Amaliy satx protokollari, telnet-virtual terminal xizmatlari uchun standart protokol, ftp servisi - faylli arxivlar tizimi

Amaliy satx protokollari telnet -virtual terminal xizmatlari uchun standart protokol ftp servisi - faylli arxivlar tizimi Reja: 1.Amaliy satxprotokollariningishlashprinsipi; 2Amaliy satxprotokollari; 3.Tarmoqorqalijarayonlarningo'zarobog'lanishi; 4.Jarayonlarnimanzillash; 5.Ilovalargazarurbo'lganxizmatlar; 6.Telnetservisivazifasi; 7.Telnetservisiishinitashkillashtirish; 8. FTPprotokolibo'yichafayllarniuzatish. 1. Amaliy satxprotokollariningishlashprinsipi Tarmoqilovalariningturlitumanligigavaularnio'zarobog'lovchikomn entlarni soni kattaligigaqaramasdan, deyarlihar doim dasturiyta'minotilovaning «yadrosi» hisoblanadi. Ilovalarningdasturiyta'minoti, ikkitayokiko'pginayakunlovchitizimlar (xostlar) orasidataqsimlanadi. Masalan foydalanuvchitomondajoylashganbrauzerdanvaserverningdasturiyta'minot idantashkiltopgan. Telnet ilovalari ham shunga o'xshab lokal kompyuterdagi dasturda va uzoqdagi kompyuter dasturidan tashkil topgan. Videokonferensiya o'tkazishni taminlovchi ilovalar, xost konferensiyalarida ishtirok etuvchilarning barchasida joylashgan juda ko'p dasturlardan tashkil topgan. Operatsion tizim tilida o'zaro bog'lanish, dasturlar orasida emas balki jarayonlar orasida amalga oshadi. Jarayonni, yakunlovchi tizimda bajariladigan dastur kabi tasavvur qilish mumkin. Agar jarayon bitta xostda bajarilsa, uning o'zaro bog'lanishini xostning operatsion tizimi ta'minlaydi va kompyuter tarmog'i bilan bog'liq emas. Bizni turli yakunlovchi tizimlarga moyil bo'lgan jarayonlar orasidagi ma'lumotlarni almashlash (umumiy holatda qo'llaniladigan turli operatsion tizimlar) qiziqtiradi. Bunday almashlash, kompyuter tarmog'i orqali uzatiladigan xabarlar yordamida amalga oshadi. Jo'natuvchi xabarni generatsiyalaydi va uni tarmoqqa jo'natadi, manzil bo'yicha talabgorlar xabarni oladi, malum bir harakat qiladi va bazida jo'natuvchiga javob xabarini yuboradi. Format va xabarlar bilan almashish tartibini, shuningdek xabarlarni uzatishda va qabul qilishda amalga oshiriladigan protseduralarini reglament qiluvchi tarmoq ilovalari, amaliy satx protokollari asosida quriladi. 18.1-rasmda besh satxli kommutatsion modelning amaliy satxni qo'llagan holdagi o'zaro bog'langan jarayonlarning sxemasi keltirilgan. 1-rasm. Kommutatsion modelning amaliy satxida ilovalar orasidagi ulanish sxemasi. Amaliy satx, protokollarni o'rganish uchun yaxshi jo'natish nuqtasi hisoblanadi. Biz ilovalar bilan tez-tez to'qnashamiz, qoida bo'yicha ular bilan ancha tanishmiz. Bu amaliy satx protokollari bizga nima uchun kerakligini yaxshi tushunish imkonini beradi. O'z navbatida amaliy satx protokollarini bilish pastki transport satxiga tushish, undan keyin esa kommunikatsion modelning boshqa satxlariga tushishga imkon beradi. 2. Amaliy satx protokollari Avvalo tarmoq ilovalari va amaliy satx protokollari tushunchalarining farqini bilish lozim. Amaliy satx protokollari (juda katta bo'lsa ham) tarmoq ilovalarining bir qismi hisoblanadi. Ikkita misol qarab chiqamiz. Web, foydalanuvchilarga so'rov bo'yicha web-hujjatlarni oluvchi va (HTML), brauzerlar(Netscape Navigator, Microsoft Internet Explorer va boshqalar), web-serverlar (masalan, Apache, Microsoft yokiNetscape) kabi standart format hujjatlarini, amaliy satx protokollarini birlashtiruvchi juda ko'p komponentlardan tashkil topgan. Web uchun amaliy satx protokoli, gipermatnni (HyperText Transfer Protocol, HTTP) uzatish protokoli nomini olgan shuningdek mijozlar va server (RFC 2646)orasida xabarlarni almashlash tartibi formatini tavsiflaydi. Shunday qilib, HTTPweb-ilovalarning bir qismi hisoblanadi. Ikkinchi misol sifatida elektron pochta ilovasini qarab chiqamiz. Internetning elektron pochtasi ham juda ko'p komponentlardan: foydalanuvchining pochta qutilaridan iborat bo'lgan pochta serverlaridan, elektron xatlarni qarash va yaratish uchun mo'ljallangan dasturlardan, serverlar orasida va foydalanuvchining oxirgi tizimlari bilan o'zaro xabarlarni almashlash tartibini ...