O'rmonlarni huquqiy muhofaza qilish

O'rmonlarni huquqiy muhofaza qilish Reja: 1. O'rmonlarni muhofaza inson hayoti va jamiatdagi ekologik ahamiyati. 2. O'rmonlarni huquqiy muhofaza qilish tushunchasi. 3. O'rmonlarni huquqiy muhofaza qilish maqsadi va vazifalari. 4. O'rmonlarni muhofaza qilishni rag'batlantirish. O'rmon inson uchun tabiatdagi eng foydali boylik manbai.Kuni ta'qidlash ham kerakki, o'rmonning insonga beradigan tuhfalari be nihoya qatta. U turli-taman foydali hayvon va parrandalar, yovvoyi meva va zamburug''lar, qimmatli mo'ynalar, kasalliklarni davolaydigan o't-o'lanlar armug'on etadigan hamda suv musaffoligi va toza haboni saqlashda va xalq xo'jaligining rivojlanishida ulkan xissa qo'shadi. Ku bilan birga u havo va tuproq haroratini muvozanatga keltirib turadi, dalalarni qo'riq, issikq shamollardan himoya qilib, tuproqning buzilishini oldini oladi. Qadimgi rimning mashhur jamoat arbobi Sitseron «O'rmonlarni yo'qotuvchi kishilar jamiyatimizning dushmanidir» degan edi. Keyingi paytlarda inson yashash shart-sharontini yaxshilash uchun o'rmonlar hech ayamasdan qirqiladigan bo'ldi. Mana shu tufayli yaqin 8-10 yillikda o'rmonlarning bir qismi kesilib, 2 ming yil ichida 0,5 mlrd gektar yerda o'rmon o'rnida cho'llar paydo bo'ldi! Kuning uchun ham o'z vaqtida A.Gumbolt «Insondan avval o'rmon bo'lgan, odam o'zi Bilan cho'l keltiradi», - deb bejizga aytmagan. O'rmon boyliklari shunday xosiyatli narsaki, masalan, faqat yog'ochning o'zidan 20 mingdan, ortiq turli xil materiallar va moda olinar ekan. Hisob kitoblarga ko'ra bir kub metr yog'ochdan 1,5 ming metr sun'iy ipak yoki 600 ta trikotaj kostyum yoki bo'lmasa 200 kilogramm qog'oz olinadi. Ko'rinib turibdiki, har tomonlama inson ehtiyojni qondirish uchun xizmsat qiladigan, odamlarni va yerni boqadigan qiyintiradigan ham tashnaligini qondiradigan asosiy manba bo'lib hisoblanadi. Kuning uchun ham turk og'alarimizni «Serdaraxt qishloqda bemor kam bo'ladi», degan maqolini eslashimiz zarur. - Demak, inson hayoti tashqi muhit Bilan chambarchas bog'liq. U tashqi muhitning barcha omillari, tabiat va jamiyatining har tomonlama o'zaro kompleks ta'siri ostida yashaydi. Buyuk alloma Abu Ali ibn Sino «Odamning salomatligi tashqi sharoit Bilan chambarchas bog'lagan», deb yozgan edi. Kuning uchun ham inson hayoti barqarorligi va sog'lom kechishi uchun tabiatning asosiy omillari bo'lgan yer, suv, o'rmon, yer osti boyliklari, havo va yerning yashil qoplami ma'lum munosiblikda saqlanishi zarur. Bu masalaga e'tibor berib, taniqli rus aqibi S.N. Kostichev «Agar yashil dunyo o'z faoliyatini bir necha yil to'xtatsa yer sharida butun jonli maxluq, shu jumladan, inson ham halok bo'lur edi »,- deb yozgandi. «Yashil, dune inson hayoti uchun naqadar ahamiyatga ega ekanini chuquroq o'rganish maqsadida ayrim misollarga murojat qilaylik. Yozda bir o'rmon bir kecha-kunduz davomida 220-275 kilogramm kar bonat angidrid gazini o'zlashtirib, 180-215 kilogramm kislorodni ajratadi. Bu miqdor 430-500 kishini o'n soat davomida kislorod Bilan ta'minlashga yetadi To'rtta daraxt bir kishining bir kecha-kun ...