O'zbekistonda huquqiy demokratik davlat qurish va fuqarolik jamiyatini barpo etishning Konstitutsiyaviy asoslari

Bugun, vaqt o'tishi bilan, hayotning o'zi, mamlakatimiz erishayotgan yuksak marralar Konstitutsiyamizda mustahkamlab qo'yilgan, xalqimizning orzu-umidlari, bugungi va kelajak manfaatlariga javob beradigan qoida va prinsiplarning naqadar to'g'ri ekanini isbotlamoqda I.A.Karimov «Konstitutsiya» tushunchasi lotincha «Constitytio» so'zidan kelib chiqqan bo'lib, o'rnatish joriy etish manosini bildiradi. 3 Dunyodagi ilk Konstitutsiya -1787 yildagi AQSHning Konstitutsiyasi bo'lib, u shu kungacha amal qilib kelmoqda. «Bu Konstitutsiya o'zining tub mohiyati, falsafasi, g'oyasiga ko'ra yangi hujjatdir - deb takidlaydi u. - Unda kommunistik mafkura, sinfiylik, partiyaviylikdan asar ham yo'q, jamiki dunyoviy nematlar orasida eng ulug'i - inson degan fikrni ilgari surdik va shu asosda fuqaro- jamiyat- davlat o'rtasidagi o'zaro munosabatning oqilona huquqiy yechimini topishga intildik. 4 1992 yil 8 dekabr O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining qabul qilinishi o'zbek davlatchiligi tarixida muhim yangilanishlar davri boshlanganligidan darak berdi. 5 O'zbekiston RespublikaSI KONSTITUTSIYASINING YaRATILIShI TARIXI 6 7 8 9 O'zbekiston RespublikaSI KONSTITUTSIYASINING TUZILIShI 10 11 I BOB. DAVLAT SUVYeRYeNITYeTI (1-6-moddalar) II BOB. XALQ HOKIMIYaTChILIGI (7-14-moddalar) II BOB. KONSTITUTSIYA VA QONUNNING USTUNLIGI (15-16-moddalar) IV BOB. TAShQI SIYoSAT (17-modda) V BOB. UMUMIY QOIDALAR (18-20-moddalar) VI BOB. FUQAROLIK (21-23-moddalar) VII BOB. ShAXSIY HUQUQ VA ERKINLIKLAR (24-31-moddalar) VII BOB. SIYoSIY HUQUQLAR (32-35-moddalar) IX BOB. IQTISODIY VA IJTIMOIY HUQUQLAR (36-42-moddalar) X BOB. INSON HUQUQLARI VA ERKINLIKLARINING KAFOLATLARI (43-46-moddalar) XI BOB. FUQAROLARNING BURChLARI (47-52-moddalar) XII BOB. JAMIYaTNING IQTISODIY NYeGIZLARI (53-55-moddalar) XII BOB. JAMOAT BIRLAShMALARI (56-62-moddalar) XIV BOB. OILA (63-66-moddalar) XV BOB. OMMAVIY AXBOROT VOSITALARI (67-modda) XVI BOB. O'zbekiston RYeSPUBLIKASINING MA'MURIY-HUDUDIY TUZILIShI (68-69-moddalar) XVII BOB. QORAQALPOG'ISTON RespublikaSI (70-75-moddalar) XVII BOB. O'zbekiston RespublikaSI OLIY MAJLISI (76-88-moddalar) XIX BOB. O'zbekiston RespublikaSI PRYeZIDYeNTI (89-97-moddalar) XX BOB. VAZIRLAR MAHKAMASI (98-modda) XXI BOB. MAHALLIY DAVLAT HOKIMIYaTI ASOSLARI (99-105-moddalar) XXII BOB. O'zbekiston RYeSPUBLIKASINING SUD HOKIMIYaTI (106-116-moddalar) XXII BOB. SAYLOV TIZIMI (117-modda) XXIV BOB. PROKURATURA (118-121-moddalar) XXV BOB. MOLIYa VA KRYeDIT (122-124-moddalar) XXVI BOB. MUDOFAA VA XAVFSIZLIK (125-128-moddalar) 12 O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining takomillashuvi 15 OLIY MAJLIS QONUNChILIK PALATASI 120 NAFAR DYePUTATDAN IBORAT EDI (hozirda 150) OLIY MAJLIS SYeNATI 100 NAFAR SYeNAT A'ZOSIDAN IBORAT O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining takomillashuvi 3) 89-MODDAdagi Prezidentning huquqiy maqomiga oid tegishli o'zgartirish kiritilib, Prezidentning Vazirlar Mahkamasining raisi sifatidagi maqomi olib tashlandi. 4)90-MODDAgi o'zgartirish kiritilib, Prezident vakolat muddati besh yildan etti yilga uzaytirildi. (2011 yil dekabrda Konstitutsiyaga kiritilgan o'zgartirish va qo'shimchalarga asosan vakolat muddati yana besh yil deb belgilandi. 5)Prezidentning ayrim vakolatlari Senatga o'tkazildi (Konstitutsiyaning 80-m) Xususan Amnistiya to'g'risidagi hujjatlarni qabul qilish; O'zbekiston Respublikasining chet davlatlardagi diplomatik va boshqa vakillarini tayinlash hamda ularni lavozimidan ozod etish; 6) 95-MODDA. Qonunchilik palatasi yoki Senat tarkibida ularning normal faoliyatiga ...