Takrorlanuvchi tarkibli dasturlar

Takrorlanuvchi tarkibli dasturlar Reja: 1. Parametrli sikl operatori. 2. Sharti oldin qo'yilgan sikl operatori. 3. Sharti keyin qo'yilgan operatori. 4. Ichma- ich joylashgan sikllar. Muammo: sikl operatorlarining ko'rinishlari va bajarish tartibi. Parametrli, sharti oldin qo'yilgan va sharti keyin qo'yilgan operatorlarning umumiy ko'rinishlari va ishlash prinsiplari. Ichki va tashqi sikllarning bajarilish tartibi. Kupgina masalalarni yechishda hisoblash jaraenlari siklik (takrorlanuvchi) xarakterga ega bo'ladi. Bu holda biror bir operator bo'limi butun turga tegishli o'zgaruvchining har xil qiymatlari uchun takroran bir necha marta bajariladi. sikl operatorining qo'llanilishi dasturni qisqa tuzish va tuzatish vaqtlarini tejash imkonini beradi. Paskal tilida maxsus 3 xil turdagi sikl operatorlari kullaniladi: 1. Parametrli sikl operatori. 2. Sharti oldin qo'yilgan sikl operatori. 3. Sharti keyin qo'yilgan sikl operatori. sikl operatori murakkab operatorlar turkumiga kiradi, yani o'z tarkibida boshqa operatorlarni saklaydi. siklga kirish fakat uning boshlanishi orqali amalga oshiriladi. sikl operatoridagi barcha o'zgaruvchilar siklik jaraengacha aniqlangan bo'lishi kerak. sikldan chiqish ikki xil yul: utish operatori orqali, eki siklik jaraen tulik bajarilgandan keyin, yani tabiy yul bilan amalga oshiriladi. Parametrli sikl operatori. Parametrli sikl operatorining ko'rinishi kuyidagicha: for v: = n1 to n2 do S. Bunda for (uchun), to(gacha), do (bajar) - xizmatchi so'zlar, v - sikl parametri, n1 va n2 - mos ravishda sikl parametrining boshlang'ich va oxirigi qiymatlari, S - sikl tanasini tashkil qiluvchi operatorlar ketma- ketligi bo'lib, agar ular bir nechta bulsa, albatta begin va end so'zlarining ichiga olib eziladi. Agar S bitta operatordan iborat bulsa, begin va end ezilishi shart emas. Parametrli sikl operatori kuyidagicha bajariladi: dastlab n1 va n2 ning qiymatlari hisoblanadi. V - sikl parametri boshlang'ich qiymati n1ni kabul qiladi va oxirigi qiymati n2 bilan taqqoslanadi. Agar sikl parametrining qiymati oxirigi qiymatidan ortib ketmasa, u holda sikl tanasini tashkil qiluvchi operatorlar ketma- ketligi bajariladi. Sungra sikl parametri uzining qiymatini bir birlik orttiradi va yuqoridagi jaraen takrorlanadi. Agar sikl parametri uzining oxirigi qiymatidan ortib ketsa, siklik jaraen tugaydi. sikl parametri sikl ichida o'zgarishi mumkin emas. Masalan: 1) for i: = 1 to 6 do x: = sqr(5*i); 2) for n: = 1 to 5 do begin s: =s+sqr(n); q = q*n end. Paskal tilida parametrli sikl operatorini kamayib boruvchi shaklda xam ifodalash mumkin. Uning ko'rinishi kuyidagicha bo'ladi: For v: = n2 downto n1 do S; bunda downto (gacha kamayadigan) xizmatchi so'z.Bu operatorda parametr v oxirgi qiymat n2 dann1 gachabo'lgan qiymatlarni -kadam bilan kabul qiladi. Masalan: 1)for i:= 6 downto 1 do x:=sqr (5*) 2)for n:=5 downto 1do begin ...