Yer huquqi tushunchasini o'rganish

1-mavzu : Yer huquqi tushunchasi o'rganish Tayanch so'zlar: resurs, auksion, impyerativ usul, dispozitiv usul. So'nggi yillarda yerdan foydalanish sohasida ko'plab yangiliklar joriy qilindi. Shu asosda davlatimizning yerga doir siyosatida muhim o'zgarishlar sodir bo'ldi. 1.1. Yer huquqi tushunchasi. Yer so'zi bolalik yillarimizdan har birimiz uchun bir qator ma'nolarni anglatgan, avvalambor Yer deganda insoniyat va barcha tirik mavjudotlarga hayot bahsh etgan sayyorani tushunganimizda u ulug'vorlik va muazzamlik kasb etadi. Davlat qudrati va u bilan bog'liq Vatan tuyg'usi O'zbekiston Respublikasi davlat yer fondi va davlat hududi chegaralari belgilangan geografik xarita yoki globusga nazar solganimizda namoyon bo'ladi. Ushbu yerda tug'ilib kamol topgan olimlar, siyosatchilar va davlat rahbarlarini sanab o'tganimizda biz o'z yerimiz va Vatanimiz bilan faxrlanish hamda g'ururlanish tuyg'ularini his etamiz. Bulardan tashqari yer so'zida tabiiy obyekt tushunchasi (yer usti tuproq qatlamining qa'ri va davlat yer fondining butun hududi) ham jo bo'lgan. 1.1. Yer huquqi tushunchasi. Yer huquqi - yerga oid munosabatlarni iqtisodiy nuqtai nazardan huquqiy tartibga soladigan mustaqil huquq sohasi. Yerga oid huquqiy munosbatlar mulkiy, ishlab chiqarish, ekologik, iqtisodiy, makon-bazis va shunga o'xshash turli xil jihatlardan iborat bo'lishi mumkin. 1.2.Yer huquqi predmeti va maqsadi Yer huquqining predmeti - huquqiy yo'l bilan tartibga solib turiluvchi yer munosabatlari, ya'ni iqtisodiy xarakterga ega bo'lgan yerlarni bo'lib berish, ulardan foydalanish va ularni muhofaza qilish yuzasidan kelib chiqadigan ijtimoiy munosabatlarni yer qonunchiligi normalari orqali tartibga solishdir. Yer huquqining maqsadi - yerlarni muhofaza qilish va ulardan oqilona foydalanish uchun yer munosabatlarini huquqiy tartibga solish. 1.2.Yer huquqi predmeti va maqsadi Yer huquqining yerga oid munosabatlarni tartibga solishga qaratilgan quyidagi usullari mavjud: -impyerativ -dispozitiv dispozitiv usul -tavsiya etuvchi usul; -ruxsat beruvchi; Yer huquqining impyerativ usuli yer munosabatlari subyektlari doirasini va yer munosabatlarida amalga oshirish mumkin bo'lmagan harakatlarni (taqiq) belgilaydi. Ushbu usulni xaraktyerli jihati shundaki, u yer munosabatlarini tartibga solishda tomonlarni yuridik tengligini rad etadi, hokimiyat va bo'ysunish munosabatlarini ko'zda tutadi. Masalan, yer uchastkasidan maqsadli foydalanish qoidalari buzilsa (yer kodeksi 36 modda) yer uchastkasiga bo'lgan huquq bekor qilinadi. Yer huquqining dispozitiv usuli tomonlar tengligini tan oladi, uni quyidagicha turlarga bo'lish mumkin: -yo'naltiruvchi usul; 1.2.Yer huquqi predmeti va maqsadi Yer huquqining umumiy tamoyillari Yerlardan oqilona, samarali va belgilangan maqsadda foydalanish Yer fondini asrash, tuproq sifatini yaxshilash hamda unumdorligini oshirish Qishloq xo'jaligi uchun mo'ljalangan yerlarni (sug'oriladigan yerlarni) alohida muhofaza etish va qat'iy belgilangan maqsadda foydalanish Yer va boshqa tabiiy obyektlarga zarar yetkazilishining oldini olish Yerga bo'lgan huquqning xilma-xilligi Yer munosabati ishtirokchilarining teng huquqliligi YER HUQUQINING UMUMIY TAMOYILLARI Haq to'lash asosida yerdan foydalanish Yerlarning holati ...