O'zbekistonda fuqarolik va uning konstitutsiyaviy asoslari

O'zbekistonda fuqarolik va uning konstitutsiyaviy asoslari Reja 1-. Fuqarolik tushunchasi 2-. O'zbekiston Respublikasi fuqaroligining huquqiy asoslari 3-. Fuqarolikni qabul qilish, o'zgartirish va yo'qotish 4-. O'zbekiston Respublikasi fuqaroligiga ega bo'lish va fuqarolikni yo'qotish asoslari 5-. O'zbekiston Respublikasida fuqarolikni to'xtatilishi 6-. Fuqarolik masalalari bilan shug'ullanuvchi davlat idoralari 7-. Fuqarolikka oid arizalar va taqdimnomalarni ko'rib chiqish tartibi 1-. Fuqarolik tushunchasi Fuqarolik deganda jismoniy shaxsning ma'lum bir davlat bilan mustahkam huquqiy bog'lanishiga aytiladi. Bunda fuqaroning tegishli davlatga nisbatan huquq va burchlari hamda uning suveren davlat tomonidan himoya qilinishida ifodalanadi. Mazkur huquqiy aloqa insonning tug'ilganida yuzaga kelib, uning butun umri davomida saqlanib qoladi. Ushbu bog'liqlik insonning tug'ilgan va yashayotgan hudud bilan cheklanmay, davlat tashqarisida ham o'z kuchini yo'qotmaydi. Fuqarolar huquqi va burchlarini davlat o'zi belgilab beradi. Turli mamlakatlarda fuqarolarning huquq va burchlari bir xil emas. Ular mamlakatning siyosiy, ijtimoiy iqtisodiy va madaniy darajasiga bog'liq. Ilk bor fuqaro atamasi Fransuz revolyutsiyasining 1799- yildagi Inson va fuqaro huquqlari Deklaratsiyasida bayon etilgan. 1948-yilda BMT tomonidan qabul qilingan Inson huquqlari to'g'risidagi Umumjahon Deklaratsiyasiga binoan, har bir kishi tabiiy, ajralmas, daxlsiz huquq va erkinliklarga egadir. Barcha davlat idoralari inson huquqlari va erkinliklarini oliy ijtimoiy qadriyatlari, deb bilib, ularni ta'minlashga va muhofaza qilishga majburdirlar. O'zbekiston Konstitutsiyasining 21-moddasiga ko'ra O'zbekiston Respublikasining butun hududida yagona fuqarolik o'rnatiladi. O'zbekiston Respublikasining fuqaroligi, unga qanday asoslarda ega bo'lganligidan qat'i nazar, hamma uchun tengdir. Qoraqalpog'iston Respublikasining fuqarosi ayni vaqtda O'zbekiston Respublikasining fuqarosi hisoblanadi. Fuqaro tomonidan huquqlarning amalga oshirilishi boshqa kishilarning huquqlariga zid bo'lmasligi lozim. Har bir kishi Konstitutsiyada belgilangan vazifalarni bajaradi, jamiyatning normal rivojlanishi uchun shu vazifalar bajarilishi zarur. Konstitutsiyaning qoidalari bevosita amal qiladi va barcha davlat idoralari, mansabdor shaxslar, jamoat tashkilotlari, fuqarolar tomonidan ijro etilishi majburiydir. Konstitutsiyada mustahkamlab berilgan barcha huquqlar va erkinliklar sud yo'li bilan himoya qilinishi lozim. Shaxs va jamiyatning o'zaro mas'uliyati - huquqiy davlatning ajralmas belgisidir. Nodemokratik davlatda faqat fuqaroning davlat oldidagi mas'uliyati tan olinadi. U go'yo fuqaroga huquq va erkinlik berayotganday bo'ladi va uning maqomini tayinlaydi. Huquqiy davlatda esa buning aksini ko'ramiz. Bu yerda davlat organlari va mansabdor shaxslarning fuqarolar qoshida ularning huquq va erkinliklari uchun mas'ulligi masalasiga e'tibor qaratiladi. Bu mas'uliyat fuqarolarning huquq va erkinliklari buzilishida aybdor bo'lgan mansabdor shaxslarning javobgarlikka tortilishini ta'minlaydigan va keskin jazo choralari ko'rilishini ko'zda tutadigan tegishli me'yoriy-huquqiy hujjatlar mavjud bo'lgan sharoitdagina amaliy tus kasb etadi. Fuqarolarning huquq va erkinliklari buzilmasligining muhim kafolati konstitutsiyaviy qoida bo'lib, unga binoan davlatning hokimiyat tuzilmalari har bir kishiga uning huquq va erkinliklariga bevosita tegishli bo'lgan hujjatlar va materiallar bilan tanishishni ta'minlashga ...