Ifodaning tarkibiy qismlari va ular ustida amallar

Ifodaning tarkibiy qismlari va ular ustida amallar Reja Ro'yxat, to'plam va ko'phadlar ustida amallar Ifodaning ichki tuzilishi Ifodalarda almashtirish bajarish va turlarning o'zgartirish komandalari Ifodani hhisoblash komandalari Ma'lumot elementi, ketma-ketlik, add, mul, select, remove, zip, sort, rhs, lhs, numer, denom, nops, op, selectremove, has, subs, convert, eval, evalm, evalf Ba'zan amallarni murakkab turdagi ma'lumotlarning har bir elementi uchun alohida-alohida bajarish kerak bo'ladi. map() komandasi ana shunday amallardan biridir. Uning ikki xil ko'rinishi mavjud: a) map(, [, par2, par3,, parN]); b) map(, , [, par3,, parN]); Komandaning a) ko'rinishi birinchi parametri sifatida ko'rsatilgan funksiya yoki to'plamning barcha elementlari uchun qo'llaydi. Bajariladigan funksiya yoki komanda uchun qo'shimcha parametrlar ko'rsatish ro'yxati [, par2, ] da ko'rsatiladi. map2 komandasida ro'yxat va to'plam, birinchi parametr ko'rinishida berilgan funksiyaning ikkinchi parametri sifatida ko'rsatiladi. Misol: map(int,[x,x^2,x^3],x); map2(diff,x^yln(z),[x,y,z]); map va map2 komandalarini massiv yoki jadval elementlari uchun ham qo'llasa bo'ladi. Agar ro'yxat yoki to'plam o'rnida algebraik ifoda kelsa, u holda map va map2 larda ko'rsatilgan funksiya yoki komanda algebraik ifodaning barcha hadlari uchun qo'llaniladi. add va mul komandalari mos ravishda ketma-ketlik elementlarining yig'indisi yoki ko'paytmasini hosil qilib beradi. Misol: add(sin(i),iq[x,y,z]); mul(sin(i),iq[x,y,z]); select komandasi ro'yxat yoki to'plam elementlaridan ma'lum talabga javob beradiganlarini tanlab beradi. Misol: sq:=x-is(x^21); Bu yerda sq-«agar x^21 bo'lsa» mantiqiy ifodaning qiymatini aniqlovchi funksiya. l:=[1,Pi,exp(1),0]; select(sq,l); Misoldagi, select komandasi l ro'yxatning 1 dan katta elementlarini ajratib beradi. remove komandasi select komandasiga teskari vazifani bajaradi. Misol: remove(sq,l); Ro'yxat yoki to'plam elementlari ustida select va remove komandalarini birgalikda qo'llash mumkin, natijada 2 ta qismiy ro'yxat yoki to'plam hosil bo'ladi. Misol: selectremove(sq,l); select, remove va selectremove komandalari uchun mantiqiy funksiyani alohida tuzib olmasdan, is funksiyasini qo'llab, mantiqiy shartni komandalarning uchinchi parametrlari sifatida berish mumkin. Misol: select(is,l,RealRange(Open(1),infinity)); bu yerda is «tegishli bo'lsa» funksiyasi sifatida qo'llanilgan, RealRange(Open(1), infini-ty) esa (0;() oraliqni ifodalaydi. select(type,l,numeric); bu yerda, type funksiyasi(komandasi) l ro'yxatning butun elementlarini ajratib beradi, or komandasi esa ikkita ro'yxat elementlarini birlashtirib, yangi ro'yxat tuzib beradi. Misol: s1:=[Pi,1]; s2:=[exp(1),0]; s:=[op(s1),op(s2)]; zip komandasi ikkita ro'yxat elementlari ustida biror binar amalini qo'llab, yangi ro'yxat hosil qilib beradi. Komandaning umumiy ko'rinishi quyidagicha: zip(, , [, qiymat]); Komandaning uchinchi parametri larning elementlar soni har xil bo'lganda qo'llanilib, [, qiymat] elementlar kam bo'lgan ro'yxat uchun qo'shimcha element sifatida beriladi. Misol: zip((x,y)-x+y,[1,2,3],[4,5,6]); zip((x,y)-x+y,[1,2,3],[4,5],0); zip komandasini bir xil o'lchamli matrisa va vektorlar uchun ham qo'llasa bo'ladi. sort komandasi ro'yxat va ko'phad ...