Jinoyatning subyektiv tomoni

Jinoyatning subyektiv tomoni RYeJA Jinoyat subyektiv tomoni tushunchasi. Ayb va uning shakllari. Qasd tushunchasi va uning turlari. Ehtiyotsizlik va uning turlari. Murakkab aybli jinoyatlar. Jinoyat motivi va maqsadi. Xato va uning jinoiy huquqiy ahamiyati. Jinoyat tarkibining subyektiv tomoni - aybdor o'zi sodir etgan ijtimoiy xavfli qilmishiga nisbatan bo'lgan ruhiy munosabati bo'lib, uning aybi, motivi, maqsadi va his-tuyg'usini ifodalaydi. Jinoyat qonunchiligida aybdorning o'z qilmishiga bo'lgan ruhiy munosabati xarakteriga ko'ra, jinoyat tarkibining subyektiv tomoni o'z ichiga ayb, motiv, maqsad belgilarni oladi. Aybning shakli - bu jinoyat sodir etuvchi shaxsning, o'z qilmishiga nisbatan bo'lgan munosabatini ifodalovchi ong va iroda elementlarining jinoyat qonuni bilan o'rnatilgan o'zaro bog'liqligi (birikmasi)dir. Ayb - shaxsning o'zi tomonidan sodir etilgan, JKda nazarda tutilgan ijtimoiy xavfli qilmishi (harakat yoki harakatsizlik)ga va uning ijtimoiy xavfli oqibatlariga nisbatan bo'lgan ruhiy munosabatining qasd yoki ehtiyotsizlik shaklidagi ko'rinishidir. Qonunchilik tuzilish shakliga muvofiq, aybning tuzilishi qasd va ehtiyotsizlik shaklida bo'ladi. Qasd to'g'ri va egri qasdga bo'linadi (JK 21-moddasi), ehtiyotsizlik esa, o'z-o'ziga ishonish va beparvolikka bo'linadi (JK 22-moddasi). To'g'ri qasd - shaxs o'z harakati (harakatsizligi)ning ijtimoiy xavfliligini anglaydi, ijtimoiy xavfli oqibatlar kelib chiqishining real imkoniyatini va muqarrarligini oldindan ko'ra oladi va ularning kelib chiqishini istaydi. Egri qasd - shaxs o'z harakati (harakatsizligi)ning ijtimoiy xavfliligini anglaydi, ijtimoiy xavfli oqibatlarning kelib chiqishining real imkoniyatiga ko'zi yetadi, ularning kelib chiqishini xohlamaydi, biroq bu oqibatlarning kelib chiqishiga ongli ravishda yo'l qo'yib beradi. Ehtiyotsizlik orqasida sodir etilgan jinoyat - jinoyatni sodir etgan shaxs o'z xulq-atvori qonunda nazarda tutilgan ijtimoiy xavfli oqibatlarni keltirib chiqarishi mumkinligiga ko'zi eta turib, ehtiyotkorlik chora-tadbirlariga ongli ravishda rioya yetmagan holda bunday oqibatlar kelib chiqmasligiga asossiz ravishda umid qilgan bo'lsa (o'z-o'ziga ishonish) yoxud bunday oqibatlarning kelib chiqishi mumkinligiga ko'zi etmasa-da, lekin ko'zi etishi lozim va mumkin bo'lsa (beparvolik). O'z-o'ziga ishonish - shaxs o'zining harakati yoki harakatsizligining ijtimoiy xavfli oqibatlarini anglamaydi, o'z qilmishining ijtimoiy xavfli oqibatlari keltirib chiqarishi mumkin bo'lgan mavhumlikni oldindan ko'radi, ehtiyotkorlik chora-tadbirlariga ongli ravishda rioya yetmagan holda bunday oqibatlar kelib chiqmasligiga asossiz ravishda umid qiladi. Beparvolik - shaxs o'zining harakati yoki harakatsizligining ijtimoiy xavfli oqibatlarini anglamaydi, o'z xulq-atvori ijtimoiy xavfli oqibatlar keltirib chiqarishi mumkinligiga ko'zi etmaydi, lekin ko'zi etishi lozim va mumkin bo'ladi. Aybning murakkab shakli faqatgina moddiy tarkibli jinoyatlardan o'rin egallaydi va shaxsning turli xil ruhiy munosabatlari bilan ifodalanadi, chunonchi, birinchidan bu qilmishni kvalifikatsiya qiluvchi qilmishga va oqibatlarga nisbatan, ikkinchidan, uncha og'ir bo'lmagan va o'ta og'ir bo'lgan ikki xil oqibatlarga nisbatan qasd va ehtiyotsizlikni qo'shish orqali ifodalanadi. Aybsiz holda zarar yetkazish - shaxs o'z qilmishi ...