Tadbirkorlik qoidalarini buzganlik uchun javobgarlik

Tadbirkorlik qoidalarini buzganlik uchun javobgarlik Tadbirkorlik faoliyati qonun doirasida olib borilishi lozim. Agar tadbirkorlik qonunga muvofiq bo'lmasa.guning uchun tegishli tartibda javobgarlik belgilanadi. Uzbskistoy Respublikasining «Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to'g'risida»gi Qonunning 51-moddasida belgilanishicha, .«Tadbirkorlik faoliyati erkynligining kafolatlari to'g'risida»gi qonun hujjatlarini buzYshda aybdor shaxslar belgilangan tartibda javobgar bo'ladilar». Binobarin, qonunda belgilangan tartibda ro'yxatdan o'tib, faoliyat ko'rsatayotgan tadbirkor fuqaro soliq va kredit majburiyatlarini buzganlik uchun javobgar bo'ladi. Soliq majburiyatlarini buzgaVlyK uchun javobgarlik qo'llashda tadbirkor qonunda belgalangan qoidalarga rioya qilmay, o'z manfaatini ko'zlab, daromadni yashirishligi sabab bo'ladi. Yuridik va jismoniy shaxslarning soliq to'lashdan bosh tortishining belgalari O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1997 yil 23 OKtabrdagi «Tadbirkorlik faoliyati bilan shug'ullanuvchi jismoniy shaxslardan soliqlar va yig'imlarni undirishni tartibga solish to'g'risida»gi qaroriga ilovada uningturi ko'rsatilgan. Xususan, yuridik va'jismoniy shaxslar tomonidan foyda daromadni qasddan yashirish va soliq to'lashdan bosh tortishining belgilari quyidagilardan iborat: 1) hujjatlarni soxtalamggarish (tuzatish, noqonuniyto'g'rilash); 2) kalbaki boshlang'ich buxgalteriya hujjatlaridan foydalanish; 3) foydalangan moddiy xarajatlarni ishlab chiqarish hisobiga qo'shib hisobdan o'tkazish; 4) korxonada ishlamaydigan, lekin hisobda turadigan xodimlarga ish haqi yozish yo'li bilan mehnatga haq to'lash xarajatlarini oshirish; 5) sotishdan olingan tushumni hisobot davridan keyingi davrga o'tkazish (sotish hajmini va daromadni qasddan kamaytirish); 6) moddiy, yoqilg'i - energetika resurslari xarajatlarini va amortizatsiya (eskirish) miqdorini sun'iy ravishda yoki normativ (limit)larni noto'g'ri qo'llash; 7) hujjatlarni yo'q qalish yoki ularNi taqsim etishni rad etish; 8) sotish joylarida buxgalterlik hujjatlari va boshqa hujjatlar bilan tegishli ravyutsda rasmiylashgarilmagan mahsulot (tovar)larning mavjud bo'lishi; 9) davlat ro'yxatidan o'tmasdan va soliqorganlarida hisobga turmasdan xo'jalik (tadbirkorlik) faoliyatini yuritish; 10) davlat soliq xizmatining yozma bidsiruvi mavjud bo'lgan holda ikki yoki bir necha manbalardan daromad oluvchi jismoniy shaxslar tomonidan daromadlari haqida deklaratsiya taqdim etmaslik. Yuqorida ko'rsatib o'tilgan foyda (daromad)ni qasddan yashirish va soliqto'lashdan bosh tortishning belgilari yuridik shaxslar uchun ham, jismoniy, ya'ni yuridik shaxs tuzmay xususiy tadbirkorlik bilan shugullanuvchi shaxslarga ham taalluqlidir. Yuridik shaxs tuzmay tadbirkorlik faoliyati bilan shurullanuvchi shaxslarning soliqidoralarida hisobdan o'tishdan bosh tortishlari ularga eng kam ish haqining besh baravari miqdorida jarima solishga olib keladi. Jismoniy shaxsni tadbirkor sifatida ro'yxatdan o'tkazish -to'g'risidagi guvohnoma boshqa shaxsga berilgan yoki boshqa shaxsga tegishli guvohnoma bo'yicha tadbirkorlik faoliyati amalga oshirilgan taqdirda ro'yxatdan o'tkazish guvohnomasi olib qo'yiladi, qoidani buzuvchiga nisbatan esa gegishli ma'muriy javobgarlik chorasi ko'riladi. Jismoniy shaxs tomonidan tovarlar sotish (xizmatlar ko'rsatish)dan olingan tushum kassa daftarida kirkm qilinmay savdo qilinishi (xizmat ko'rsatilishi) uchun ularga soliq organlari tomonidan eng kam ish haqining o'n baravari, bu hol yana qaytarilganida esa ellik baravari miqdorida moliyaviy jazo ko'riladi. Soliq va boshqa to'lovlarni to'lashdan ...