Iqtisodiy va ijtimoiy huquqlar. Fuqarolarning majburiyatlari

iqtisodiy va ijtimoiy huquqlar. fuqarolarning majburiyatlari Reja: iqtisodiy va ijtimoiy huquqlar tushunchasi. Madaniy-ma'naviy huquqlar va ularning konstitutsion kafolatlari. huquq va majburiyatlarning uzviy bog'liqligi. fuqarolarning konstitutsiyaviy majburiyatlari. iqtisodiy va ijtimoiy huquqlar tushunchasi iqtisodiy huquq o'z mohiyatga ko'ra, muayyan ijtimoiy boylikka nisbatan huquqka ega bo'lishdir. Insonnig ijtimoiy-iqtisodiy ehtiyojlarini kondirishda uning huquqlari va erkinliklari muhim urin tutadi va bunday huquq-erkinliklardan maqsadga muvofik tarzda foydalanish shaxsning kamol topishi va rivojlanishiga yordam buradi. O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 36-moddasiga ko'ra, xar bir shaxs mulkdor bo'lishga xakli, bankka qo'yilgan omonatlar sir tutiladi va meros huquqi qonun bilan kafolatlanadi. 1992 yilgi Konstitutsiyaning 36-moddasiga binoan mulkka egalik huquqi qonun asosida mustahkamlab kuyildi. Bu huquq «O'zbekiston Respublikasining yangi mehnat Kodeksida «Xususiy mulk to'g'risidagi qonun», «Konstitutsiyaviy holatlar to'g'risidagi qonun», «Mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish to'g'risidagi qonun», «Tadbirkorlik to'g'risidagi qonun», «Mayda xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish to'g'risidagi qonun»larda o'z aksini topgan. 1995 yil 21 dkeabrda kabul kilinib, 1996 yilning 1 aprelidan amalda kullana boshlagan O'zbekiston Respublikasining yangi mehnat kodeksi Konstitutsiya talablariga muvofik mehnat qonunchiligini yuzaga keltirdi. Kodeksga ko'ra ishga joylashish jarayonida, ish faoliyatida va mehnat munosabatlarining tugatilishda barcha insonlarning mehnat huquqi kafolatlari sezilarli darajada kengaytiriladi. Bu Kodeksning loyihasi xalqaro mehnat tashkilotida tekshiruvdan utdi. 1992 yil Konstitutsiyada mustahkamlangan majburiy mehnatning takiklanishi bir kator asosiy qonunchilik aktlarida uzining aniq ifodasini topdi. mehnat kodeksida O'zbekiston Respublikasida «Mulkchilik haqida»gi va «aholining bandligi to'g'risida»gi qonunlarda kuzda tutilgan me'yorlar o'z aksini topgan. O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi 1992 yil birinchi marta ishsizlikdan himoyalanish huquqini mustahkamlanadi. mehnat kodeksi va Uzbkiston Respublikasining «aholining bandligi to'g'risida»gi qonuni xar bir kishiga uning uziga makul bo'lgan ish turini tanlashda kuplab huquqlarni beradi. 1992 yilgi Konstitutsiya birinchi marta xar kimning (1978 yilgi Konstitutsiyada bo'lganidek nafaqat moddiy) ijtimoiy huquqini himoya qilishni qonun asosida mustahkamladi, balki unda birinchi marta nafaqa, imtiyoz va ijtimoiy yordam boshqa turlarining eng kam miqdori Respublikada rasman belgilab kuyigan tarikchilik uchun zarur eng kam miqdordan oz bo'lishi mumkin emasligi takidlandi. O'zbekiston Respullikasining 1993 yil 3 sentyabrda kabul qilingan «fuqarolarning davlat nafaqa ta'minoti haqida»gi qonuni xar bir kimning ijtimoiy ta'minotidan iborat konstitutsion huquqini amalga oshirishning yangi tartibini mustahkamladi. mehnat shartnomasi bo'yicha ishlovchi xar bir kishi kasal bo'lib kolganda, mehnat jarayonida yoki boshqa xollarda, shuningdek, ish joyida shikastlanganda, bemorni parvarish karantin vaqtida, san'atorya-kurortlarda davolanganda, protezlar kuyish chogida vaqtinchalik ishlamanganligi uchun imtiyoz oladi. 1996 yil 1 aprelgacha umumiy kasallik yoki jarohatlanish oqibatida vaqtinchalik ishlamaganligi uchun to'lovlar uzluksiz mehnat stajiga karab emas, balki umumiy tarzda belgilangan me'yorlarga ko'ra amalga oshirishlardi. Konstitutsiyaning 40-moddasiga muvofik xar bir inson malakali tibbiy xizmatdan foydalanish ...