Mustaqil O'zbekiston Respublikasi oila to'g'risidagi qonunlarining rivojlanishi

Mustaqil O'zbekiston Respublikasi Oila to'g'risidagi qonunlarining rivojlanishi Reja: O'zbekistonda oila qonunchiligining rivojlanishi; O'zbekiston Respublikasi Oila kodeksining tuzilishi; Oila qonunchiligining predmeti; Oila qurishning mohiyati. O'zbekistonda oila qonunchiligining rivojlanishi O'zbekiston Respublikasining davlat Mustaqilligi asoslari to'g'risidagi qonunning 15-moddasiga binoan O'zbekiston Respublikasi hududida inson huquqlari umumjahon Deklaratsiyasiga muvofiq holda O'zbekiston Respublikasi fuqaroligi joriy etildi. O'zbekiston Respublikasi fuqaroligi to'g'risida 1992 yil 2 iyulda qabul qilingan Qonun buning ajoyib dalilidir. Bu qonunni xalqaro huquqni himoya qilish tashkilotlarining yetakchi ekspertlari baholadilar. Respublikamiz mustaqilligi sharofati bilan asta-sekin qonunchilikda, shu bilan bir qatorda oila va nikoh qonunchiliklarida ham o'zgarishlar vujudga kela boshladi. O'zbekiston Respublikasi fuqarolik kodeksi 9 bo'lim, 45 -ta moddadan iborat bo'lib mustaqil davlatimizning fuqarolarining huquqiy holatlarini, fuqarolikning vujudga kelishi, tugatilishi, fuqarolikka qabul qilinish asoslari va boshqa bir-qancha masalalrni qonunlashtirgan. 1991 yil 14 iyunda qabul qilingan O'zbekiston Respublikasi Qonuni asosida Respublika Nikoh va oila kodeksi 77-modda bilan to'ldirilib, unga muvofiq bolaning ismi, ota ismi va familiyasi, ota-onaning xohishiga ko'ra hamda milliy-tarixiy an'analarni hisobga olgan holda, bir yoki bir necha so'zlar bilan yozilishi mumkin edi. Mustaqillikka erishgach oila qonunchiligi yanada rivojlandi. O'zbekiston Respublikasi Oila kodeksining tuzilishi 1992 yil qabul qilingan O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasida Oila ga maxsus bob ajratilgan, ilgarigi Konstitutsiyalarda esa nikoh va oilaga oid qoidalar har xil boblarda berilgan edi. 1998 yil 30 aprelda O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi O'zbekiston Respublikasining Oila kodeksini tasdiqladi. Bu kodeks 8 bo'lim, 30 bob va 238 ta moddadan iborat. Oila kodeksining birinchi bo'limi umumiy qoidalarni o'z ichiga olgan. Ikkinchi bo'limi Nikoh deb atalab, unda nikoh tuzish tartibi, yer-xotin, qarindoshlar, farzandlarning shaxsiy va mulkiy huquqlari, majburiyatlari, nikohni tugatilish tartiblari o'z ifodasani topgan. Uchinchi bobda qon-qarindoshlik va bolalarning nasl-nasabini belgilash tartiblari ko'rsatilgan. O'zbekiston Respublikasi oila to'g'risidagi qonunchiligida ilk bor qarindoshlarning huquqiy asoslari ushbu kodeksda o'z o'rnini egallagan. To'rtinchi bobda ota-ona hamda voyaga yetmagan bolalarning huquq va majburiyatlari ko'rsatilgan. Beshinchi bob oila a'zolarining va boshqa shaxslarning aliment majburiyatlari belgilangan. Oltinchi bo'limda ota-ona qaramog'idan mahrum bo'lgan bolalarni joylashtirish shakllari ko'rsatilgan. Yettinchi bo'limda fuqarolik holati dalolatnomalarini qayd etilishining huquqiy asoslari o'z ifodasani topgan. Sakkizinchi bobda chet el fuqarolari va fuqaroligi bo'lmagan shaxslar ishtirokidagi oilaviy munosabatlarni tartibga solish asoslari belgilangan. Oila qonunchiligining predmeti Har bir fanning o'z predmeti bo'lganidek Oila qonunchiligi ham o'z predmetiga ega. Oila huquqi munosabatiga kiradigan uning predmeti O'zbekiston Respublikasi Oila kodeksining 5-moddasida berilgan. Unga ko'ra oila to'g'risidagi qonun hujjatlari nikoh tuzish, nikohning tugatilishi va uni haqiqiy emas deb topish shartlari va tartibini belgilaydi. Oila a'zolari: yer-xotin, ota-ona va bolalar (farzandlikka oluvchilar va farzandlikka olinganlar) o'rtasidagi, ...