Ma'lumotlar bazasini boshqarish Reja: Ma'lumotlar resurslarini boshqarish Ma'lumotlar bazalarini tuzishning asosiy usullari Ma'lumotlar bazasining ierarxik modeli Access ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimining asosiy elementlari 1. Ma'lumotlar resurslarini boshqarish Har qanday samarali axborot tizimi uning qanday sohaga yoki yo'nalishga bag'ishlanganidan qat'iy nazar, foydalanuvchilarni aniq, o'z vaqtida olinadigan hamda bajarilayotgan ishlarga mos ma'lumotlar to'plami bilan ta'minlab berishi lozim. Bunday ma'lumotlar komp'yuterda mavjud bo'lgan xilma-xil turdagi fayllar va qurilmalarda yig'iladi. Komp'yuterning amaliy dasturiy tizimi ma'lumotlarini bitlar, baytlar, maydonlar, yozuvlar, fayllar, fayllar va ma'lumotlar bazalari ko'rinishida tashkil qiladi hamda saqlaydi. Keyinchalik foydalanishda tushunarli bo'lishi uchun bu tushunchalarga qisqacha izoh berib o'tamiz: Maydon - simvollarning so'zlar, so'z guruhlari, sonlar ko'rinishida ifodalanishi bo'lib, ma'lumot bazalarida ular jadval ustunlariga mos keladi; YOzuv - bir-biri bilan bog'liq bo'lgan maydonlar to'plami bo'lib, ular jadvallar sifatida ifodalangan ma'lumot bazasi jadvalining qatorlariga mos keladi; Fayl - bir xil turga mansub yozuvlar guruhi bo'lib, ular ma'lum bir nom berilgan ma'lumotlar to'plamiga mos keladi; Attribut - ma'lumotlar bazasining ma'lum bir obyektini aniqlab beradigan ma'lumot bo'lagi. Kalit maydonlari - yozuvdagi biror bir ma'lumotni o'ziga xos tarzda aniqlab beradigan bir ma'lumot yozuvlari yangilanishi, tarqatilishi yoki uzatilishi mumkin. Kalit maydon ikkita jadvalning o'zaro bog'lanishini aniqlab beradigan va bu ikkala jadval uchun umumiy bo'lgan maydondir. Quyida ma'lumot bo'laklarining ierarxiyasini sxematik ravishda ko'rish mumkin: Quyidagi yozuvda TALABNOMA deb nomlangan obyekt va uning attributlari keltirilgan. TALABNOMA ni tavsiflaydigan ko'rsatkichlar uning raqami, sanasi, mahsulot nomeri, mahsulotning soni va uning miqdoridir. Talabnoma raqami kalit maydoni bo'lib xizmat qiladi, chunki har bir talabnoma o'z unikal identifikatsion (aniqlanish) raqamiga ega. Demak, obyektning talabnoma raqami (ya'ni kalit maydoni) orqali u ma'lumot bazasining boshqa obyektlari bilan bog'lanishi, ularga ma'lumotlar uzatishi mumkin va o'zaro turli xil ma'lumotlar almashinish imkoniyatiga ega. Ma'lumot bazasini tuzish va u bilan ishlay boshlashdan avval albatta kalit maydonlarini aniqlab olish zarur, chunki bu ish obyektlarning o'zaro aloqasini ta'minlab beradi. Rasm.1 Ma'lumot bo'laklari ierarxiya sxemasi. Talabnoma 2-rasm. Talabnoma sxemasi Fayllarni ketma-ket usulda tashkil qilish deb ma'lumotlar saqlanishini shunday usulda tashkil qilishga aytiladiki, bunda ular qanday ko'rinishda yozilgan bo'lsa, xuddi shunday tartibda o'qiladi. Fayllarni bevosita yoki tasodifiy tartibda tashkil etishda ma'lumotlar faylda shunday tartibda joylashtiriladiki, bunda ular ma'lumotlarning fizik jihatdan qanday joylashtirilganligiga qaramay, istalgan ketma-ketlikda o'qilishi mumkin. Bevosita usulda yozuvlarni o'qish uchun ularning kalit maydonlari matematik usulda yozuvlarning xotira qurilmasidagi fizik adreslariga aylantiriladi. 3 - rasm. YOzuv adresi. Ushbu aylantirish algoritm yozuvlarning kalit maydoni kattaligini to'g'ridanto'g'ri ularning xotira qurilmasidagi fizik adreslariga o'tkazib beradi. Buning qanday amalga oshirilishi yuqorida sxematik ravishda ko'rsatilgan. YOzuvlarni indeksli usulda o'qish ...

Joylangan
05 Jun 2024 | 16:49:44
Bo'lim
Informatika va AT
Fayl formati
zip → docx
Fayl hajmi
2.04 MB
Ko'rishlar soni
94 marta
Ko'chirishlar soni
2 marta
Virus yo'q.
VirusTotal da tekshirish
O'zgartirgan san'a:
29.03.2025 | 01:03
Arxiv ichida: docx
Joylangan
05 Jun 2024 [ 16:49 ]
Bo'lim
Informatika va AT
Fayl formati
zip → docx
Fayl hajmi
2.04 MB
Ko'rishlar soni
94 marta
Ko'chirishlar soni
2 marta
Virus yo'q.
VirusTotal da tekshirish
O'zgartirish kiritilgan:
29.03.2025 [ 01:03 ]
Arxiv ichida: docx