O'zbekiston Respublikasi byudjet tuzilishi

O'zbekiston Respublikasi byudjet tuzilishi Reja: 1. Byudjet tushunchasi. 2. O'zbekiston Respublikasi byudjet tizimi. 3. O'zbekiston Respublikasi byudjet tizimi tarkibi. 4. O'zbekiston Respublikasi davlat byudjetining daromadlari va xarajatlari. Davlat o'z vazifalarini bajarish jaraenida bir kator xarajatlar qilishi zarur. Bu xarajatlar, eng avvalo, mamlakat iqtisodietini rivojlantirish uchun belgilanadi. Bu umumdavlat xarajatlari byudjet orqali shakllantiriladi. Davlat byudjetining iqtisodiy tushunchasi umumjamiyat mikesida markazlashgan va davlat ishtirokida tuplangan va sarflangan moliyaviy resurlarni anglatadi. O'zbekiston Respublikasi qonunlarida byudjet davlat va mahalliy byudjetlarga bulinadi. Byudjetning kaysi darajada ekanligidan katiy nazar unga uch jihatdan endashish mumkin: -iqtisodiy kotegoriya sifatida -modiy manoda -huquqiy kategoriya sifatida iqtisodiy kotegoriya sifatida byudjet turli byudjet fondlarini shfklantirish taksimlash va foydalanish paytida yuzaga keladigan iqtisodiy munosabatlardir. Moddiy manoda byudjet tegishli darajadagi davlat va mahalliy hokimiyat idoralari faoliyatini taminlovchi ular oldiga qo'yilgan siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy vazifalarni bajarish imkonini beruvchi markazlashtirilgan pul mablaglari fondidan iboratdir. Davlat tomonilan rejalashtirilgan tadbirlarni byudjet hisobidan moliyaviy ta'minlash deganda byudjetning aynan ana shu moddiy manosi kuzda tutiladi. Щukukiy kategoriya sifatida byudjet tegitshli hudud doirasida markazlashtirilgan pul mablaglarini shakillantirish, taksimdlash, foydalanishga qaratilgan va tegishli davlat yoki mahalliy hokimiyat idorasi tomonidan tasdiklangan asosiy moliyaviy reja yuridik meerlardan iboratdir. Belgilangan tartibda ko'rib chiqilgan va tasdiklangan byudjet asosiy davlat eki mahalliy moliyaviy rejaga davdlat hujjatiga aylanadi. Byudjet asosiy moliyaviy reja sifatida quyidagi belgilar bilan tasniflanadi: -Byudjet universal moliyaviy reja sifatida tegishli hududning iqtisodiy va ijtimoiy taraqqiyotining barcha sohalari va yo'nalishlarini tula kamrab oladi, -Byudjet boshqa turdagi moliyaviy rejalarga nisabtan muvofiklashtiruvchi vazifani bajaradi. yuqoridagilarga asoslangan holda byudjetga kuyidagicha ta'rif berish mumkin. Byudjet bu - turli darajadagi markazlashtirilgan pul mablaglari fondini vujudga keltirish, taksimlash va foydalanishga oid asosiy moliyaviy reja bo'lib, u tegishli davlat eki mahalliy idora tomonidan ishlab chikiladigan hamda tasdiklanadigan yuridik hujjatdan iborat. Byudjetlar xar yili ishlab chikiladi hamda tasdiklanadi va1 yanvardan 31 dekabrgacha amal qiladi. O'zbekiston Respublikasining 1995 yil 5 maydagi qonuni bilan tasdikdangan «O'zbekiston Respublikasi Oliy majlisining reglamenti» ga muvofik davlat byudjetining loixasi Vazirlar Maxkamasi tomonidan takdim etiladi. Oliy majlis tomonidan davlat byudjetining daromadlari va xarajatlari umumiy summasi tasdiklanganidan sung «O'zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti to'g'risida» gi qonun ovozga kuyiladi. Korokualpogiston Respublikasi Jukori Kengesi tomonidan Korokolpogiston Respublikasi Davlat Byudjeti tasdiklanadi. Viloyat, shahar tuman kengashlari esa uzlarining tegishli byudjetlarini tasdiklaydilar. Davlatning ijtimoiy iqtisodiy taraqqiyotini ta'minlashda byudjetdan foydalanish maxsus mezonlar yig'indisi mavjud bo'lishini takozo etadi. Bunday yuridik mezonlar moliya huquqining mustaqil bo'limini tashkil qiladi. Byudjet huquqi moliyaviy tizimning tarkibiy bo'lagi sifatida byudjetni vujuda keltirish, taksimlash hamda foydalanish yuzasidan vujudga keluvchi ijtimoiy munosabatlarni tartibga soladi. Shu sababli ...