Maple 7 tizimida ma'lumotlar turlari

Reja 1. Marle-tili va uning sintaksisi 2. Zahiraga olingan so'zlar 3. Ifodalar va ular bilan ishlash 4. Ifodalarni baholash va hisoblash 5. Ifodalarning ketma-ketligi 6. ma'lumotlarning oddiy turlari 7. Sonlar va sonli konstantalar 8. O'zgaruvchilarning turlari va nomlari (identifikatorlari) Marle-tili bir vaqtning o'zida ham tizim bilan muloqot qilish (kirish) tili ham dasturlash tili bo'lib hisoblanadi. Matematik masalalarni dasturlash bo'yicha Marle-tili eng kuchli dasturlash tillaridan biridir. Marle-tilning alfaviti 26 lotin harflari 10 arab raqamlari va 32 maxsus simvollardan iborat. Maxsus simvollarga arifmetik operatorlar +,-,*,, darajaga ko'tarish belgisi * va boshqalar kiradi. Maxsus simvollarga quyidagi tilning sintaksisi elementlari ham kiradi: % - avvalgi amalning natijasini saqlovchi tizim o'zgaruvchisi; : - hisoblash natijasini chiqarishni to'xtatib turadigan ifoda fiksatori; ; - - hisoblash natijasini chiqarishni taominlaydigan ifoda fiksatori; ; # - dasturiy izohning ko'rsatkichi; - satr cheklagichi (masalan, 'string'); := - o'zlashtirish operatori (masalan, x:=5); : ; - bo'sh operator; :: - o'zgaruvchi turining ko'rsatkichi (masalan, n::integer yoki z::complex); - teskari bo'lish belgisi, kontekstga boliq holda vazifasi o'zgarib turadi. Zahiraga olingan so'zlar Zahiraga olingan so'zlardan shartli ifodalar, sikllar, protseduralar, va boshqaruvchi komandalarni hosil qilish uchun foydalaniladi. Marle 7 tizimida 42 ta zahiraga olingan so'z bor (3.1-jadval). 3-1-jadval Ifodalar va ular bilan ishlash Marle 7 umuman olganda matematik ifodalar bilan ish ko'ruvchi tizimdir. Matematik ifodalar matematik qonunlar va o'zgartirish qoidalariga asosan baholanishi va o'zgartirilishi mumkin. Masalan ifodalarni soddalashtirish funksiyasi simplify ko'plab matematik ifodalarni soddalashtirishi mumkin: restart:simplify(sin(x)^2+cos(x)^2); simplify((x^2-2*x*a+a^2)(x-a)); yoki matematik notatsiyada Ifodalarni kiritish Enter klavishasini bosish bilan tugallanadi. Bunda kiritish markeri satrning har qanday pozitsiyasida bo'lishi mumkin, so'nggida turishi shart emas. Agar kiritishni yangi satrga o'tkazish kerak bo'lsa Shift va Enter klavishalari birgalikda bosiladi. Sessiyaning so'nggidan hisoblaganda birinchi, ikkinchi yoki uchinchi ifodani chaqirish uchun bitta, ikkita yoki uchta % belgisi ishlatiladi: a:b:c: %; c a:b:c: %%; b a:b:c: %%; a 3+6: %; 9 %%+5; 14 Joriy hujjat bilan ishlashni tugallash uchun kiritish satriga kiritilgan quit, done yoki stop komandalardan birini bajarish etarli. stop; Ifodalarni baholash va hisoblash Marle 7 ifodani uchratganda uni baholaydi, yaoni hisoblash imkoniyatlarini o'rnatadi. Agar ifoda skalyar o'zgaruvchi bo'lsa uning qiymati chiqarish yacheykasida ko'rsatiladi. Murakkabroq turdagi yoki aniqlanmagan o'zgaruvchilarning qiymatlari emas, faqat nomlari qaytariladi. Har xil turdagi ifodalarni baholash uchun ko'plab funksiyalar mavjud. Ularning asosiylari quyidigilar: eval (array) - array massivning hisoblangan qiymatlarini qaytaradi; evalf(expr, n) - exrr ifodani hisoblaydi va natijani o'nli nuqtadan keyin n ta ...