Takrorlovchi va bo'sh operatorlar

Takrorlovchi va bush operatorlar Reja: Parametrli takrorlash operatori; repeat takrorlash operatori; while takrorlash operatori; Bush operator. Parametrli takrorlash operatori yuqorida sanab utilgan jarayonlardan biri, takrorlanuvchi jarayonlarni hisoblashni shartli operatorlardan foydalanib xam tashkil etsa bo'ladi, lekin bunday jarayonlarni hisoblashni takrorlash operatorlari yordamida amalga oshirish osonrok kechadi. Takrorlash operatorlarining 3 xil turi mavjud: parametrli takrorlash operatori; repeat takrorlash operatori; while takrorlash operatori. Yechilayotgan masalaning mohiyatiga karab, programma yozuvchi o'zi uchun kulay bo'lgan takrorlash operatorini tanlab olishi mumkin. Operatorning quyidagi ko'rinishdagi xoli amalda kuprok ishlatiladi: for k:k k1 to k2 do S; bu yerda for (uchun), to (gacha), do (bajarmok) - xizmatchi so'zlari; k - sikl parametri ( haqiqiy tipli bo'lishi mumkin emas); k1 - sikl parametrining boshlang'ich qiymati; k2 - sikl parametrining oxirgi qiymati; S - sikl tanasi. Operatorning ishlash prinsipi: sikl parametri (tsp) boshlang'ich qiymat k1 ni kabul qilib, agar bu qiymat k2 dan kichik bulsa, shu qiymat uchun S operatori bajariladi; tsp ning qiymati yangisiga uzgartirilib ( agar k son bulsa o'zgarish kadami 1 ga teng, belgili o'zgaruvchi bulsa navbatdagi belgini kabul qiladi, va x.k.) yana S operatori bajariladi va bu jarayon k k2 bulguncha davom ettiriladi. Shundan sung, sikl operatori o'z ishini tugatib boshqarishni uzidan keyingi operatorga uzatadi. Agar biz operatorlarning necha marta takroran hisoblanishini aniq bilsak, u holda parametrli takrorlash operatoridan foydalanish maqsadga muvofikdir. Misol: yig'indini chekli n ta xadining yig'indisini topish programmasini tuzish. Program sum1; var S: real; i,n: byte; i va n o'zgaruvchilar 255 dan katta bo'lmagan, butun, natural sonlar begin readln (n); S:k 0; for i:k1 to n do S:k S k 1i; writeln (S); end. Ayrim paytlarda, sikl parametrini usib borish emas, balki kamayish tartibida uzgartirish mumkin, bu holda sikl operatori quyidagi formada yoziladi: for k:k k2 downto k1 do S; bu yerda down to (gacha kamayib) - tilning xizmatchi so'zi. Bu operatorda k parametri k2 dan toki k1 gacha kamayish tartibida (agar k - butun qiymatli o'zgaruvchi bulsa sikl kadami - 1 ga teng) uzgaradi. Operatorning ishlash prinsipi oldingi operatornikiday kolaveradi. Misol: yuqorida ko'rsatilgan misolni programmasini qaytadan tuzaylik. Bu holda programmadagi sikl operatorigina uzgaradi xolos: for i:k n downto 1 do kolgan operatorlar esa o'z o'rnida uzgarmay koladi. Programmada parametrli takrorlash operatoridan foydalanish jarayonida, sikl parametrining qiymatini sikl tanasi ichida uzgartirmaslik lozim, aks holda operatorning ish ritmi buzilishi mumkin. Buni quyidagi misollarda ko'rish mukin: Malum bir jarayonlarning takrorlash parametrlari haqiqiy qiymatlar kabul qilishi mumkin, bu holda parametrli takrorlash operatoridan to'g'ridan-to'g'ri foydalanib bulmaydi. ...