Fuqarolik huquqi tushunchasi, tamoyillari, tizimi. Fuqarolik huquqining manbalari. Fuqarolik huquqiy munosabat

Fuqarolik huquqi tushunchasi, tamoyillari, tizimi. Fuqarolik huquqining manbalari. Fuqarolik huquqiy munosabat Reja: Mulkiy munosabatlar Shaxsiy-nomulkiy munosabatlar tashkiliy-huquqiy munosabatlar Fuqarolik huquqining funksiyalari Fuqarolik-huquqiy munosabat Fuqarolik huquqi tushunchasi, predmeti, uslubi va funksiyalari, fuqarolik huquqining asosiy tamoyillari, fuqarolik huquqi tizimi, O'zbekistonda fuqarolik huquqining asosiy rivojlanish bosqichlari bilan bog'liq masalalar. O'zbekiston Respublikasining amaldagi qonun hujjatlaridan kelib chiqqan holda fuqarolik huquqi manbalari tushunchasi va turlari, fuqarolik qonunlarining vaqt, hudud va shaxslar bo'yicha amalda bo'lishi, fuqarolik huquqida qonun analogiyasi va huquq analogiyasi, fuqarolik-huquqiy normalarni sharhlash va ularning turlari atroflicha ochib berish. Fuqarolik-huquqiy munosabat tushunchasi, turlari (tasnifi), fuqarolik huquqlari va burchlarining kelib chiqish asoslari, yuridik faktlar, fuqarolik huquqlarining amalga oshirilishi va burchlarining bajarilishi, fuqarolik huquqlarini himoya qilish bilan bog'liq masalalar. Fuqarolik huquqi O'zbekiston Respublikasida amal qiluvchi huquq tizimi sohalaridan biri bo'lib, mamlakatimizda iqtisodiy munosabatlarni takomillashtirish, bosqichma-bosqich bozor iqtisodiyoti munosabatlariga o'tish davrida shaxslarning moddiy, ma'naviy ehtiyojlarini tobora to'laroq qondirish maqsadida mulkiy munosabatlarni hamda mulkiy xarakterda bo'lmagan shaxsiy munosabatlarni tartibga solish, mustahkamlashga qaratilgan huquq normalari yig'indisidan iboratdir. Sodda qilib aytganda, fuqarolik huquqi -yuridik jihatdan teng bo'lgan subyektlar o'rtasidagi mulkiy va shaxsiy-nomulkiy munosabatlarni tartibga soladigan hamda mustahkamlaydigan huquqiy normalar yig'indisidir. Fuqarolik huquqining huquq sohalari tizimida tutgan o'rnini anglash uchun, dastavval ushbu huquq sohasi tartibga soladigan ijtimoiy munosabatlarni tahlil etish lozim. Ijtimoiy munosabatlar tizimida fuqarolik huquqi tartibga soladigan munosabatlar keng o'rinni egallaydi. Ayniqsa, bu munosabatlar kishilar o'rtasidagi o'zaro iqtisodiy muomalada, kundalik ehtiyojlarni qondirishga qaratilgan harakatlarda ko'p uchraydi. Fuqarolik huquq normalari bilan tartibga solinadigan yuridik jihatdan teng bo'lgan subyektlar o'rtasida yuzaga keladigan mulkiy, shaxsiy-nomulkiy va tashkiliy-huquqiy mazmundagi ijtimoiy munosabatlar - fuqarolik huquqi predmetidir. Fuqarolik huquqining predmetini ifodalovchi ijtimoiy munosabatlar doirasi O'zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 2-moddasida belgilab qo'yilgan. Bunga asosan, fuqarolik qonun hujjatlari fuqarolik muomalasi ishtirokchilarining huquqiy holatini, mulk huquqi va boshqa ashyoviy huquqlarning, intellektual faoliyat natijalariga bo'lgan huquqlarning vujudga kelish asoslarini hamda ularni amalga oshirish tartibini belgilaydi, shartnoma majburiyatlari va o'zga majburiyatlarni, shuningdek boshqa mulkiy hamda u bilan bog'liq shaxsiy-nomulkiy munosabatlarni tartibga soladi. Mazkur munosabatlarda ishtirok etuvchi taraflar agar yuridik jihatdan teng huquqli bo'lib, FKning 2-moddasida nazarda tutilgan munosabatlarga kirishsagina, ular fuqarolik-huquqiy munosabatga kirishgan hisoblanadi. Zero boshqa huquq sohalarida (oila huquqi, xo'jalik huquqi, ekologiya huquqi, qishloq xo'jalik huquqi, ma'muriy huquq, moliya huquqi, soliq huquqi, jinoyat huquqi va boshqalar) ham mulkiy va shaxsiy-nomulkiy huquqiy munosabatlar vujudga keladi, lekin ular uchun ishtirokchilarning yuridik jihatdan tengligi hamda erk muhtoriyati xos emas. Mulkiy va nomulkiy munosabatlar ular ishtirokchilarining teng huquqliligi, mulkiy mustaqillik, ushbu munosabatlarning haq evaziga amalga oshirilishi, ishtirokchilarning iqtisodiy jihatdan bir-biriga qaram bo'lmasligi, mol-mulkning alohida ...