Tarixiy geografiya haqida tushunchalar

Tarixiy geografiya haqida tushunchalar. II. maqsad: Talabalarga geografiya fani tarixi, hozirgi georgrafiya fanlari sistemasi, tarixiy geografiyaning vazifasi, predmeti, ahamiyati va bu kursni shrganish tarakiyotini davrlarga bshlib shrganish haqida mashlumotlar berishdan iborat. Shu bilan birga tarixiy geografiya fani haqida tushunchalarni talabalarga etkazishdan iborat. II. Kshzda tutilgan natijalar: Mavzu asosida, kshzda tutilgan tushunchalarni amalga oshirish va talabalarda Tarixif geografiya haqida umumiy tushunchalar hosil qilish va mustaqil ravishda geografiya, tarixiy geografiyalarni vazifasi, ahamiyatini shrganish usuli kabilarni ajrata olish malakasini hosil qilish. IV. Mavzu rejasi: 1. Tarixiy geografiya haqida umumiy tushunchalar. 2. Kursning vazifasi, predmeti. 3. Kursni davrlarga bshlib shrganish. 4. Kursni boshqa fanlar bilan aloqasi. V. Mavzudagi tayanch iboralar: hozirgi geografiya fanlar sistemasi, tarixiy geografiya, kursning vazifasi, predmeti, tabiat haqidagi tarixiy (antik davr va hozirgi), tarixiy geografik davr, bosqich kabi tushunchalarni berish. VI. Matn: «Tarixiy georgafiya» geografiya fanlar sistemasiga kiradi va bu kurs bshlajak georgraflarga eramizdan oldingi davrlarda hozirgacha geografik bilimlar qanday tshplanganligi hamda xar kaysi davrdagi geografik bilimlarni holatini tanqidiy shrganish natijasida, kelajakda bu fanni rivoji qanday bshlishi haqida tushunchalarni bilishga yordam beradi. Geografiya fani juda qadimgi fandir. uzoq davr davomida geografiya fanini mazmuni, shrganish usuli va bu borada geograf tadqiqotchilarini nazariy va amaliy bilimlari shzgarib kelgan. Tarixiy geografiyani shrganish davomida fakat geografik bilimlar, oyalar, tushunchalar qanday paydo bshlganligigina emas, xar kaysi davrda masalan, antik davr (yer.av. va eramizni V asrgacha) bilan kapitalizm davrdagi geografik bilimlar qanday bshlganligi hamda ular bir-biridan qanday farq qilishini xam bilish imkoniyatlari yuzaga keladi. Natijada, geografiyaning vazifasi, oyalari va shrganish usuli bir davrdan ikkinchi davrga shtishdagi shzgarish sabablari xam tushuniladi. Geografiyani taraqqiyotini sabablarini bilish uchun xar kaysi davrni geograf, tarixchi va boshqa fan shaydolarini ilmiy merosini shrganish shartdir. Shuning uchun tarixiy geografiya fani geografik oyalar, tasavvurlarini, qonuniyatlarini paydo bshlish sabablarigina emas jamiyati taraqqiyotidagi xar kaysi farmatsiyalarni ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlarini xam shrganuvchi jahon tarixi va madaniyatini shrganuvchi fanlarni bir kismidir. Bu kurs talabalarga eng muhim geografik ochilishlar yerni kattaligi va shakli, kuruklik suvlik, ilmiy gepotezalar, nazariyalar hamda geografik qonuniyatlarni tushunishga yordam beradi. Shuningdek bu kursni shrganish davomida jahon xalqlari buyuk sayyoxlar va geograflarni hozirgi geografiya fanini taraqqiyotiga kshshgan hissasi aniklanadi. Bu fanni odamlar dastlab paydo bshlgan davrlardan boshlab shrgana boshlaganlar. Dunyo arxeologlari mamolumotlariga kshra odam dastlab palelit davrida paydo bshlgan degan fikrlar bor. (yer.av. 1200 yy.gacha). Bronza davridan odamlar chorvachilik, dehqonchilik ishlari bilan shuullanganlari va har xil buyumlar tayyorlaganlari tshrisida maolumotlar bor. Ibtidoiy odamlarning tabiat hodisalari -yer kimirlash, to kulash, kor kshchish, suv toshkini, shsimliklar, hayvonlar haqida oddiy tasavvurlari ...