Fotometrik tushunchalar. Pogson formulasi

Fotometrik tushunchalar. Pogson formulasi Reja . 1. Asosiy fotometrik tushunchalar. 2. Yulduzlarning yoro'g'ligini o'lchash. Pogson formulasi. 3.Yulduz kattalik tizimlari. Yorug'lik energiyasining miqdori yorug'lik manbaining asosiy xarakteristikasini aniqlaydi.Uni o'lchash usuli ikki xil bo'lib birinchisi: manbadan chiqqan yorug'lik e'nergiyasi miqdorini ulchaydigan asbobga etib kelganini aniqlash;ikkinchi yorug'lik manbalarini taqqoslash orqali.Bunda bittasining nurlanish qobiliyati aniq hisoblangan bo'ladi.Yorug'lik manbalarining quvvatlari bir xil bo'lsada, ularning nurlanish spektr tartiblari turlicha bo'ladi. Taqqoslashda spektrning bitta sohasi tanlab olinadi. Koinotdagi yulduzlarni nuqtaviy manba sifatida qarash mumkin.Ulardan kelayotgan yorug'lik e'nergiyasini aniqlashda optikadan mahlum bo'lgan fotometrik kattaliklardan foydalaniladi. Yorug'lik e'nergiyasining quvvati yorug'lik oqimi orqali xarakterlanadi. Yorug'lik oqimi deb birlik vaqt ichida birlik yuzasidan utuvchi nur e'nergiyasining miqdoriga aytiladi.(Astrofizikada teleskopning kirish tirkishi ). 1sm2 yuza tushaetgan ero'g'lik oqimiga yoritilganlik deyiladi. Agar yorug'lik oqimi S yuzani bir tekisda yoritgan bo'lsa E = F S ( 1 ) orqali yoritilganlik astrofizikada aniqlanadi va bu kattalik alohida ahamiyatga e'ga bo'lib, u kuzatish orqali haqiqiy o'lchanadigan kattalikdir. YOritilganlik yorug'lik manbaigacha bo'lgan masofaning kvadratiga teskari, nurning tushish burchagining kosinusiga to'g'ri proporuionaldir. Bu qonunni qo'llanilishida muhitning optik xususiyatini hisobga olish kerak. Yorqinlik deb yorug'lik manbaini uragan berk sirtdan birlik vaqt ichida chiqib ketayotgan tulik e'nergiyaga aytiladi. Bu kattalikni yoritilganlik integrali va uning birligi Vtm2Gu. Ravshanlik deb nurlanuvchi yuzaga tutash berilgan yo'nalishiga tik bo'lgan birlik yuzadan utuvchi va birlik fazaviy burchak ichidagi nurlanish oqimiga aytiladi. Ravshanlikni ko'p xollarda intensivlik deb xam ataladi. - nurlanuvchi sirt e'lementi. -konusning fazaviy burchagi . - konus ukiga tik bo'lgan sirt = sos - n bilan konus uki orasidagi burchak u holda ravshanlik V = F sos = F σ YOritilganlik bilan ravshanlik va o'zaro nurlanuvchi sirt o'zaro uzviy bog'liqdir. Agar =1 deb olinsa u holda F =V σ aniqlanadi. Bu oqim S = r2 yuza bo'ylab taqsimladi. E = F S = B σ r2 = σ r2 = B - yoritkichning fazoda yerdan ko'rish burchagidir. Demak, yorug'lik manbaining kuzatish eridagi yoritilganligi manbaning o'rtacha ravshanligini uni fazoviy ko'rinish burchagi ko'paytmasiga tengdir. Bu burchakni teleskopning fokus masofasi va obhektning foqal tekislikdagi tasvirning yuzasi S orqali aniqlash mumkin. YAhni: ω = S F2 ; Intensivligi ( ravshanlik V) I bo'lgan manbaning r1 va r2 masofadagi yoritilganlik E1 va E2 E1 = V σ r12 ; E2= B σ r22 bo'lib E2 E1 = r12r22 Fizikada yoritilganlik lyukslarda o'lchanadi. Astronomiyada e'sa yoritilganlikni oldindan yulduz kattaligi degan kattalik bilan ifodalangan va m xarfi bilan belgilangan m0= - 13m.89 yulduz kattaligi 1 lyuksga to'g'ri ...