Personal kompyuterda qo'llanadigan ba'zi asosiy tushunchalar

Personal kompyuterda kullanadigan bazi asosiy tushunchalar Reja: 1. ROM va RAM tushunchalari. 2. Shina va razryad tushunchalari. 3. DIR va SIMM tushunchalari. hozirda mutaxasislar o'rtasida komppyuter sohasida juda ko'p maxsus terminlar ko'p kullanilmokda. Ularni manosiga etib borilmasa kundalik uzatilayotgan axborotlarni tushunmaslik mumkin. Shuning uchun biz ularga alohida tuxtalamiz. ROM (read - only memore)-xotirlash qurilmasi bo'lib, undan fakat informatsiyani o'qish mumkin. yuqorida biz uni doimiy xotirlash qurilmasi deb atadik. Undagi informatsiya hisoblash jarayonida uzgarmaydi. ROM mikrosxemasida BIOS programmasi Komppyuter elektr-tarmoiga ulanishi bilan asosiy qurilmalarni ish faoliyatini tekshirish va birlamchi yuklash operatsiyasini amalga oshiradi. Щz o'zini tekshirish programmasi ROST (Rower-on-Selt-Test) personalp Komppyuter tarkibidagi qurilmalar borligini, diskovodlar sonini, paralel va ketma ket portlarni aniklab, operativ xotira xajmini hisoblab uni tekshiradi. Umumiy holda ROST Komppyuterda birinchi tekshirishni amalga oshiradi. Komppyuter qurilmalari navbatdagi qurilmasi RAM (random access memory) - vaqtinchalik xotira. Uni ko'p adabiyotlarda operativ xotiralash qurilmasi deyiladi. Bu qurilma yuqorida aytib utilgandek mikroprotsessor uchun ishchi maydon hisoblanib, unda foydalanadigan barcha informatsiyalar saqlanadi. Undagi informatsiyalar hisoblash jarayonida uzgarib turadi. RAM dagi informatsiyalar Komppyuter elektr tarmoida uzilishi bilan yukoladi. Yordamchi sxemalar kompleksi mikrosxemalar, qarshiliklar va boshqa elementlaridan tashkil topgan bo'lib ular mikroprotsessorlar, BIOS, RAM va boshqa asosiy qurilmalarning ish faoliyatida yordam beradi. Kengaytirish platasi - asosiy bo'lmagan plata bo'lib, u kengaytirish gnezdasiga kuyiladi. Shina - mikroprotsessor bilan kengaytirish platasi o'rtasidagi aloqani timinlanadi. Komppyuterlarda, hamda bazi kengaytirish platalari va tashqiy qurilmalarida malum konfiguratsiga moslash uchun DIR - pereklyuchatellari urnatilgan. Bu pereklyuchatellar yordamida Komppyuter konfiguratsiyasini uzgartirish mumkin. (DIR-duai in-line rackoge - ikki kator chiqishli korpus). Kupchilik DIR lardan 8 ta pereklyuchatel bor. Undagi pereklyuchatellar ikki holatda bo'ladi. Pereklyuchatellar yordamida konfiguratsiyani belgilashni apparatli urnatish deyiladi. Bazi xollarda qurilmalarni holatini uzgartirish uchun peremichkalardan foydalanadi. Pereklyuchatellar Komppyuter qurilmalarida xam mavjud. Peremichka ixtiyoriy ikkita yoki bir nechta elektron sxemalarni ulash yoki uzish kullaniladi. Personalp Komppyuterlarda DIR, SIMM, SIR tipidagi operativ xotirlash elementlari mikrosxemalari kulaniladi. DIR OXK sini DIR pereklyuchateli bilan almashtirilishi kerak. U ikki tomonda 8 ta dan chiqishga ega bo'lgan plastinkadan iborat (mikrosxema). Bu mikrosxema o'z oyoqchalari bilan maxsus moslangan gnezdo(uyacha) ga urnatilib, uni uzunligi 25 mm, kengligi 10 mm atrofida. SIMM (Single in line memore module)-xotira modullarini bir kator qilib yiilgan modulidan iborat. Bitta SIMM da 9 ta DIR mikrosxemasi mavjud. Modulni bir tomonida gnezdoga urnatish uchun zarur bo'lgan kontaktlar mavjud. SIR (Single in-line rackage) - bir tipdagi xotira modullarini bir kotorli chiqishli korpus. U SIMM ga uxshagan bo'lib farqi shundaki uni umumiy kantaktlari tishli tarokni eslatadi. Uni odatdan zavod ...