Mehnat tatillarining huquqiy asoslari

mehnat tatillarining huquqiy asoslari Reja: mehnat tatillari haqida tushuncha. Tatillar berish tartibi. Tatillardan foydalanish yo'llari. mehnat tatillari, ularning muddati, uzaytirilgan tatillar, ijodiy va ijtimoiy tatillar, qo'shimcha tatillar, tatil berish shartlari, tatil berish jadvali yoki boshqa muddatga kuchirish, ish xaki saqlanmagan (o'z hisobidan) holda tatil berish. mustaqillik qonunlarida ishchi va xizmatchilar uchun mehnat tatillari berish qoidalari xam rasmiylashtirib qo'yilgandir. mehnat kodeksining 133-152 moddalarida tatillar, ularning turlari rasmiylashtirish yo'llari, mazmuni haqidagi rasmiy ma'lumotlar berilgandir. Barcha xodimlarga dam olish va ish qobiliyatini tiklash uchun ish joyi va o'rtacha ish xaki saqlangan holda yillik mehnat tatillari beriladi (133 m). xalqaro mehnat tashkiloti Yillik xak tulanadigan tatillar to'g'risida 1936 yili uzining 52 sonli Konvensiyasini kabul kilgan. O'zbekiston Respublikasi 1995 yilning 6 mayida kushilgan mazkur Konvensiya mulkchilik shaklidan kati nazar barcha korxona va tashkilotlarda ishlayotgan xodimlarga nisbatan kullaniladi. Unga ko'ra xar bir shaxs uzluksiz bir yil ishlaganidan sung kamida 6 ish kuniga teng bo'lgan muddatga xak tulanadigan tatilga chiqish huquqiga ega. 16 yoshga tulmagan shaxslar uzluksiz bir yil ishlagandan sung kamida 12 ish kuniga teng bo'lgan muddatga xak tulanadigan tatilga chiqish huquqiga ega. Respublikamizning milliy qonunchilik hujjatlarida yillik xak tulanadigan tatillar berilishini tartibga soluvchi, mazkur Konvensiyaga nisbatan imtiyozlirok sharoitlar yaratilgan. Chunonchi, mehnat kodeksining 134 moddasiga ko'ra xodimlarga 15 ish kunidan kam bo'lmagan muddat bilan yillik tatil beriladi. 18 yoshga tulmagan shaxslar 30 kalendar kundan iborat yillik uzaytirilgan tatil olish huquqiga ega (MK 135 modda). Ishlayotgan I va II guruh nogironlariga xam 30 kalendar kuni muddati bilan tatil beriladi. mehnat vazifalarining o'ziga xos jihatlari va xususiyatlarini hamda boshqa holatlarni etiborga olib, ayrim toifadagi xodimlarga xam uzaytirilgan tatillar belgilanadi. Bulardan tashqari mehnat shartnomalarida xam uzaytirilgan tatillar berish nazarda tutilishi mumkin. mehnat kodeksining 136 moddasida qo'shimcha tatillar haqida gapiriladi. Yillik qo'shimcha tatillar jumlasiga kuyidagilar kiradi: mehnat sharoiti nokulay va alohida tusga ega bo'lgan ishlarda band bo'lgan xodimlarga (137 m). Ogir va nokulay tabiiy iqlim sharoitlarida ish bajarayotgan xodimlarga (138 m). mehnat to'g'risidagi qonunlar, mehnat shartnomalarida nazarda tutilgan boshqa xollarda beriladi. mehnat jarayonida sogligiga zararli ta'sir etadigan xodimlarga nokulay mehnat sharoitida ishlaganliklari uchun yillik qo'shimcha tatil beriladi. qo'shimcha tatil olish huquqini beruvchi ishlar, kasblar, lavozimlar ruyxati, tatillar muddati, ularni berish tartibi va shartlari jamoa shartnomasida, mehnat vazirligi va sog'liqni saqlash vazirligi bilan birgalikda ishlab chiqilgan mehnat sharoitlarini baholash hujjati asosida belgilanadi. Ishning alohida tusga ega ekanligi, o'ta zararli va o'ta ogir mehnat sharoiti uchun qo'shimcha tatillar eng kam muddati, uni berish shartlari va tartibi hukumat tomonidan belgilab kuyiladi. Tatillarning muddati ...