O'zbekistonda Oliy davlat vakillik organi - qonun chiqaruvchi hokimiyatning shakllanishi

O'zbekistonda Oliy davlat vakillik organi-qonun chikaruvchi hokimiyatning shakllanishi Malumki, xarqanday jamiyatda davlat boshqaruvi mamlakatda kabul qilingan Konstitutsiyada belgilab qo'yilgan tub maqsadlarga mos bo'lishi kerak. Buni mamlakatimiz mustaqillikka erishgandan keyingi ijtimoiy hayot xam takoza etmokda. O'zbekiston tarixida mustaqillikka erishilgandan sung yangi sharoitlarda siyosiy, iqtisodiy va ma'naviy islohatlarni o'tkazishi juda katta tarixiy ijtimoiy hodisa buldi. O'zbekistonda jahon amaliyoti sinovidan utgan bozor iqtisodiyotiga asoslangan adokatli, demokratik yulda borish uchun siyosiy-huquqiy asoslarga qaratilgan siyosiy islohatlarni amalga oshirishga dadillik bilan kirishildi. 1991 yil sentyabr oyida Prezident I.A.Karimov: «Biz O'zbekiston davlat milliy siyosatining aslida barcha yo'nalishlarini va strategiyasini kamrab oluvchi keng kulamdagi va istiqbolga mo'ljallangan dasturni ishlab chikdik va amalga oshira boshladik. Bu siyosatning ustuvor yo'nalishlaridan boshqarishning demokratik shakliga umuminsoniy qadriyatlarga asoslanuvchi real mustaqil milliy davlatchilikni karor toptirish»,-deb takidlagan edi. O'zbekiston Konstitutsiyasining 89-moddasiga muvofik, «O'zbekiston Respublikasining Prezidenti O'zbekiston Respublikasida davlat va ijro etuvchi boshligi hisoblanadi. O'zbekiston Respublikasi Prezidenti ayni vaqtda Vazirlar Maxkamasining raisi xam hisoblanadi. O'zbekiston Respublikasi ijroiya hokimiyati oliy idoralari tizimiga Respublika Prezidenti va Vazirlar maxkamasi kiradi. Prezident, davlat suvereniteti, xavfsizligi va hududiy yaxlitligini muhofaza etish, milliy-davlat tuzilishi yuzasidan zarur chora-tadbirlarni kuradi. O'zbekiston Konstitutsiyasining XVII-bobida O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisini shakllantirishga bagishlangan va uning 76-moddasida: «O'zbekiston Respublikasining Oliy Majlisi Oliy davlat vakillik organi bo'lib, qonun chikaruvchi hokimiyatni amalga oshiradi, -deb mustahkamlandi, shunga muvofik, 1993 yil 28 dekabrdagi Respublika Oliy kengashining XIVsessiyasida «O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga saylovlar to'g'risida», 1994yil 22-sentyabrdagi XVIsessiyasida «O'zbekiston Respublikasi Oliy majlisi to'g'risida» qonunlar kabulkilindi. Bu karorlarda qonun chikaruvchi hokimiyat sohasida tub islohatlarni amalga oshirish zaruriyati kun tartibiga kuyildi. Birinchidan, shu vaqtga qadar, O'zbekistonda sobiq ittifoq davrida kabul qilingan ayrim qonun va me'yoriy hujjatlar xamon amalda edi, ular mazmun va mohiyati yangilanayotgan davlat va jamiyat uchun mutloka mos kelmas va qayta yangi jamiyat oldida turgan tub maqsadlarni amalga oshirishga tuskinlik kilardi. Ikkinchidan, O'zbekiston o'z oldiga adolatli, huquqiy, demokratik davlat ko'rish, taraqqiyotning bozor iqtisodiyotiga asoslangan yo'lidan borish va insonparvar fuqarolik jamiyatini shakllantirishni o'z oldiga maqsad qilib kuygan edi. Bunday vazifani qonun chikaruvchi vakillik hokimiyati - Oliy Majlis amalga oshirish kerak edi. O'zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining XVIsessiyasida (1994yil sentyabr) 1994 yil 25 dekabr kuni Oliy Majlisga, viloyat, shahar va tuman kengashlariga saylovlar o'tkazish haqida karor kabul kilindi. Saylovlarni qonun talablari asosida o'tkazish uchun Respublika bo'yicha 250okrug va 7192uchastka saylov komissiyalari tuzildi. Saylovga nomzodlar kuyishda kuppartiyaviylikni va mukobillik ta'minlanadi. fuqarolarning o'zini-o'zi boshqarish organlari shahar va tuman kengashlari deputatligiga salkam 6ming, siyosiy partiyalardan deputatlikka 6110kishi kursatildi. O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlis deputatligiga xalq demokratik partiyasidan 247, «Vatan taraqqiyoti» partiyasidan ...