Obyektga yo'naltirilgan dasturlash tushunchasi

obyektga yo'naltirilgan dasturlash tushunchasi Reja: 1. Inkapsulyasiya, polimorfizm, vorislik; 2. Sinf ochiq intereysini aniqlash; 3 .obyektga yo'naltirilgan dasturlash tushunchasi; 4. Konstruktorlar va destruktorlar. 1. Inkapsulyasiya, polimorfizm, vorislik obyektga yo'naltirilgan dasturlash (OYD) - bu dasturlashga yangi bir yondashuvdir. Hisoblash texnikasining rivojlanishi va yechilayotgan masalalarni tobora murakkablashuvi dasturlashning turli modellarini (paradigmalarini) yuzaga kelishiga sabab bo'lmoqda. Birinchi kompilyatorlarda (masalan, FORTRAN tili) dasturlashning funksiyalardan foydalanishga asoslangan prosedura modelini qo'llab quvvatlagan. Bu model yordamida dastur tuzuvchi bir nechta ming satrli dasturlarni yozishi mumkin edi. Rivojlanishning keyingi bosqichida dasturlarning strukturali modeli paydo bo'ldi va ALGOL, Pascal va C tillari kompilyatorlarida o'z aksini topdi. Strukturali dasturlashning mohiyati - dasturni o'zaro bog'langan proseduralar (bloklar) va ular qayta ishlaydigan berilganlarning majmuasi deb qarashdan iborat. Ushbu model dastur bloklari keng qo'llashga, GOTO operatoridan imkon qadar kam foydalanishga tayangan va unda dastur tuzuvchi o'n ming satrdan ortiq dasturlarni yarata olgan. Yaratilgan dasturni prosedurali modelga nisbatan sozlash va nazorat qilish oson kechgan. Murakkab masalalarni yechish uchun dasturlashning yangi uslubiga zarurat paydo bo'ldiki, u OYD modelida amalga oshirildi. OYD modeli bir nechta tayanch konsepsiyalarga asoslanadi. Berilganlarni abstraksiyalash - berilganlarni yangi turini yaratish imkoniyati bo'lib, bu turlar bilan xuddi berilganlarning tayanch turlari bilan ishlagandek ishlash mumkin. Odatda yangi turlarni berilganlarning abstrakt turi deyiladi, garchi ularni soddaroq qilib foydalanuvchi tomonidan aniqlangan tur deb atash mumkin. Inkapsulyasiya - bu berilganlar va ularni qayta ishlovchi kodni birlashtirish mexanizmidir. Inkapsulyasiya berilganlar va kodni tashqi ta'sirdan saqlash imkonini beradi. Yuqoridagi ikkita konsepsiyani amalga oshirish uchun C++ tilida sinflar ishlatiladi. Sinf termini bilan obyektlar turi aniqlanadi. Sinfning har bir vakili (nusxasi) obyekt deb nomlanadi. Har bir obyekt o'zining alohida holatiga ega bo'ladi. obyekt holati uning berilganlar-a'zolarning ayni paytdagi qiymati bilan aniqlanadi. Sinf vazifasi uning funksiya-a'zolarining sinf obyektlari ustida bajaradigan amallar imkoniyati bilan aniqlanadi. Berilgan sinf obyektini yaratish konstruktor deb nomlanuvchi maxsus funksiya-a'zo tomonidan, o'chirish esa destruktor deb nomlanuvchi maxsus funksiya-a'zo orqali amalga oshiriladi. Sinf ichki berilganlarini murojaatni cheklab qo'yishi mumkin. Cheklov berilganlarni ochiq (public), yopiq (private) va himoyalangan (protected) deb aniqlash bilan tayinlanadi. 2.Sinfochiqintereysinianiqlash Sinf, shu turdagi obyektning tashqi dunyo bilan o'zaro bog'lanishi uchun qat'iy muloqot shartlarini aniqlaydi. Yopiq berilganlarga yoki kodga faqat shu obyekt ichida murojaat qilish mumkin. Boshqa tomondan, ochiq berilganlarga va kodlarga, garchi ular obyekt ichida aniqlangan bo'lsa ham, dasturning ixtiyoriy joyidan murojaat qilish mumkin va ular obyektni tashqi olam bilan muloqotni yaratishga xizmat qiladi. Yaratilgan obyektlarni, ularni funksiya-a'zolariga oddiygina murojaat orqali amalga oshiriluvchi xabarlar (yoki so'rovlar) yordamida boshqarish mumkin. Keyinchalik Windows xabarlari bilan adashtirmaslik uchun so'rov ...