Tilning alfaviti va tilning asosiy tushunchalari. Dastur matnini yozish qoidalari

Tilning alfaviti va tilning asosiy tushunchalari. Programma matnini yozish qoidalari. Reja: Paskal tilining alfaviti; Operatorlar; Ismlar va identifikatorlar; Elonlar; o'zgaruvchilar; Funksiyalar va protseduralar; Programma matnini yozish qoidalari. 1. Paskal tilining alfaviti Malumki, xar qanday tilni irganish uning alfavitini irganishdan boshlanadi. Tilning alfaviti - shu tilgagina tegishli bilgan asosiy belgilari va tushunchalar tiplamidan iborat biladi. Paskal tilining alfavitini tashkil etuvchi asosiy belgilar jamlamasini 3 guruhga ajratish mumkin: xarflar, rakamlar va maxsus belgilar. Til alfavitining metalingvistik (Bekus - Naur) formulasi kuyidagicha biladi: ::k Щarf sifatida katta va kichik lotin xarflari ishlatiladi. Lekin, matnlar va programmaga izoxlar yozish uchun kirill alifbosining bosh va kichik xarflarini xam alfavitga kiritilgan. Rakamlar sifatida oddiy arab rakamlari olingan: ::k012349 Maxsus belgilar kip sonli va bir jinssiz bilganligi uchun ularni iz navbatida 4 ta guruhga ajratamiz: ::k. ::k * k - Bu amallar mos ravishda kipaytirish, bilish, kishish va ayirish belgilari hisoblanadi. Solishtirish amallarining belgilari, ularning matematik ifodasi va amallarning manosi 1-jadvalda iz ifodasini topgan. Bu yerda shu narsaga ahamiyat berish kerakki, bazi bir amallar ikkita belgi orqali ifodalangan. 1-jadval Ajratgichlar guruhini quyidagi belgilar tashkil qiladi: ::k . , : ; ( ) [ ] ' :k Ajratgichlarning vazifalarini tilni irganish davomida aniklab boramiz. Xizmatchi sizlar guruhi juda keng, shuning uchun bu sizlarni xammasini birdaniga yodlab, eslab qolish shart emas, balki ulardan foydalanish davomida ketma-ket eslab kolinaveradi: ::kand array begin case const div do downto else end for function goto if in label mod nil not of or packed program | procedure record repeat set then to type until var while with 2. Operatorlar Operator tushunchasi tilning eng asosiy tushunchalaridan biri bilib, xar bir operator tilning yakunlangan jumlasi hisoblanadi va ma'lumotlar tahlilining tugallangan bosqichini ifodalaydi. Operatorlarni ikki guruhga ajratish mumkin. 1-guruh operatorlarining tarkibida boshqa operatorlar katnashmaydi va bu operatorlarni asosiy operatorlar deb ataladi. Asosiy operatorlar jumlasiga quyidagi operatorlar kiradi: izlashtirish operatori, protsedura operatori, itish operatori, bish operator. 2-guruh operatorlarining tarkibida esa boshqa operatorlar xam katnashib, ular tarkibiy operatorlar deb ataladi. Ular jumlasiga quyidagi operatorlar kiradi: tashkiliy operator, tanlov operatori, takrorlash operatori, ulash operatori. Masalani yechish algoritmida yuqoridagi ikki guruh operatorlarining ketma-ketligi cheklanmagan miqdorda katnashishi mumkin. Bu ketma-ketlikdagi operatorlar izaro ; ajratish belgisi orqali ajratiladi, yani programma matnining yozuvi alohida operatorlarga bilinadi. Shunday qilib, S orqali ixtiyoriy yozish mumkin bilgan operatorni belgilasak, masala echilishining algoritmi quyidagi ketma-ketlik biyicha ifodalanishi mumkin: S; S; ;S. Operatorlarning bu ...