Naqd pulsiz xisob - kitoblarning huquqiy asoslari

Nakd pulsiz hisob-kitoblarning huquqiy asoslari . Reja: 1. hisobot munosabatlarining xususiyati. 2. hisob-kitob ishlarini yuridik rasmiylashtirish. 3. Nakd pulsiz hisobotning shakllari. O'zbekiston Respublikasi hukumatining nakd pulsiz hisob-kitoblarni rivojlantirish va nakd pulli hisob-kitoblarni cheklashga oid siyosati O'zbekiston Respublikasi prezidentining 1995 yil 12 maydagi «xalq xo'jaligida hisob-kitoblar o'z vaqtida o'tkazilishi uchun korxona va tashkilotlar rahbarlarining mas'uliyatini oshirish borasidagi chora tadbirlar to'g'risida»gi, 1996 yil 24 yanvardagi «to'lovlar intizomi va o'zaro hisob-kitoblar tizimini mustahkamlash chora -tadbirlari to'g'risida»gi farmonlarida O'zbekiston Respublikasi hukumatining pul-kredit siyosatiga oid karorlarida bayon etilgan. Nakd pulsiz hisob-kitoblarning ikkinchi ko'rinishi veksellar va shunga o'xshash majburiy pul hujjatlari bilan buladigan muomaladir. xalq xo'jaligida vujudga kelgan o'zaro to'lovlarning kechiktirilishi va amalga oshirilmasligi bilan bog'liq tenglik munosabati bilan veksellar bilan hisob-kitob qilish muammosi o'ta dolzarb bo'lib koldi. Ana shu munosabat bilan O'zbekiston Respublikasi hukumati veksel muomalasini tartibga solishga oid huquqiy hujjatlar kabul qiladi va bu sohada qattiq tartib urnatish chora -tadbirlari kurildi. Jumladan O'zbekiston Respublikasi prezidentining 1997 yil 14 martdagi «O'zbekiston Respublikasida veksel munosabatlarini tartibga solish to'g'risida»gi farmoni bilan veksel muomalasida qonunchilikni va intizomni ta'minlash yo'llari belgilandi. Vekselning mohiyati shndaki unga ko'ra boshqa shaxs oldida karz majburiyatiga ega bo'lgan subyekt o'z karzini muayyan vaqt davomida tulash haqida ezma hujjat - veksel beradi. Veksel oluvchi o'z navbatida ushbu hujjatni o'z pul majburiyatlarini bajarish uchun uchinchi shaxsga takdim etishi mumkin bo'ladi. hisob-kitobning nakd pulsiz shakli kredit varakalari shaklida xam amalga oshirilishi mumkin. Kredit varakalari nakd pulsiz hisob-kitob qilish rivojlangan mamlakatlarda keng tarkalgan bo'lib, u bizning davlatimizda xam uzining isxonarli o'rnini topmokda. Nakd pul muammolasini tartibga solishning to'g'ri tashkil etilishi va samaradorligi iqtisodiy barqarorligini ta'minlash, pul muomalasi sohasida yuz berishi mumkin bo'lgan salbiy hodisalarning oldini olish, nakd pul mablaglarini maqsadga muvofik aylanishini ta'minlashda muhim ahamiyatga egadir. Nakd pul muomalasinig amalga oshirilishida kassa operatsiyalarining yuritish qoidalari muhim urin tutadi. Kassa operatsiyalari deganda nakd pul mablaglarining kabul qilib olish, saqlash va berishga oid bo'lgan moddiy texnikaviy harakatlar tartibi tushuniladi. Ushbu tartiblar moliya huquqining maxsus instituti sanaluvchi huquqiy mezonlar vositasida tartibga solinadi. Kassa operatsiyalari qanday toifadagi subyektlarga nisbatan tartibga solinishiga ko'ra: -banklar va boshqa kredit muassalaridagi -korxona, tashkilotva muassasalardagi -mahsulotlar, xizmatlar, ishlar uchun aholidan bevosita nakd pul to'lovlarini kabul qilib oluvchi korxonava tashkilotlardagikassa operatsiyalari o'zaro farqlanadi Kassa operatsiyalarini yuritish tartiblarini belgilab kuyilishi davlat hamda nakd pul muomalasi ishtirokchilarining manfaatlarini uygunlashtirishga va samarali ravishda himoya etilishini ta'minlashga xizmat qiladi. Barcha turdagi kassa operatsiyalarini amalga oshirish tartiblarini huquqiy jihatdan belgilash umumiy tartibda oliy hokimiyat idoralari hujjatlari bilan amalga oshiriladi. Bunda, shuningdek O'zbekiston Respublikasi ...