Korrupsiya tushunchasining ma'nosi va shakllanish tarixi. O'zbekistonda korrupsiyaga qarshi kurashning iqtisodiy - siyosiy va ijtimoiy - huquqiy mexanizmlari

Mavzu: Korrupsiya tushunchasining ma'nosi va shakllanish tarixi. O'zbekistonda korrupsiyaga qarshi kurashning iqtisodiy-siyosiy va ijtimoiy-huquqiy mexanizmlari REJA: 1.Korrupsiya tushunchasining ma'nosi va shakllanish tarixi. 2. Korruptsiyani vujudga keltiruvchi ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlar 3. O'zbekistonda korrupsiyaga qarshi kurashning iqtisodiy-siyosiy va ijtimoiy-huquqiy mexanizmlari. Korruptsiya o'zi nima? KORRUPTSIYA TUShUNChASI Etimologik jihatdan korruptsiya - lotincha corruptio, yani buzish, sotib olish, pora evaziga og'dirish degan manoni anglatadi. xalqaro qonunchilik- da korruptsiyaning umumetirof etilgan ta'rifi mavjud emas Milliy qonunchilik- da hamkorruptsiya- ning umumetirof etilgan ta'rifi mavjud emas KORRUPTSIYA TUShUNChASI BMT Rivojlanish Dasturining (UN Development Program) nazariy tahliliga ko'ra korruptsiyani vujudga kelishida quyidagi omillar katta rol o'ynaydi: vakolat yoki hokimiyatga, shaxsiy manfaat va o'zboshimchalik, hisobdorsizlik va oshkorasizlik. ROBYeRT KLITGARD FORMULASI Korruptsiya = (Vakolat + O'zboshimchalik) - (Hisobdorlik + Oshkoralik) DAVLAT ORGANLARIDA KORRUTsIOGYeN FAKTOR SIFATIDA BAHOLANIShI MUMKIN BO'LGAN HOLATLAR Katta navbat va vaqtni qisqartirish vositalari (speed-money) Xizmatlarga sun'iy tanqislik va uni bartaraf qilish vositalari Qonunlarni chetlab o'tish Zararga ishlash va uni qoplash vositalari Korruptsiyani vujudga keltiruvchi qanday shart-sharoitlarni bilasiz? KORRUPTSIYANI VUJUDGA KYeLTIRUVChI ShART-ShAROITLAR Ijro etish tizimining yomonlashuvi Iqtisodiy-ijtimoiy aspektlar O'tish davridagi qiyinchilik Jamiyatda insonlarning huquqiy madaniyati Huquqiy nigilizm NORMATIV-HUQUQIY BAZANING NUQSONLARI KORRUPTSIYANI VUJUDGA KYeLTIRUVChI ENG MUHIM OMILLARDAN HUQUQ KOLLIZIYaLARI PROTsYeSSUAL MYeXANIZMLARNING NOANIQLIGI VA SAMARASIZLIGI QAYTARILIShLAR Yuqorida ko'rsatilgan shart-sharoitlarda qaysi biri muhimroq? SOHAGA OID MILLIY QONUNChILIK KORRUPTSIYAGA QARShI KURAShISh TO'G'RISIDAGI QONUN Korruptsiya - shaxsning o'z mansab yoki xizmat mavqeidan shaxsiy manfaatlarini yoxud o'zga shaxslarning manfaatlarini ko'zlab moddiy yoki nomoddiy naf olish maqsadida qonunga xilof ravishda foydalanishi, xuddi shuningdek bunday nafni qonunga xilof ravishda taqdim etish korruptsiyaga oid huquqbuzarlik - korruptsiya alomatlariga ega bo'lgan, sodir etilganligi uchun qonun hujjatlarida javobgarlik nazarda tutilgan qilmish; KORRUPTSIYAGA QARShI KURAShISh TO'G'RISIDAGI QONUN Manfaatlar to'qnashuvi - shaxsiy (bevosita yoki bilvosita) manfaatdorlik shaxsning mansab yoki xizmat majburiyatlarini lozim darajada bajarishiga ta'sir ko'rsatayotgan yoxud ta'sir ko'rsatishi mumkin bo'lgan hamda shaxsiy manfaatdorlik bilan fuqarolarning, tashkilotlarning, jamiyatning yoki davlatning huquqlari va qonuniy manfaatlari o'rtasida qarama-qarshilik yuzaga kelayotgan yoki yuzaga kelishi mumkin bo'lgan vaziyat. KORRUPTSIYAGA QARShI KURAShISh TO'G'RISIDAGI QONUN Organlar BMT KORRUPTSIYAGA QARShI KONVYeNSIYASI 2003 yil 31 oktyabrda qabul qilingan bo'lib, mazkur hujjat muqaddima hamda 8 ta bob, 71 ta moddadan iborat 1-bob umumiy qoidalar 8-bob yakuniy qoidalar 7-bob konvensiyani tatbiq etish 6-bob o'zaro axborot almashinuvi va texnikaviy yordam 2-bob korruptsiyaning oldini olish choralari 3-bob kriminallashuv va HMQO faoliyatiga oid masalalar 4-bob xalqaro hamkorlik 5-bob aktivlarni qaytarish O'zbekiston Respublikasi Bosh Prokuraturasining Oliy o'quv kurslari BMT KORRUPTSIYAGA QARShI KONVYeNSIYASI Milliy ommaviy mansabdor shaxslarga pora berish Xorijiy ommaviy mansabdor shaxslarga va ommaviy xalqaro tashkilotlarning mansabdor shaxslariga ...