Shaxs ma'naviy shakllanishining noqulay sharoitlari

Shaxs ma'naviy shakllanishining noqulay sharoitlari Reja: Shaxs ma'naviy shakllanishining noqulay sharoitlari Insonni ijtimoiy hayotga yo'naltirish Shaxsning ma'naviy shakllanishida mehnat jamoalari ham muhim o'rin tutadi. Shaxs ma'naviy shakllanishining noqulay sharoitlari Shaxsning ma'naviy shakllanishiga turli ko'rinishdagi ijtimoiy muhit ta'sir qiladi. Jamiyat ijtimoiy hayotida, shaxs faoliyati mazmunidan kelib chiqqan holda, shaxs bilan muntazam aloqada bo'ladigan muhit uch guruhga ajratiladi: 1) kichik muhit (oila, maktab, mehnat jamoasi, do'stlar va tanishlar doirasi); 2) katta muhit (ijtimoiy tabaqalar, kasbiy guruhlar, milliy guruhlar, demografik guruhlar, diniy guruhlar); 3) umumijtimoiy sharoit. Ushbu guruhlarga kiruvchi ijtimoiy muhitlar bir-biri bilan chambarchas bog'liq bo'lib, shaxs ma'naviy shakllanishiga bevosita yoki bilvosita ta'sir qiladi. Shaxs bilan uning ma'naviy shakllanishiga ta'sir qiluvchi kichik, katta va umumijtimoiy muhitning aloqasini shartli ravishda quyidagicha tasvirlash mumkin: Ushbu tasvirdan ko'rinib turibdiki, har uch guruhdagi muhit shaxsga bevosita yoki ikkinchi bir muhit orqali bilvosita ta'sir qiladi. Shuni ham qayd etib o'tish lozimki, shaxsning o'zi ham muhitlarga bevosita yoki ikkinchi bir muhit orqali bilvosita ta'sir qiladi. Kriminologik nuqtai nazardan shaxsning ma'naviy shakllanishida asosan kichik muhitga kiruvchi oila, maktab, mehnat jamoalari, oiladan tashqari maishiy turmushdagi noqulay salbiy sharoitlarni tahlil qilish muhim ahamiyatga ega. Chunki inson hayotining, avvalo, dunyoqarash shakllanishi davrining asosiy qismi kichik muhitga kiruvchi oilada, maktabda, mehnat jamoalarida o'tadi, ikkinchidan, shaxs ma'naviy shakllanishiga bu muhit bevosita ta'sir qiladi. Shaxs ma'naviy shakllanishida kichik muhitning ta'sirini quyidagicha tasvirlash mumkin: Jamiyatdagi ijtimoiy munosabatlar qanchalik sog'lom bo'lsa, kichik muhitda shaxsning ma'naviy shakllanishiga ta'sir qiluvchi salbiy sharoitlar shunchalik kam bo'ladi. Shu bilan birga, kichik muhit qancha ijobiy omillarga boy bo'lsa, jamiyat shuncha sog'lom bo'ladi va taraqqiy etadi. Shaxsning ma'naviy, shuningdek salbiy ma'naviy shakllanishida kichik muhit, ya'ni oila, maktab, mehnat jamoasi, maishiy turmush muhim o'rin tutadi. Chunki ular jamiyatda mavjud salbiy jarayonlar, voqealar, omillarning shaxsga ta'sirining oldini olish, ularni kuchsizlantirish, hatto tozalab o'tkazish imkoniyatlariga ega. Shuning uchun ham quyida oila, maktab, mehnat jamoalari va oiladan tashqaridagi maishiy turmushda shaxs ma'naviy shakllanishiga ta'sir qiluvchi salbiy holatlarni batafsilroq ko'rib o'tamiz. Falsafa va jamiyatshunoslikka oid adabiyotlarda oilani umumiy turmushga asoslangan va o'zaro javobgarlik bilan bog'liq ota-ona va ular bolalarining majmui, deb ko'rsatishadi. Oilada yer-xotin, ota-ona va farzandlar o'rtasidagi munosabatlar tizimi, o'zaro ma'naviy va huquqiy javobgarlik, oila a'zolarining ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish borasida birgalikdagi harakati, jismoniy va ma'naviy sog'lom avlodni vujudga keltirish vazifalari kabi xususiyatlar mavjuddir. Oilaning shaxs ma'naviy shakllanishidagi kriminologik ahamiyati shundan iboratki, insonning shaxs sifatida poydevori shu joyda quriladi. Inson o'zini o'rab olgan dunyo haqidagi dastlabki bilimni, yaxshi va yomon, xulq normalari haqidagi dastlabki tasavvurni, birinchi tarbiyaviy ta'sirni oilada ...