliya- 851199 Avstraliya- 7713364 Hindiston- 3287500 Argentina- 2870092 Kozoxston- 2717300 10.Sudan- 2505810 Mamlakatlar aholisi soniga ko'ra bulinadi: Xitoy- 120 518 100 Hindiston- 913 600 00 AKSh- 260 329 00 Indoneziya- 189 907 ...