Global tarmoqlar (WAN) va ularning qurilish usullari. WAN tarmog'ida qo'llaniladigan asosiy qurilmalar

O'zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari Vazirligi Muhammad al - Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti Qarshi filiali Kompyuter tarmoqlari fanidan 33-MUSTAQIL ISHI Mavzu: Global tarmoqlar (WAN) va ularning qurilish usullari. WAN tarmog'ida qo'llaniladigan asosiy qurilmalar. Global tarmoqlar (WAN) va ularning qurilish usullari. WAN tarmog'ida qo'llaniladigan asosiy qurilmalar. Reja: 1. Global kompyuter tarmoqlari 2. Korporativ va Internet tarmog'i 3. WAN tarmog'ida qo'llaniladigan asosiy qurilmalar Global kompyuter tarmoqlari (Wide Area Networks, WAN) yoki territorial kompyuter tarmoqlar - tomonidan ko'rsatiladigan xizmatlardan, katta-katta hududlarga yoyilib ketgan ko'p sonli abonentlar foydalanadilar. Bu hududlarning chegaralari - viloyat, region, mamlakat, kontinent chegaralaridan iborat bo'lishi yoki yer yuzi bo'ylab yoyilgan bolishi mumkin. Global kompyuter tarmog'ining keng tarqalgan umumiy tuzilish chizmasi 1-rasmda keltirilgan ko'rinishga ega. Bunda: S (switch) - kommutatorlar, K - kompyuterlar, R (router) - marshrutizatorlar, MUX (multiplexor) - multipleksor, UNI (User-Network Interface) - foydalanuvchi-tarmoq interfeysi va NNI (Network-Network Interface) - tarmoq-tarmoq interfeysi, PBX - ofis ATSi va kichkina qora rangli to'rtburchakchalar esa DCE qurilmalari, ya'ni modemlardir. Bunday tarmoq alohida ajratilgan aloqa kanallari asosida quriladi. Aloqa kanallari kommutatorlar - S, yordamida birlashtiriladi. Bu kommutatorlar paketlarni kommutatsiyalash markazlari (PKM) deb ham ataladi, ya'ni ular aynan paketlarni kommutatsiyalashni amalga oshiradilar. 1-rasmda keltirilgan global kompyuter tarmog'i kompyuter trafigi uchun qulay hisoblangan, paketlarni kommutatsiyalash rejimida ishlaydi. Lokal kompyuter tarmoqlarini korporativ tarmoqqa birlashtirish uchun bu rejimning afzalligini vaqt birligida uzatilyotgan ma'lumotlarning hajmi, hamda bunda tarmoqda ko'rsatilayotgan xizmatlar narxining 2-3 marta arzon ekanligi ham isbotlaydi. Ko'p joylarda yuqoridagi rasmda keltirilgan ko'rinishdagi tarmoqlarni qurish imkoniyatlari mavjud bo'lavermaydi. Shuning uchun lokal tarmoqlarni o'zaro bog'lash uchun o'sha joyda bor bo'lgan aloqa kanallaridan ham foydalanishga to'g'ri keladi. Qanday aloqa kanallaridan foydalanilishiga qarab, global tarmoqlarning quyidagi xillarini ko'rsatish mumkin: 1. Alohida ajratilgan kanallardan foydalanuvchi global tarmoqlar. 2. Kanallarni kommutatsiyalash asosida ishlovchi global tarmoqlar. 3. Paketlarni kommutatsiyalash asosida ishlovchi global tarmoqlar. 1-rasm. Global tarmoq strukturasining namunasi. 1-jadvalda paketlarni kommutatsiyalash asosida ishlovchi global kompyuter tarmoqlarining ko'rsatgichlari keltirilgan. 1-jadval. Ushbu jadvalda keltirilgan X.25, Frame Relay va SMDS global kompyuter tarmoqlari texnologiyalaridan, kompyuter tarmoqlari rivojlanish bosqichlarining ma'lum bir davrlarida samarali foydalanilgan. Hozirda esa, tarmoqlar orqali barcha xildagi trafikni uzatib bera olish imkoniyatiga ega bo'lgan ATM (Asynchronous Transfer Mode - uzatishning asinxron rejimi) va TCPIP texnologiyalaridan foydalanilmoqda. ATM va undan avval ishlab chiqilgan X25 va Frame Relay texnologiyalarining tuzilishlari, 1-rasmda keltirilgan tuzilishga ega bo'lib, ular ma'lum bir hudud chegarasida joylashgan kompyuterlar va lokal kompyuter tarmoqlarini o'zaro birlashtirish uchun ishlab chiqilgan edi. Ushbu texnologiyalar ulargagina xos bo'lgan - adreslash tizimiga va ma'lumotlarni uzatish birliklariga ega bo'lgan. ...