Huquq fanidan lug'at

Парар Jamiyat-muayyan hududda yashavchi , o'z ehtiyoj manfaatlariga ko'ra birlashgan kishilardan iborat jamoa. Jamiyat - arabcha so'z bo'lib ,jamoa, jamlangan , birlashgan , degan ma'nolarni bildiradi. Davlat- majbur qilish kuchiga , ya'ni hokimiyatiga ega bo'lgan o'z fuqorolari shuningdek ,hududida istiqomat qiluvchi barcha insonlarning manfaatlarini himoya qiladigan , boshqa davlat bilan siyosiy, iqtisodiy , madaniy , aloqalarni amalga oshiradigan mustaqil siyosiy tashkilot . Davlat funksiyalari -davlat faoliyatining asosiy yo'nalisni bo'lib ularda davlatning ijtimoiy jihatlari ro'yobga chiqariladi. Davlat shakillari -davlatning boshqaruv , hududiy tuzilishi va siyosiy tartibi jixatdan qanday tartiblarga bo'linishi tushiniladi. Boshqaruv shakli -davlat hokimiyati , uning idoralarining aholi bilan o'zaro munosabatlari sholining ushbu idoralarni shakillantirishda ishtirok etish darajasi tushuniladi. Monarxiya-yunoncha so'z bo'lib , yakka hokimlik degan ma'noni anglatadi. Respublika- so'zi yunoncha so'z bo'lib :umumiy ish degan ma'noni bildiradi. Davlatning tuzilish shakli -uning ma'muriy hududiy tashkil etilishidur. Unitar - lotincha so'z bo'lib oddiy , yagona degan ma'noni bildiradi. Federativ davlat - bir necha davlatlarning birlashuvidan hosil bo'lgan murakkab ittifoqdosh davlat. Konfederatsiya -( lotincha ittifoq uyushma )- suvereniteti va mustaqilligini saqlab qolgan holda biror bir mqasadga erishish uchun birlashgan davlatlat ittifoqi. Siyosiy tartibot - hokimiyat ustida turgan siyisiy kuchlarning qo'llaydigan usullari va uslublarining yaxlit tizimiga aytiladi. Demokratiya- yunoncha so'z bo'lib xalq hokimiyati degan ma'noni anglatadi. Insoning siyosiy va fuqorolik huquqlari e'tirof etilib , hurmat qilinadigan , davlat boshqaruvi ozchiliknung ko'pchilikka bo'ysunishi tamoili asosida amalga oshiriladigan va ozchilikning manfaatlari himoya qilinadigan siyosiy tartibot - demokratik siyosiy tartibot deb ataladi. Demokratiyaga zid tartibot - nodemokratik tartibot deb ataladi. Davlat organi - qonunga muvofiq ravishda o'z tizimiga ijtimoiy hayotining muayyan soxasini boshqarish bo'yicha aniq belgilanga vakolatiga ega bo'lgan davlat idorasi yoki muassasasi. Ddavlat mexanizmi- jamiyatni boshqarish va xalq manfaatlarini himoya qilishni amalga oshiradigan davlat organlarining yaxlit tizimi . Huquqiy davlat - huquqning ustuvorligi hamda sud mustaqilligi ta'minlanadigan , inson huquqlari va erkinliklari kafolatlanadigan davlat hokimiyati vakolatlar bo'linishi tamoili asosida amalga oshiriladigan demokratik davlatdur . Fuqorolik jamiyati - komil fuqorolardan ,ya'ni uzviy bog'liqlikda bo'lgan hamda ahloqiy ,huquqiy va siyosiy madaniyatga ega odamlardan iborat jamiyat. Prezident -so'zi lotinchadan olingan bo'lib uning lug'oviy ma'nosi oldinda o'tiruvchi demakdir. Oliy majlis- O'zbekiston Respublikasining oliy davlat vakillik organi bo'lib qonun chiqaruvchi xokimiyatni amalga oshiradi . Vazirlar Maxkamasi - O'zbekiston Respublikasida ijro etuvchi hokimiyat vazifasini bajaradi. Huquq- davlat tomonidan o'rnatilgan va u tonidan himoya qilinadigan barcha uchun majburiy bo'lgan xulq-atvor qidalarining tizimi. Axloq - kishining jamiyatdagi xulq atvorini tartibga soluvchi talab qoidalar yig'indisi. Huquq normasi - davlat tomonidan belgilangan ,kafolatlanadigan va ...