Registrlar

Registrlar Ikkili sanoq sistemasida ifodalapgan n xonali sonni xotirlashga va uning ustida qator mantiqiy o'zgartirishlarni bashqarishga mo'ljallangan maxsus sxema (uzel) registr deb ataladi. Registrga yozilgan sonning har bir xonasiga registrning triggerlardan iborat xonasi to'g'ri keladi. funksional vazifasi bo'yicha registrlar jamg'aruvchi (xotira) va siljituvchi registrlarga bo'linadi. Jamg'aruvchi registrlar umumiy holda quyidagi amallarning bajarilishini t'aminlaydi: - registr triggerlarini nol holatiga o'tkazish; - boshqa uzellardan va qurilmalardan axborot qabul qilish (kiritish) va uni istalgan vaqt mobaynida saqlash; - boshqa registrga axborotni uzatish; - to'g'ri kodda ifodalangan axborotni teskari kodga aylantirish va aksincha. Siljituvchi registrlar jamg'aruvchi registrlar bajara oladigan yuqoridagi amallar bilan bir qatorda quyidagi amallarni ham bajaradi; - axborotni o'ngga va chapga istalgan xonalar soniga siljitish; - ketma-ket kodda berilgan axborotni parallel kodga aylantirish; - xonalar bo'yicha mantiqiy amallarni (mantiqiy jamlash, ko'paytirish va xonalar bo'yicha jamlash) bajarish. Jamg'aruvchi registrlar RS triggerlar asosidagi jamg'aruvchi registrlar axborot kiritish (qabul qilish) usuli bo'yicha kiritiluvchi signallarni bir fazali (ichki simli) va ikki fazali (ichki simli) uzatish sxemalariga bo'linadi. YOKI - EMAS va HAM-E'MAS mantiqiy e'lementlarda qurilgan axborotni bir simli uzatuvchi registrlarning sxemalari mos holda 2.1 va 2.2 - rasmlarda keltirilgan. Bu registrlapga axborot ikki bosqichda ketiriladi. Ettinchi-bosqichda kirish yo'lariga beriladigan y 2 boshqarish signali ta'sirida registrning barcha treggerlari nol holatga o'tadi. Ikkinchi bosqichda y1 boshqarish signallari berilishi bilan A shina orqali keladigan axborot qabul qilinadi (A ==a 1,a2,…,a n). 2.1-rasmdagi registr YOKI - E'MAS mantiqiy e'lementi asosida qurilgani sababli axborot qabul qilishda u, boshqarish signali nol satrga ega bo'lishi, a 1, a2, . . ., an kirish yo'li signallari esa teskari kodda berilish shart. Bu holda i - triggerning S kirish yo'liga keladigan signal Si=a2 V y = ai^yi mantiqiy munosabat bilan aniqlanadi, ya'ni ai = 1 bo'lsa,Si = 1 va ai = 0 bo'lsa, Si = 0 bo'ladi. HAM - E'MAS mantiqiy e'lementi asosida qurilgan registrda (2.2- rasm) uni 0 holatiga o'tkazuvchi y1 boshqarish signali nol sathga e'ga bo'lib, informasiya y1 boshqarish signali 1 .qiymatiga e'ga bo'lgan paytda qabul qilinadi. Kirish yo'li signallari to'g'ri kodda beriladi. Ko'rilgan ikkala sxemaning kamchiligi sifatida registr triggerlarini oldindan 0 holatiga o'tkazish zarurligini ko'rsatish mumkin. Bu kamchilikdan kiritiluvchi signallarni ikki simli uzatish sxemasi (2.3-rasm) holidir. Bu sxemada axborot to'g'ri va teskari (parafaz) kodda kiritiladi, yani u, boshqarish signali berilishi bilan triggerlarning R va S kirish yo'llaridagi signallar doimo o'zaro invers (qarama-qarshi) holatlarda bo'ladi. Aytaylik, yi, = 0, bu vaqtda hamma E1E2n mantiqiy e'lementlarning chiqish yo'llari 1 qiymatini qabul qiladi, registr triggerlari ...